Iankim keŋ kʋ'ʋlʋmin la

Nelson Mandela

Di yinɛ Wikipiidia
Nelson Mandela
ninsaal
Sex or genderDau Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipSouth Africa Dɛmisim gbɛlima
Name in native languageNelson Rolihlahla Mandela Dɛmisim gbɛlima
Birth nameRolihllahla Mandela Dɛmisim gbɛlima
Yu'ur Kane ka ba tis oNelson Dɛmisim gbɛlima
Zak yu'urMandela Dɛmisim gbɛlima
Du'am yuum18 Mɔraug/Nwadisanii 1918 Dɛmisim gbɛlima
Duam zin'igMvezo Dɛmisim gbɛlima
Date of death5 Samanpiid/Nwadispii nɛ atan 2013 Dɛmisim gbɛlima
Place of deathHoughton Estate Dɛmisim gbɛlima
Manner of deathnatural causes Dɛmisim gbɛlima
Cause of deathrespiratory disease Dɛmisim gbɛlima
Place of burialQunu Dɛmisim gbɛlima
FatherGadla Henry Mphakanyiswa Dɛmisim gbɛlima
MotherNosekeni Fanny Dɛmisim gbɛlima
SpouseEvelyn Mase, Winnie Madikizela-Mandela, Graça Machel Dɛmisim gbɛlima
ChildMakgatho Mandela, Makaziwe Mandela, Zenani Mandela-Dlamini, Thembekile Mandela, Zindzi Mandela Dɛmisim gbɛlima
RelativeNdileka Mandela Dɛmisim gbɛlima
Native languageXhosa Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish, Xhosa Dɛmisim gbɛlima
Writing languageEnglish Dɛmisim gbɛlima
Place of detentionRobben Island, Pollsmoor prison, Drakenstein Correctional Centre Dɛmisim gbɛlima
Position heldPresident of South Africa, Secretary General of the Non-Aligned Movement, member of the National Assembly of South Africa Dɛmisim gbɛlima
Educated atUniversity of the Witwatersrand, University of Fort Hare, University of South Africa, University of London Dɛmisim gbɛlima
ResidenceHoughton Estate Dɛmisim gbɛlima
Work locationSouth Africa Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyAfrican National Congress, South African Communist Party Dɛmisim gbɛlima
Candidacy in election1994 South African presidential elections Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewMethodism Dɛmisim gbɛlima
Participant inWorld Economic Forum Annual Meeting 1992 Dɛmisim gbɛlima
Magnum opusLong Walk to Freedom Dɛmisim gbɛlima
Artist files atSAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts Dɛmisim gbɛlima
Has works in the collectionThe Nelson-Atkins Museum of Art Dɛmisim gbɛlima
Member ofAmerican Academy of Arts and Sciences, The Elders Dɛmisim gbɛlima
Influenced byLuis Taruc Dɛmisim gbɛlima
Present in workLive and Let Live Dɛmisim gbɛlima
Official websitehttps://www.nelsonmandela.org Dɛmisim gbɛlima
HashtagMadiba Dɛmisim gbɛlima
Copyright representativereproduction right not represented by CISAC member Dɛmisim gbɛlima
Copyright status as a creatorworks protected by copyrights Dɛmisim gbɛlima
Documentation files atSAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts Dɛmisim gbɛlima
Has listlist of awards and honours bestowed upon Nelson Mandela Dɛmisim gbɛlima

Nelson Rolihlahla Mandela (du'am yʋʋm, 18 July 1918 – 5 December 2013) da anɛ South African onɛ da an pɔlitiks nid ka an yiiga zugdaan tis South Africa pin'il 1994 ti paae 1999. O da teŋkan ninsabilik zugdaan nɛ yiiga zugdaan democratic vɔɔtʋg la ni. O na'am la da gɔsidnɛ ye di kat nidib nɛ'ɛsʋg bɛɛ gaansʋg ka sa'asid nidib ka ba mɔr nɔɔr yinne. Di da ka'enɛ o mɛŋ teŋin ma'aa nɛɛ, amaa Africa wʋsa, onɛ da an zugdaan tis African National Congress (ANC) parti la dinɛ yi 1991 ti paae 1997 ni.

Mandela du'anɛ bɛ Thembu royal family bɛ Mvezo la, South Africa. O da keŋ sakur zamis law bɛ University of Fort Hare nɛ University of Witwatersrand ka da naam tʋmi an lawyer la bɛ Johannesburg. Anina ka o nɔki o mɛŋi pɛ'ɛs anti-colonial nɛ African nationalist politics, pɛ'ɛsid ANC bɛ 1943 ka mɛn sin'igid nɔɔr yinne nɛ Youth League bɛ 1944. Ba da gaŋ o ye o an zugdaan tis ANC's Transvaal branch, ye nɛ onɛ pɛ'ɛsid nɛ 1952 Defiance Campaign nɛ 1955 Congress of the People. Ba da yɔ'ɔ nɔɔrin babʋg ye mɔri nidibi kpɛ'ɛd mɔɔg amaa, di da pʋ nyaŋi bɛ 1956 Treason Trial laa. Ka Marxism da sʋŋ o laa, o da sua pɛ'ɛs South African Communist Party (SACP). Mandela da bɛ sarika ni yʋma 27, bɛ Robben Island, Pollsmoor Prison nɛ Victor Verster Prison. Nɛ' nam wʋsa ni ka domestic and international pressure pɛ'ɛsnɛ ya'am iansir bɛ teens tanb, Zugdaan F. W. de Klerk yis o 1990. Mandela nɛ de Klerk pɛ'ɛs paŋ ye ba maal suguru nɛ nidib nɛ'ɛsʋg bɛɛ gaans, dinɛ naae nɛ 1994 multiracial general election dinɛ ka Mandela gaad ANC tuon an zugdaan ka da di ya'ani an zugdaan.

Mandela du'am yʋʋm anɛ 18 July 1918 bɛ teŋkpɛŋ Mvezo bɛ Umtata la, ka South Africa's Cape Province. Banɛ da nɔk yʋ'ʋr Rolihlahla tis o la, di amɛ Xhosa pian'ʋk dinɛ bigis ye yɛl-iɛɛt (troublemaker) ka dina yan'aŋɔ ba da buon o nɛ o buudi la yʋ'ʋr kani an Madiba. O saam yir yaadaʋ onɛ yʋ'ʋri an Ngubengcuka, da anɛ Thembu Kingdom la na'atita'ar bɛ Transkeian Territories of South Africa's modern Eastern Cape province. Ngubengcuka biig yinne onɛ yʋ'ʋri an Mandela, Nelson yaadaʋ nɛ onɛ ni ka o paam yʋ'ʋkan.