Ba'akɔlʋg
BA'AKƆLƲG WA’ALƲG
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Ba'akɔlυg anɛ bυgur dinɛ na nyaŋi dɔlif ka li yitnɛ fʋ yin ba'akɔlυg bɛɛ fʋ yaab yin ba’akɔlυg bɛɛ fʋ Ma ansib yin ba'akɔlʋg. Ba'akɔlʋg ya'a dɔlif di na kɛ ka fʋ tʋʋma an yɔɔ-yɔɔg.
Titʋʋnli fʋ pʋ'a diir kʋ an sʋm, di tun'e kɛ ka bikʋm bɛ fʋ yin, fʋ bʋm bɔɔr na lɛbid nya'aŋ saŋa wʋsa, fʋ yin na mɔr mʋgʋsʋg nɛ yɛl tɔɔd daar wʋsa. Yɛlbama nam ya'a ti naamid nid vʋm bɛɛ o bɛlim pʋʋgin asɛɛ o saam nɛ kpɛɛm kanɛ gɔti o yɛla du'e keŋ iee gɔs dinɛ kɛ ka yɛlbama naamid. Ba ya'a iee gɔs ka di anɛ ba'akɔlʋg wa'alʋg yɛla ba na lɛm iee gɔs ba'akɔlʋg la yit zin'i si'a, ba ya'a baŋ dinɛ yit zin'i si'a naae ba na iee di la'ad n wa'al ba'akɔlʋg la tis o bɛɛ maal di maana n tis fʋn kan ka ba'akɔlʋg la dɔl la. La'ad banɛ ka ba mɔri wa'an ba'akɔlʋg anɛ: daam kuan'ab, baa,bʋʋg, nɔɔs ayi', nɔɔs la anɛ nɔzɛn'ʋg nɛ nɔsabil, kpa'ʋŋ, ma'asa, kɔɔsa, fʋra, iilim, siind, sikir nwam, butiυŋ, zɔm nɛ ku'om. Fas ka ba wa'al ba'akɔlʋg asɛɛ ba zi'el dabisir ka buol ba'akɔndim anaasi ka di daar ka ba bɛ, ka kua'a daam, daam la bɛ daa si'a la an ba'akɔlʋg la wa'alʋg daar. Bɛʋg ya'a nie banɛ bɔɔd ba'akɔlʋg wa'alʋg la yidim na keŋ ba'akɔlʋg la yit zin'i si'a la buue bugur la mɔri kulna nɛ nid yinne. Niŋkanɛ kena la ɔnɛ ba'ad bugur la, ka o ya'a ba'a bugur la asɛɛ o kʋ nɔsabil la tis bugur la. Ka zaam saŋa ba'akɔndim la na kena nɛ ba'asiyaris n yʋʋm- yʋʋma ka nwɛ ba'asiyaris la wɔɔli gilig zak la pυυgin. Ba'akɔlʋg wa'alʋg yʋʋma nwa: “pʋnya'akudug ya'am bɔɔd daam yee; pʋnya'akudug ya'am bɔɔd wa'a yee, wa'am ka ti gɔsɛɛ.
Pʋnya'agbigbɛn ya'am bɔɔd wa'a yee Pʋnya'agbigbɛn ya'am kena yee o bɔɔd daam” Ba'akɔndim la na yʋʋm ka nwɛ ba,asiyaris la nie bɛʋg nyain ka ba'akɔlʋg wʋsa ya'a kun o di'enɛ nua mɔri kuli tis o bugur la. Baa la ɛɛnti kʋnɛ vʋʋl pʋdig ayi' ka onɛ kenna maal di maan la di'e yinne ka mɛ kɛ yinne tis Aba'abil nɛ o yidim.Baa la nɛ bʋʋg la ɛɛnti kʋnɛ saŋa yinne dinɛ an kɛfa anaasi ka bɛʋg bɔɔd nier. Bʋʋg la ɛɛnti sinnɛ waa bɛɛ kɔlʋg dinɛ na sʋŋ ka Aba'abil nɔk o la'ad la sʋ anina ka naam bʋg ba'akɔlʋg la tis nidib. Ba mɛ na yiis baa la bien n mɔri yi sʋ,a ka ɔnɛ ka ba wa'al ba'akɔlʋg la kae anina. Ba na lɛb yin la yɛl ba'akɔndim la ka ba mɔra Aba'abil ka o mɔr balaar ka ba yʋʋm- yʋʋma n dɔl o ka o ken ti baŋ banɛ sʋ'a baa la bien la zin'i si'a. Yʋʋma la nwa: “Aba'abil ya'an iee sʋ'a Aba'abil ya'an iee ieeb.” Ba ya'a ti yʋʋm anwana ka Aba'abil iee pʋ nyɛ baa la bien la di pa'al ye ba'akɔlʋg la pʋ dɔl o. Amaa o ya'a nyɛ ba'akɔlʋg dɔl o. Ba'akɔlʋg la wa'alʋg nya'aŋ si'el wʋsa na lɛb yin la na.