Iankim keŋ kʋ'ʋlʋmin la

Soup joumou

Di yinɛ Wikipiidia
Soup joumou
soup
Subclass ofdish, food, Haitian cuisine Dɛmisim gbɛlima
Country of originHaiti Dɛmisim gbɛlima
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Dɛmisim gbɛlima

Soup joumou (/dʒuːmuː/; French: soupe au giraumon) anɛ zɛɛnd linɛ ka banɛ dʋgʋdi li an Haitian cuisine. Yʋʋm tusayi nɛ pisi nɛ yinne (2021), joumou zɛn’ɛd da paas UNESCO Intangible Cultural Heritage List kanl ni.

Ba mɔr nɛ walbanɛ buon squash la dʋgʋd zɛɛnd, li yinne an turban squash. Ba ɛɛnti wan’ walbama dʋgʋl dʋkin nɛ kʋrkʋr niim gbila nɛ kɔnba, potato, nɛ zɛnvaand (vegetables) ka ba sieba an leeks, celery, radishes, carrots, green cabbage, habanero pepper nɛ gabʋ (onions). Ba ɛɛnti biank walanam la nɛ ku’om ka li kilim bʋʋlli, ka ba kpa’ae li lɛbis dʋkin la. Ka yʋ’ʋm paas Yaarim (Salt) nɛ gu’ud (seasoning), lime juice, garlic, parsley nɛ vaand sieba nɛ spices. Haitian ninsieba paasid pasta biela ka lin sieba anɛ vermicelli, macaroni ka kpaam bɛɛ butter. Ba did zɛn’ɛd la ka li nan tʋl, ka wan’as bodobodo gbila sugusidi li.

Din zi’eni tis si’elnam

[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]

Soup joumou anɛ zabini pa’al Haiti dimi da nyɛ yɔlisim yi French nu’usin yʋʋm tusir, kɔbʋs nii nɛ anaasi, yiiga nwadig dabisir yinne daar la (January 1, 1804). Ban da bɛ mʋgʋsʋg pʋʋgin la, French dim banɛ da sʋ’oe ba la ma’a da did zɛn’ɛd nwa, ka tɛŋ dim la da an yamis la da maani li. Ba yɔlisim nya’aŋ la, ba mɛŋ yʋ’ʋn da nyɛ suori dii ba zɛɛnd ka li da an zanbini pa’ali ba yɔlisim nɛ ba mɛŋ sʋ’ʋgʋr yɛla. Yʋʋm paal daar la, Haiti dim banɛ da bɛ ba mɛŋ tɛŋin nɛ banɛ da lɔ’ɔŋ tɛŋ sieba wʋsa da di diib nwa ka li pa’al ban da nyɛ yɔlisim yi yammʋg pʋʋgin yiiga ka ba da sʋ’ʋgi ba mɛŋ teŋ la.

Yʋʋm tusa ayi nɛ pisi nɛ yinne, nwadis piinɛ ayi la nii, Haiti da nyɛ yʋ’ʋr nɛ ba zɛɛnd joumou yɛla ka UNESCO dim kaanli li paas saalib malima nɛ ba diib banɛ bɛ dunia nwa pʋʋgin. Haiti dim yiiga saŋa la ka ba kanl da paas ani.