Jellabiya
Jellabiya la, mɛ lɛn an jalabiya,[1] galabeya[2] bɛɛ jalamia (Arabic:………… / ALA-LC: jilabiyah, Egyptian Arabic: galabiya, Egyptian Arabic: [ ]; "jelebeeya" Ethiopia pian'adin; "jehllubeeya" Eritrea pian'adin) anɛ buudi malima fuyɛɛdiŋ kanɛ yalim ka zɛmis nɛ niŋgbina, ka li yinɛ Nile Bɔn'ɔgin la. zina, kpaadib banɛ bɛ Egypt teŋinɛ yɛɛdi li (Greater Cario, countryside, Luɩor, nɛ Aswan) ka mɔri si'im sʋma kɔn'ɔb-kɔn'ɔb. Ba mɛ yɛɛd fuug la Sudan teŋin, amaa li mɔr saalim sieba, ka si'im la kpɛn anɛ pielig,[3] la'am nɛ teŋ sieba Eritrea nɛ Ethiopia sʋ'ʋlim namin. Dap nɛ pu' ab[4] wʋsa Egypt teŋin yɛɛd fuud la mɔri si' im sʋma, nɛ sɛn vɛlla la.
Li yiib zin’ig
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Jalabeya fuyɛɛdiŋ la na tun’e tuunsi lɛb nya’aŋ keŋ nɛ Egypt Kʋdʋg teŋin, ani ka dap nɛ pu’ab wʋsa yɛɛdi fuyɛɛdiŋ wa’ama bama buudi.[5][6] Bɛdigʋ yɛl ye jellabiya fuyɛɛdiŋ la nwɛnɛ Egypt Kʋdʋg fuyɛɛdis nɛ,[4]
Li nwaasig nɛ sɛɛnb
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Jellabiya fuyɛɛdiŋ la bɛɛ li kɔn’ nɛ Arabic thawb la, ka lin nwaar la yalim nɛ, lin pʋ mɔr si’im si’a ( ka sieba nii, ga’adis pʋ bɛɛ), ka wa’am, ka funu’us la yalim. Kpaadibi yɛɛd sieba la funu’us la yalim nɛ ka mɔri gɛfanami li pʋʋgin ka ba suud taba, ligidi, bɛɛ la’abibis sieba. Ya’a dɔlis mu’a zin’a gʋʋra Egypt teŋin nɛ Sudan nɛ Beja buudinam la sʋʋgin, ba bɔɔddɛ Arabic dishdash la kpaadibi yɛɛdi li la yɛla.[5]
Jellabiya kanɛ ka ba yɛɛd tʋʋlʋg saŋa ye anɛ bʋn pielig.
Li buudi kɔn’ɔb-kɔn’ɔb
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Dap din
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Dap galabeya Egypt teŋin, funɔyala ye kuon’e ka li yalim nɛ ka funu’us la mɛ yalim, ka lɛɛ ka’a alaa tenpʋ tita’arin la, ka ningɔɔnrin kuonr la mɛ yalim, ka mɔr yɔ’ɔgir. Tenpʋtita’arin la, yɛɛdiŋ la ye mɔr nɛ ga’adiŋ ka lɛɛ pʋ mɔri yɔ’ɔgirɛ.[9] Si’im yimma banɛ bʋgʋs ka piena la an sʋm hali ka ba pɛ’ɛs nwiins la, an sʋm ye dap yɛɛm, ka pu’ab din la lɛɛ ye mɔri gʋlʋb nɛ si’sm gɛnda banɛ nie sʋŋa (bɛɛ li an si’im-sabil ma’aa malim-sieba saŋa).[10] Tʋʋlʋg saŋa ni, dap galabeya ye maali nɛ gum, ka waad saŋa nii, ba maanɛ banɛ nɛ piena banɛ ka ba zaŋ kɔnbʋlʋgʋ maal bɛɛ bʋnkɔnbʋd kɔnbʋlʋg, ka ba si’im-nam la an bʋn zibisa.
Egypt teŋi nɛɛ, dap jalabeya nɛ li niŋgɔn-kan buudi ayi b: galabeye la frangi (kateŋ) ka mɔr ya-tuona fuyɛɛdiŋ niŋgɔn-kan, nɛ galabeya scadarani (Aleɩandrian) kanɛ niŋgɔn-kan. Ba mɛ lɛn mɔri gɛfanam bin’isa nam la zug, nɛ niŋgɔnn-kana,
Pu’ab din
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Egypt teŋi nɛ, pu’ab galabeya bɛ gʋn-gʋn sʋ’ʋlim nam la ni. Galabeya sɛɛnb buudi ayi banɛ bɛɛ ani anɛ, bi wist ( ka mɔri si’a) nɛ galabeya bi sufra (mɔri yu’as niŋgɔɔnrin ka an yollim). Yiiga din la bɛ Middle Upper Egypt, lin zaŋ Beni Suef keŋ paae Assiut, ka yuolʋŋ din la bɛ Delta. Buudi ayi la wʋsa bɛ Deep Upper Egypt, ka li anɛ buudi wʋsa nɛ li yɛɛdiŋ.[13]
Galabeya bi wist la mɔri bin’is-gu’odis ka takib la bɛɛ li gʋllimm, ka pʋ tɔ’ɔŋ. Takib la ye ku’olɛ sɛn, bɛɛ li nwaasi sɛn ka li nwɛnɛ lʋmmir nɛ, lin zaŋ dum bɛnnɛ ti si’isid teŋ la. Fuyɛɛdiŋ la si’an bɛn la du nɛ ka kɛ yalim zɛmis lin na tun’e yɛ pʋʋg ya’a bɛ saŋa si’a. funu’us la wa’alim ye anɛ 3/4 bɛɛ wa’alim la gaad ala, yalʋŋ la tun’e ku’ol bɛɛ si’e n sɛn. Ba bɛdigʋ niŋgɔɔnr kibigir ye anɛ nwa nam, V neck, square, open nɛ collared, ba mɛ lɛn tun’e gʋli pɛ’ɛs.
Delta galabiya bi sufra ye mɔr nɛ taper, ka lɛɛ pʋ mɔri funu’u-wa’a la, ka nu’us la agɔla bɛn la lɛɛ uk, ka funu’ug wa’alim zi’en nu’usun’ur la bɛn. ka pɔnbili kuoen pupuur, ka nwɛ’ pleatnam nɛ gathers, ka kpʋkpaŋin na mɛ tun’e mɔri gʋlʋb. [6]sharqeyya nɛ Gharbeyya nɛ Qalyubeyya Behera nii, funu’us la mɛ mɔri kuonr ka li naam agɔlli dɔlisid wa’alim la sig sappi
Gbamvɛɛnsa
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]- ↑ https://www.smithsonianmag.com/travel/sudan-land-kush-meroe-ancient-civilization-overlooked-180975498/
- ↑ https://csa-living.org/oasis-blog/a-brief-history-of-the-galabeya-an-icon-of-traditional-egyptian-dress
- ↑ https://books.google.com/books?id=7kGIDgAAQBAJ&dq=%22Jellabiya%22+-wikipedia&pg=PT745
- ↑ https://www.worldhistory.org/article/1037/fashion--dress-in-ancient-egypt/?utm_source=chatgpt.com
- ↑ https://www.academia.edu/112662002/Ancient_Egyptian_Clothing_Studies_in_Late_Period_Private_Representations_Harvard_Egyptological_Studies_Volume_20_1?utm_source=chatgpt.com
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Jellabiya#cite_ref-:1_14-15