Wina'am Gbauŋ:Nɔnaar Paal:Tʋʋma
| Part of | New Testament, Luke–Acts  |
|---|---|
| Genre | acts of the apostles |
| Has edition or translation | Q96049600 |
| Language of work or name | Ancient Greek |
| Entry in abbreviations table | Acts |
| Stack Exchange tag | https://hermeneutics.stackexchange.com/tags/acts, https://christianity.stackexchange.com/tags/acts |
Gbauŋ nwa' yɛla
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Luk n sɔb Tʋʋma gbauŋ la. O da tɔ'ɔŋ nɛ o labaar kanɛ ka o da sɔb Yesu kum nɛ o kum vʋ'ʋgir nya'aŋ la yɛla ye o pa'al Siig Kasi la daa kena ka nidib bɛdegʋ niŋ Yesu yadda ka Wina'am faaɛn ba si'em. O pa'an karindɔɔg la da pin'il ka nɔbig si'em Jerusalem teŋin ka nyaan widig zin'is bɛdegʋ si'em. O yɛt Saul onɛ da an karimbiis dataa la tiakir la yɛla. Saul yʋ'ʋn da tiakya ka o yʋ'ʋr buon Paul ka o la'as nɛ Yesu nya'andɔlib sieba ka ba mɔɔl Wina'am labasʋŋ la gilig dunia la zin'is kɔn'ɔb-kɔn'ɔb.
TƲƲMA 1
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]Teofilus, m daa yɛli fʋ m yiiga gbauŋ la pʋʋgin Yesu da pin'ili tʋm ka pa'al nidib si'el la wʋsa
2 hali ti paae daakanɛ ka Wina'am zaŋ o dʋ arezana ni la. O da mɔr Wina'am Siig Kasi la paŋ ka pa'al tʋmtʋmnib banɛ ka o daa gaŋ la ban na tʋm si'em ka Wina'am nyaan zaŋ o dʋ arezana ni.
3 Yesu namisʋg nya'aŋ la dabisa pisnaasi pʋʋgin, ka o nie o mɛŋi pa'ali ba, ka tʋm tʋʋmnyalima bɛdegʋ linɛ pa'al ye o vʋe. Ka ban nyɛɛ o la, o tu'asi ba Wina'am na'am la yɛla.
4 Ka ban la'as nɛ Yesu dit la, ka o tisi ba nɔɔr ye, “Da yii Jerusalem yiŋa, amaa guri piinkanɛ ka m Ba' da yɛli zi'el ka m yɛli ya la.
5 Joon daa sʋʋ ya nɛ Wina'am ku'om. Amaa li kʋ yuugɛ ka mam na sʋʋ ya nɛ Wina'am Siig Kasi la.”
Wina'am zaŋ Yesu dʋ arezana ni
(Mak 16:19-20; Luk 24:50-53)
6 Ka tʋmtʋmnib la la'as taaba nɛ Yesu ka bu'os o ye, “Zugsɔba, fʋ na lɛn lɛbis Israel dim na'am la nannanna tisi baa?”
7 Ka Yesu yɛli ba ye, “Li pʋ nar ka ya baŋ saŋa nɛ dabisa banɛ ka m Ba' Wina'am da zi'el nɛ o mɛŋ paŋ la.
8 Amaa Wina'am Siig Kasi la ya'a kɛɛn ya san'an na, ya na di'e paŋ, ka na tu'asi m yɛla Jerusalem nɛ Juda nɛ Samaria nɛ dunia bɛn wʋsa.”
9 On tu'asi naae la, ka Wina'am zaŋ o dʋt ka ba gɔsid o ka saŋgbana ligil o.
10 Ka ban nan kpɛn gɔsid agɔla la, ka dapa ayi' yɛ fupiela zi'e ba san'an,
11 ka bu'osi ba ye, “Galile dima, bɔzug ka ya zi'e gɔsid agɔla? Yesu onɛ yii ya san'anɛ ken arezana ni la, o na ti lɛb na wʋʋ yanamɛ nyɛɛ o ka o ken
si'em la.”
Mattias di'e Judas zin'ig
12 Ka tʋmtʋmnib la yi Olif Zuorin lɛb Jerusalem na. Li da pʋ lal nɛ Jerusalem.
13 Ka ban paae Jerusalem la, ba dʋ girimbisa linɛ aan ba yir sigidirin la. Banɛ da bɛɛ ani la da anɛ Pita nɛ Joon nɛ Jemes nɛ Andrew nɛ Filip nɛ Tomas nɛ Bartolomew nɛ Mateo nɛ Jemes onɛ an Alfeus biig la nɛ Simon Zeelot nɛ Judas onɛ an Jemes biig la.
14 Bama wʋsa nɛ pu'ab sieba Yesu ma Mɛɛri nɛ o pitib da la'asid nɛ taaba sɔsid Wina'am.
15 Dabisbama ni, yadda niŋidib la da la'asid taaba ka ba kal an wʋʋ kɔbiga nɛ pisi. Ka Pita duoe zi'enɛ ba sʋʋgini yɛl ye,
16 “M zuanama, li anɛ tilas ye linɛ sɔb Wina'am gbauŋʋn saŋa kanɛ gaad la sa, ka Siig Kasi da kɛ ka na'ab David tu'asi zaŋi ken Judas n na ti gaad tuonnɛ dɔl nidib ka ba keŋ gban'e Yesu la niŋ amɛŋa.
17 O daa anɛ ti tʋmtʋm tiraan ka Wina'am gɛlig o la'as nɛ ti.”
18 (Judas daa di'e tʋʋmbɛ'ɛd kanɛ ka o tʋm la yɔɔd, on daa da' pɔɔg la, anina ka o li teŋin ka o pʋʋr punsig ka o nyɔɔd wʋsa yi.
19 Ka nimbanɛ wʋsa bɛ Jerusalem wʋmi li yɛla, ka pʋd pɔɔg la yʋ'ʋr nɛ ba pian'ad ye Akɛldama. Li gbin anɛ Ziim Pɔɔg.)
20 Ka Pita yɛl ye li sɔb Yʋʋma gbauŋʋn la ye, “Kɛl ka o yir la yɔ danzuunr, ka nidib kʋ lɛm bɛɛ aninaa.” Ka lɛn sɔb ye, “Kɛl ka sɔ' di'e o tʋʋma tʋm.
21–22 “Alazugɔ, li sʋm ye nid yinne paasi ti ni. Li sʋm ka o anɛ onɛ daa nyɛɛ ti Zugsɔb Yesu kum vʋ'ʋgir la. Li mɛ sʋm ka o an onɛ daa pʋn bɛɛ ti san'an saŋa kanɛ ka ti Zugsɔb Yesu daa gɔɔnd nɛ ti lin pin'il Joon n da sʋʋd nidib Wina'am ku'om la, ti paae saŋkanɛ ka Yesu daa yii ti san'anɛ dʋ arezana la.”
23 Ka ba yis nidib ayi'. Ka yinne yʋ'ʋr buon Josef onɛ ka ba buon ye Barsabas ka lɛm buon o ye Justus la. Ka yinne la yʋ'ʋr buon Mattias.
24 Ka ba sɔs Wina'am ye, “Ti Zugsɔba, fʋnɛ mi' ninsaalib pʋʋg. Pa'alimi ti nidib ayi' nwa' fʋn gaŋ sɔ'
25 ye o di'e Judas zin'igi tʋm tʋmtʋmnib la tʋʋma linɛ ka o bas ka keŋ o mɛŋ zin'igin la.”
26 Ka ba bʋgʋlʋm ka li lu Mattias zugin ka ba zaŋ o paas tʋmtʋmnib pii nɛ yinne la kallin.
TƲƲMA 2
Wina'am Siig Kasi la kenna yɛla
| 2 |
Pentekost daare da paae la, ba wʋsa da bɛ nɛ zin'ig yinne.
2 Tɔ'ɔtɔ ka vuud yi arezana ni na nwɛnɛ sisi'etita'ar nɛ pɛ'ɛl dɔkanɛ ka ba bɛ la.
3 Ka ba nyɛ si'el ka li nwɛnɛ bugum pielim nɛ, pʋdigi zuoni ba wʋsa yinne-yinne zugin.
4 Ka Wina'am Siig Kasi pɛ'ɛli ba wʋsa, ka ba pin'ili pian'ad pian'azʋna wʋʋ Siig Kasi la tisi ba si'em la.
5 Li saŋa ka Jew dim banɛ yi dunia sʋ'ʋlim wʋsa na da bɛ Jerusalem. Ba da anɛ banɛ dɔl Wina'am suor sʋ'ʋŋa.
6 Ban wʋm vuud la, ka nidib bɛdegʋ la'as na, ka li lidigi ba bɛdegʋ, bɔzugɔ sɔ' wʋsa wʋm ka ba pian'ad o mɛŋ buudi pian'ad.
7 Ka ba lidigi bu'osid taaba ye, “Gɔsima, nimbanɛ pian'ad nwa' wʋsa ka'anɛ Galile dimaa?
8 Ka li niŋ wala ka ti wʋsa yinne-yinne wʋm ka ba pian'adi ti buudi pian'adɛ?
9 Ti yinɛ Partia nɛ Media nɛ Elam nɛ Mesopotamia nɛ Juda nɛ Kapadosia nɛ Pontus nɛ Asia,
10 nɛ Frigia nɛ Pamfilia nɛ Egipt nɛ Libiya linɛ kpi'e Sairene nɛ saam banɛ yi Room teŋin na la, Jew dim nɛ sieba banɛ ka' Jew dim buudi, ka lɛɛ dɔlli ba malima,
11 nɛ Krete dim nɛ Arabia dim. Ka li niŋ wala ka ti wʋm ka ba pian'adi ti buudi pian'adi yɛt tʋʋm titada banɛ ka Wina'am tʋm la?”
12 Ka ba lidigi bu'osid taaba ye, “Yɛl kaŋa nwa' gbin lɛɛ an bɔ?”
13 Amaa ka sieba pɔ'ɔgi ba, ka yɛt ye, “Nimbama nwa' nunɛ daam kʋʋl.”
Pita n pian' tis nidib la
(Joe 3:1-4)
14 Ka Pita duoe zi'en nɛ tʋmtʋmnib pii nɛ yinne la, ka yɛli ba nɛ kʋkɔtita'ar ye, “Yanam banɛ aan m Juda dim taab nɛ banɛ bɛ Jerusalem kpɛla nwa' la, ya wʋsa baŋim yɛl kaŋa, ka kɛlis man ye m tu'asi ya si'el la.
15 Li nan anɛ bɛogʋn, dinzug, nidib nwa' pʋ nu daam kʋʋl nwɛnɛ yanamɛ tɛn'ɛsid si'em laa.
16 Amaa nɛ'ɛŋa anɛ bʋn linɛ ka Wina'am nɔdi'es Joel da pʋn sɔbi li yɛla ye,
17 “Wina'am yɛl ye, ‘Dunia naar ya'a ti li'el, m na kpa'ae m Siig Kasi la niŋ ninsaalib buudi wʋsa zug. Ya biribis nɛ ya bipumis na di'e Wina'am pian'adi tis nidib. Ka nie m yɛla pa'ali ya bibaanlʋg, ka ya ninkʋda zaansim zaansima.
18 Hali m na kpa'ae m siig la niŋi, m tʋmtʋm dap nɛ tʋmtʋm pu'ab dabisban la ni ka ba na di'e m pian'adi tis nidib.
19 M na maal bʋnnyalima agɔl ka maal zanbina dunia zug. Ziim nɛ bugum na bɛ ka nyɔ'ɔs gbilim wʋʋ saŋgbana nɛ.
20 Winnig na ti lieb lik, ka nwadig mu'oe nwɛnɛ ziim nɛ, ka Zugsɔb dabistita'ar la naan paae.
21 Ka onɛ wʋsa buol Zugsɔb la yʋ'ʋr, o na nyɛ faangir.’
22 “Israel dim wʋsa, wʋmmi pian'akaŋa nwa'. Wina'am daa tʋm tʋʋmnyalima nɛ bʋnnyalima nɛ zanbina Yesu onɛ an Nazaret dau la san'an, ka pa'ali ya ye onɛ tʋm o ya san'an na. Ya pʋn mi' nɛ'ɛŋa, bɔzugɔ li daa maalnɛ ya san'an.
23 Wina'am mi' si'el wʋsa. O bɔɔdim zug, ka o zaŋ Yesu niŋi ya nu'usin ka yanam nɛ nimbɛ'ɛdnam gban'e o kpa' o tabil dapuudir zugʋ kʋ.
24 Ka Wina'am san'am kum paŋ ka vʋ'ʋg o kumin, bɔzugɔ kum kʋ tun'e mɔr o.
25 Na'ab David da pʋn tu'as o yɛla saŋa kanɛ gaad la sa ye, “M nyɛt Zugsɔb la m tuon daar wʋsa. On bɛɛ m datiuŋ la zug, dabiem pʋ mɔri ma.
26 Dinzug, man sʋnf ma'ae nɛ ka m pian'ad nɛ sumalisim, ka m niŋgbina mɛ mɔr laafi ka si'el kʋ daami lii.
27 Bɔzugɔ fʋ kʋ basim yaʋgʋnɛ, bɛɛ kɛ ka Onɛ an Kasi tisif la pun'oe.
28 Fʋnɛ kɛ ka m baŋ vʋm suor, fʋ na tisim sumalisim fʋ san'an.” TƲƲMA 2
29 “M zuanama, kɛlli ka m ansigi tu'asi ya nyain ti yaab na'ab David yɛla. O da kpiya ka ba mum o ka o yaʋg bɛɛ ti san'an kpɛla hali ti paae zina.
30 David da anɛ Wina'am nɔdi'es ka baŋ ye Wina'am pɔɔ zi'el ye o na kɛ ka nid yinne yii o yaas la sʋʋgin zin'in o na'am gbauŋ la zug.”
31 Dinzug, David da pʋn dɛŋi nyɛ Wina'am da ye o tʋm si'em la ka tu'as Kristo kum vʋ'ʋgir yɛla ye, “Wina'am pʋ bas o yaʋgʋn bɛɛ kɛ ka o niŋgbiŋ pun'oe.
32 Yesu kan la ka Wina'am vʋ'ʋg o kumin ka ti wʋsa nyɛɛ li ka tu'asidi ya li yɛla la.
33 Dinzug ka Wina'am dʋ'ʋs o zi'el o datiuŋ, ka o di'e Siig Kasi, linɛ ka o pʋn yɛli zi'el la. Yanamɛ wʋm ka nyɛt si'el nannanna la anɛ piini linɛ ka o tisi ti.”
34 David da pʋ dʋ arezana ni, amaa o da yɛl ye, “Zugsɔb la yɛli m Zugsɔb ye, Zin'inimi m datiuŋ,
35 hali ka m ti kɛ ka fʋ bi'emnam bɛɛ fʋ nɔba teŋir.”
36 “Dinzug, kɛlli ka Israel dim dɔɔg wʋsa baŋ ye li anɛ yɛlmɛŋir ye Yesu kanɛ ka ba daa kpa' tabil dapuudir zugʋ kʋ la, on la ka Wina'am kɛ ka o an Zugsɔb nɛ Kristo.”
37 Nidib la wʋm pian'ad nwa' la, ka li kpɛn' ba sʋnya ni hali, ka ba bu'os Pita nɛ tʋmtʋmnib la ye, “Ti ba'abiisɛ, ti na niŋ wala?”
38 Ka Pita lɛbisi ba ye, “Tiakimi ya sʋnya, ka ya wʋsa yinne-yinne di'e Wina'am ku'om sʋʋb nɛ Yesu Kristo yʋ'ʋr, ka Wina'am na yisi ya tʋʋmbɛ'ɛdi bas. Ka ya na di'e Wina'am piini linɛ aan o Siig Kasi la.
39 Kaanbʋg la anɛ yanam nɛ ya biis din, nɛ banɛ bɛ lalli, hali nɛ nidib bɛdegʋ banɛ ka Zugsɔb la na ti buoli ba o san'an la.”
40 O da pian' pian'ad bɛdegʋ sa'ali ba nɛ nimmua ka yɛli ba ye, “Yisimi ya mɛŋ ka da la'asidi ya mɛŋ nɛ zʋmaʋŋ kaŋa nimbɛ'ɛdnam la.”
41 Daakan la banɛ da siak Pita pian'ad la da di'e Wina'am ku'om sʋʋb. Ka nimbanɛ da paasi ba ni la da paae wʋʋ tusa atan'.
42 Ba da kpɛn zi'e kiŋ-kiŋ nɛ tʋmtʋmnib la pa'alʋg. Ka mɔr nɔɔr yinne ka la'asidi dit diib nɛ taaba ka sɔsid Wina'am.
Yadda niŋidib la bɛllim yɛla
43 Ka Wina'am kɛ ka tʋmtʋmnib la tʋm tʋʋmnyalima nɛ zanbina bɛdegʋ, ka dabiem kpɛn' nidib la wʋsa.
44 Ka nimbanɛ niŋ yadda la wʋsa mɔr nɔɔr yinne ka pʋdigid ban mɔr si'el wʋsa nɛ taaba.
45 Ba da kuosidi ba la'ad nɛ ba areza'as wʋsa pʋdigidi tisid taaba nwɛnɛ din nar ye sɔ' mɛkama di'e si'em.
46 Ka la'asid taaba daar wʋsa Wina'am Pʋ'ʋsim Yin. Ka mɛ la'asid yir yiri dit nɛ taaba, ka mɔr sumalisim nɛ pʋʋg yinne,
47 ka dʋ'ʋsid Wina'am yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa, ka paam bareka nidib wʋsa san'an. Ka Zugsɔb la kɛ ka banɛ paamid faangir ka paasid yadda niŋidibin la kal ken tuon daar wʋsa.
TƲƲMA 3
Dau pɔn'ɔri nyɛ laafi la yɛla
| 3 |
Daar yinne ka Pita nɛ Joon dɔl taaba wa'ae Wina'am Pʋ'ʋsim Yin winkɔɔr linɛ an Winsɔsʋg saŋa.
2 Ka dau sɔ' bɛɛ anina an pɔn'ɔr o biilimin sa. Ka ba ziid o daar wʋsa mɔr o ken ka o zin' Wina'am Pʋ'ʋsim Yir za'anɔɔr linɛ ka ba buon Vɛnlim za'anɔɔrin la sɔsid nimbanɛ kpɛn'ɛd Wina'am Pʋ'ʋsim yin la
3 On nyɛ Pita nɛ Joon ka ba bɔɔd ye ba kpɛn' la, ka o tiel nu'ugʋ sɔsid ye ba tis o si'el.
4 Ka Pita nɛ Joon gɔsid o kii; ka Pita yɛl o ye, “Gɔsimi ti.” 5 Ka o midig o nini gɔti ba, ka tɛn'ɛsid ye ba na tis o si'el.
6 Ka Pita yɛl o ye, “M pʋ mɔr anzurifa bɛɛ sanlima na tisi fɔ. Amaa m na tisif man mɔr si'el. Nɛ Yesu Kristo onɛ yi Nazaret la na yʋ'ʋr zug, duom keŋ.”
7 Ka Pita gban'e pɔn'ɔr la datiuŋ nu'ugʋ sʋŋ o ye o duoe. Anina yim ka o nɔba la kpɛm kpɛ'ɛŋ tɔ'ɔtɔ,
8 ka o duoe zi'en agɔl ka dɔlli ba kpɛn' Wina'am Pʋ'ʋsim Yin, ka kpɛn ian'asid ka pian'ad Wina'am yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa.
9 Nidib la wʋsa daa nyɛɛ o ka o ken ka pian'ad Wina'am yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa,
10 ka baŋ ye onɛ ɛɛnti zin' Wina'am Pʋ'ʋsim Yir za'anɔkanɛ ka ba buon Vɛnlim za'anɔɔrin la sɔsid la, li daa lidigi ba nɛ hali bɛdegʋ nɛ bʋnkanɛ niŋ o la.
Pita pian' tis nidib Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la
11 Ka ban nyɛ pɔn'ɔr la mɔr laafi ka dɔl Pita nɛ Joon la, ka li lidig nidib wʋ sa ka ba zɔɔ la'as taaba zin'ikanɛ ka ba buon Solomon za'ambɛŋ la.
12 Ka Pita nyɛ nidib la, ka bu'osi ba ye, “Israel dima, bɔɔ niŋ ka yɛl kaŋa nwa' lidigi ya? Bɛɛ wala ka ya gɔsidi ti nwɛnɛ li anɛ ti mɛŋ paŋ nɛ ti tʋʋm sʋma zugʋ duoe dau nwa' ka o kenna?
13 Li anɛ Wina'am onɛ ka Abraham nɛ Isaak nɛ Jakob nɛ ti yaanam da pʋ'ʋsid la dʋ'ʋs o Biig Yesu yʋ'ʋr. On la ka ya daa zaŋ o tis ye ba kʋʋ o, ka yɛl Pailet tuon ye ya zi' o, hali baa Pailet n daa bɔɔd ye o bas o la.
14 Amaa ya daa zan'as ninsʋŋ onɛ an kasi nɛ pʋpielim sɔb la, ka yɛl ye Pailet basim ninkʋʋd la tisi ya.
15 Ya kʋ onɛ sʋ'oe nyɔvʋr la, amaa ka Wina'am vʋ'ʋg o kumin. Tinamɛ daa nyɛɛ li ka dit kasɛti li yɛla.
16 Li anɛ yadda niŋir Yesu yʋ'ʋrin la kɛ ka dau kaŋa nwa' kpɛ'ɛŋ nwɛnɛ yanamɛ nyɛɛ o si'em la. Li anɛ yadda niŋir Yesu ni ka dau nwa' nyɛ laafi nyain zi'e ya wʋsa tuon nwa'.
17 “M zuanama, nannanna m baŋ ye ya zi'ilim la zug ka yanam nɛ ya tuongatib daa niŋ ala.
18 Linɛ ka Wina'am da pʋn dɛŋi yɛl ka li yii o nɔdi'esidib nɔɔrin na la niŋ amɛŋa ye asɛɛ ka Kristo la namis.
19 Dinzugɔ, tiakimi ya sʋnya ka lɛb Wina'am san'an na, ka o na yisi ya tʋʋmbɛ'ɛdi bas, ka kɛ ka ya nyɛ vʋ'ʋsʋm Wina'am san'an.
20 O tʋm Yesu onɛ an Kristo ka o pʋn dɛŋi gaŋ la tisi ya.
21 O na bɛ arezana ni hali paae saŋkanɛ ka si'el wʋsa na lieb bʋmpaala, nwɛnɛ Wina'am da pʋn dɛŋi kɛ ka o nɔdi'es sʋma banɛ an Kasi la pian' li yɛla pin'ilʋgʋn la.
22 Moses da yɛl ye, ‘Ya Zugsɔb Wina'am la na gaŋ o nɔdi'es yinne ya buudi sʋʋgin nwɛnɛ on da gaŋ mam si'em la. Asɛɛ ka ya kɛlis bʋn lin wʋsa ka o na tu'asi ya.
23 Ka on wʋsa pʋ di'e Wina'am nɔdi'es kan nɔɔrɛ, ba na san'am on daana ka yis o Wina'am nidib sʋʋgin.’
24 “Li anɛ sida ye, Wina'am nɔdi'esidib la wʋsa pian' li yɛla, lin yi Samuel saŋa sa, ba bɛdegʋ pian' ya, ka tu'as dabisbama yɛla.
25† Wina'am nɔzi'elʋg linɛ yi o nɔdi'esidib san'an na la anɛ ya din. Ka ya la'am di'e li nɛ nɔnakan ka Wina'am maal nɛ ya yaanam la. O da yɛl Abraham ye, ‘Fʋ yaas la ma'asim zug ka dunia buudi wʋsa na ti nyɛ Wina'am albareka.’
26 Wina'am onɛ da vʋ'ʋg o Biig kumin la, tʋm o ya san'an yiiga, ye o niŋi ya albareka, ka fɛndigi ya wʋsa yinne-yinne ka yisi ya tʋʋmbɛ'ɛd pʋʋgin.”
TƲƲMA 4
Pita nɛ Joon zi'e kpɛɛmnam tuon
Ban nam tu'asidi tisid nidib la, ka maanmaan kpɛɛmnam nɛ banɛ gur Wina'am Pʋ'ʋsim Yir la kpɛɛm, nɛ Sadusii dim kɛɛn ba san'an na.
2 Ka ba sʋnya pɛlig nɛ tʋmtʋmnib la ban pa'an nidib la ka mɔɔn Yesu kum vʋ'ʋgir labaari tisidi ba, ka nie pa'al ye kum vʋ'ʋgir bɛ la.
3 Ka ba gban'e ba kpɛn'ɛs sanrega ni ye bɛog nie, lin daa an sisɔbir la zug.
4 Amaa nimbanɛ da wʋm Wina'am labaar la bɛdegʋ sa daa niŋ o yadda. Ba dap kal daa anɛ wʋʋ tusa anu.
5 Bɛogʋ nie la, ka na'anam nɛ kpɛɛmnam nɛ gbauŋmi'idib la la'as taaba Jerusalem.
6 Ka Annas, onɛ an maanmaan kpɛɛm, nɛ Kaifas nɛ Joon nɛ Alekzanda nɛ nidib bɛdegʋ banɛ yi maanmaannib tuŋʋn la la'as taaba.
7 Ka ba mɔri ba na zi'eli ba tuon ka bu'osi ba ye, “Anɔ'ɔn tisi ya paŋ bɛɛ nɔɔr ye ya maalim nwa'a?”
8 Ka Wina'am Siig Kasi pɛ'ɛl Pita ka o yɛli ba ye, “Yanam banɛ sʋ'oe nidib la nɛ Israel kpɛɛmnama,
9 ya ya'a bu'osidi ti zina nwa' ye ya baŋ tʋʋm sʋŋ kanɛ ka ti sa tʋm tis pɔn'ɔr la nɛ linɛ kɛ ka o nyɛ laafi la,
10 m bɔɔd ye yanam Israel dim wʋsa baŋ ye li anɛ Yesu Kristo onɛ yi Nazaret na la zug ka nid nwa' zi'e ya tuon ka mɔr laafi la. Yesu kan la ka ya daa kpa' tabil dapuudir zugʋ kʋ ka Wina'am vʋ'ʋg o kumin la.
11 Li sɔb Wina'am gbauŋʋn Yesu yɛla ye, “‘Tampigkanɛ ka yanam tanmɛɛdib daa nɛ'ɛs la lieb lɔdigin tampigir.’
12 Sɔ' lɛn kae mɔr faangirɛ. Ka yʋ'ʋsi'a lɛn kae dunia nwa' zugʋ na kɛ ka nidib nyɛ tiligirɛ.”
13 Ban wʋm ka Pita nɛ Joon tu'as nɛ sʋnkpi'euŋ la, ka mɛ mi' ye ba anɛ tadimnam, ka pʋ zamis si'el-si'el la, li lidigi ba nɛ hali ka ba tiɛn ye ba daa bɛnɛ Yesu san'an.
14 Amaa ban daa nyɛ ka dau kanɛ paam laafi la zi'e ba san'an la, ba daa zi' ban na yɛli ba si'ela.
15 Alazug ka ba yɛli ba ye, ba yim kpikpɛŋ. Ka ba pin'ili nwɛ'ɛd taaba saawara ye,
16 “Ti na niŋ nimbama wala? Nidib banɛ wʋsa bɛ Jerusalem nwa' baŋi ba nyalima tʋʋm tita'ar la yɛla. Ti kʋ tun'e ki'isi lii.
17 Amaa tinamɛ na niŋ si'em ka ban tʋm si'el la da yadigi keŋ tuon anɛ, ti vɔlisi ba ye ba mid ka ba lɛn tu'as yʋ'ʋr nwa' yɛla tis nidib ya'as.”
18 Dinzug ba buoli ba yɛli ba ye, ba mid ka ba lɛn tu'as bɛɛ pa'al nidib Yesu yɛla ya'as.
19 Amaa ka Pita nɛ Joon bu'osi ba ye, “Wina'am tuonnɛ, di nar ye ti siak yanam nɔɔr bɛɛ Wina'am nɔɔrɛ? Gandigimini ya mɛŋ.
20 Tinam kʋ tun'e niŋ si'ela, asɛɛ ti tu'as bʋn linɛ ka ti nyɛ ka wʋm la.”
21 Ka ba vɔlisi ba ya'as ka basi ba ye ba kem, ka pʋ nyɛ suor kanɛ na kɛ ka ba daami ba, bɔzugɔ nidib la wʋsa dʋ'ʋsid Wina'am yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa, bʋn linɛ ka ba maal la zug.
22 Dau kanɛ daa paam laafi ka li yinɛ Wina'am nyalima tʋʋma ni la da gaad yʋma pisnaasi.
Yadda Niŋidib la sɔs sʋnkpi'euŋ la yɛla
23 Ban daa basi ba la, ba daa keŋi ba taaba san'anɛ tu'asi ba maanmaan kpɛɛmnam nɛ teŋ la kpɛɛmnamɛ yɛli ba si'el la wʋsa.
24 Ban wʋmi li naae la, ka dʋ'ʋsi ba kʋkɔya nɛ ya'am yinne yɛt Wina'am ye, “Zugsɔb onɛ ka' tiraana; fʋnɛ maal agɔl nɛ dunia nɛ ku'otita'ar nɛ bʋn linɛ wʋsa bɛɛ li pʋʋgin.
25 Fʋ da kɛ ka ti yaab David, onɛ da aan fʋ tʋmtʋm la, tu'as nɛ Siig Kasi la paŋi yɛl ye, “‘Bɔɔ niŋ ka dunia buudi wʋsa sʋnya pɛligɛ? Bɔ ka ba san'amid saŋa gban'ad gban'ayaalisɛ?
26 Dunia na'anam duoe zi'e, ka banɛ sʋ'oe tɛɛns la'as taaba zan'as Zugsɔb la nɛ onɛ ka ba bu'oe malʋŋ kpaam niŋ o zug la.’a
27 Li anɛ yɛlmɛŋir ye Herod nɛ Pontus Pailet daa la'as taaba teŋ kaŋa nwa' ni, nɛ banɛ ka' Jew dim nɛ Israel nidibi zan'as Yesu Kristo onɛ aan fʋ tʋmtʋm sʋŋ ka fʋ gaŋ la.
28 Ba maal bʋn linɛ wʋsa ka fʋ pʋn niŋi zi'el nɛ fʋ paŋ nɛ fʋ bɔɔdim la.
29 Zugsɔba, nannanna gɔsim ban vɔlisid tinam banɛ aan fʋ tʋmtʋmnib la si'em. Tisimi ti sʋnkpi'euŋ ka ti mɔɔli fʋ labasʋŋ la.
30 Tiɛnmi fʋ nu'ug la kɛ ka banɛ bɛn'ɛd paam laafi ka tʋm tʋʋmnyalima nɛ zanbina fʋ tʋmtʋm sʋŋ Yesu onɛ an kasi la yʋ'ʋrin.”
31 Ban sɔs Wina'am naae la, ka zin'ikanɛ ka ba la'as la dammid. Ka Wina'am Siig Kasi pɛ'ɛli ba wʋsa. Ka ba tu'as Wina'am pian'ad la nɛ sʋnkpi'euŋ.
Yadda niŋidib la pʋdigid si'el wʋsa nɛ taaba
32 Ka nidib bɛdegʋ banɛ niŋ yadda la mɔr ya'am yinne la'an nɛ tɛn'ɛsa yinne. Ka nid baa yinne pʋ yɛl ye on mɔr si'el la, onɛ sʋ'oe lii, amaa li anɛ ba wʋsa din.
33 Ka tʋmtʋmnib la pian'ad Zugsɔb Yesu kum vʋ'ʋgir la nɛ paŋ tita'ar ka Wina'am yɛlsʋm bɛdegʋ bɛɛ ba wʋsa ni.
34 Sɔ' da ka' ba sʋʋgin la ka si'el pansig o bɔzugɔ, nimbanɛ da mɔr pɔɔd nɛ ya' la da kuosi li mɔr ligidi la na
35 niŋ tʋmtʋmnib la nu'usin ka ba pʋdigi tis sɔ' mɛkama wʋʋ o bɔɔdim an si'em. Ka nid baa yinne ka' ba san'an la, ka si'el pɔ'ɔg oo.
Onɛ an Kristo bɛɛ Mazaya la.
36 Ka Josef onɛ an Levi dɔɔg nid ka yi Saipuros teŋin na, ka tʋmtʋmnib la pʋd o yʋ'ʋr Barnabasa la
37 da kuos o pɔɔg ka zaŋ ligidi la na niŋ tʋmtʋmnib la nu'usin.
TƲƲMA 5
Ananias nɛ o pu'a Safira yɛla
| 5 |
Dau sɔ' da bɛɛ anina, ka o yʋ'ʋr buon Ananias, nɛ o pu'a Safira. Ka on nɛ o pu'a la mɛ kuosi ba la'ad,
2 ka yis ligidi la sieba su'a, ka kɛ linɛ kpɛlim la mɔr na niŋ tʋmtʋmnib la nu'usin. Ka o pu'a mi' li ti'ir.
3 Ka Pita bu'os ye, “Ananias, bɔ ka fʋ kɛ ka Sʋntaana kpɛn' fʋ sʋʋnrin ka fʋ ma' tis Wina'am Siig Kasi, ka yis ligidkanɛ ka fʋ kuosi fʋ la'ad la sieba su'a?
4 Fʋn nam pʋ kuosin la, li aannɛ fʋ din. Fʋn kuos la fʋ mɛ tun'e maali fʋ ya'am bɔɔd si'em. Ka bɔɔ niŋ ka fʋ tɛn'ɛs yɛl kaŋa fʋ sʋʋnrinɛ? Fʋ pʋ
ma' tis ninsaala, amaa fʋ ma' tis nɛ Wina'am Siig Kasi.”
5 Ananias n wʋm pian'akaŋa nwa' la, ka li teŋin kpi. Ka dabiem kpɛn' banɛ wʋm bʋn kaŋa nwa' la bɛdegʋ.
6 Ka dasam duoe zaŋ o vilig o nɛ pienni zii o keŋi mum.
7 Ka li pʋ yuugɛ ka o pu'a mɛ kena ka pʋ baŋ linɛ maalɛ.
8 Ka Pita bu'os o ye, “Yɛlimim, yanamɛ kuosi ya la'ad la, ligidi la wʋsa nwa' bɛɛ?” Ka o lɛbis ye, “Ɛɛn, li wʋsa la.”
9 Ka Pita bu'os o ye, “Bɔɔ niŋ ka ya niŋ nɔɔr yinne ye ya mak Zugsɔb Wina'am Siiga? Gɔsima banɛ mumi fʋ sid la nan zi'e za'anɔɔrin la. Ba mɛ na zii fʋ yi.”
10 Ka pu'a la kpɛn li teŋin kpi Pita tuon, ka dasam la kena nyɛ ka o kpi sa, ka ba nɔk o keŋ mum kpi'el o sid.
11 Ka dabietita'ar kpɛn' banɛ niŋ yadda la wʋsa nɛ banɛ wʋm yɛlkaŋa nwa' la.
Tʋmtʋmnib la tʋʋmnyalima la yɛla
12 Ka tʋmtʋmnib la tʋm tʋʋmnyalima nɛ zanbina bɛdegʋ nidib la wʋsa sʋʋgin. Ka yadda niŋidib la la'as taaba zin'ikanɛ ka ba buon Solomon za'ambɛŋ la.
13 Ka banɛ pʋ niŋ Wina'am yadda la zɔ dabiem ka pʋ la'as nɛ ba, hali la'an nɛ nidibi pian' ba yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa la.
14 Pu'ab nɛ dap banɛ da niŋ Zugsɔb la yadda la da paas nɛ hali lieb bɛdegʋ.
15 Hali ka nidib mɔr ban'adnam na digili ba suoya ni nɛ sɔna ye Pita ya'a gaad anina o ma'asim na si'isi ba.
16 Ka nidib bɛdegʋ yi tembanɛ gilig Jerusalem la mɔr ban'adnam na, ka la'am mɔr banɛ ka kikiris dɔlli ba la kena. Ka ba wʋsa paam laafi.
Tʋmtʋmnib la namisʋg yɛla
17 Ka maanmaan kpɛɛm nɛ banɛ bɛɛ o san'anɛ an Sadusii dim la pin'ili bɛn'ɛd tʋmtʋmnib la fufum
18 ka gban'e ba kpɛn'ɛs sanrega ni.
19 Amaa ka Zugsɔb maliak keŋ yʋ'ʋŋ kan la yɔ'ɔg sanrega la za'anɔɔr ka mɔri ba yis yiŋ ka yɛli ba ye,
20 “Kem zi'enɛ Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la tu'as nidib la nyɔvʋpaal labaar la yɛla.”
21 Ban wʋm nɛ'ɛŋa la, ka keŋ kpɛn' Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la bɛkɛungʋ pa'an nidib la. Ka maanmaan kpɛɛm nɛ banɛ bɛɛ o san'an la buol Israel dim kpɛɛmnam la nɛ Jew dim la wʋsa ye ba la'as na ka ba gban'e. Ka ba wʋsa la'as na, ka tʋm sanrega la ni ye ba mɔr tʋmtʋmnib la na.
22 Amaa ban tʋm sieba la paae la, ba pʋ nyɛɛ ba sanrega la nii, ka lɛb na yɛli ba ye,
23 “Tinamɛ paae la ti nyɛ ka sanrega dɔɔg za'anɔɔr la kpar, ka banɛ gur la zi'e za'anɔɔrin la, ka ba yɔ'ɔg ka ti pʋ nyɛɛ ba anina.”
24 Banɛ gur Wina'am Pʋ'ʋsim Yir la kpɛɛm nɛ maanmaannib kpɛɛmnam la wʋm yɛl kaŋa la, ba daa lidig nɛ hali pamm ka zi' yɛl la na ba'as si'em.
25 Ka sɔ' kena yɛli ba ye, “Dap banɛ ka ya sa kpɛn'ɛs sanrega ni la zi'e Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la pa'an nidib.”
26 Ka banɛ gur Wina'am Pʋ'ʋsim Yir la kpɛɛm nɛ o nidib keŋ gban'e ba na, ka lɛɛ pʋ daami ba, ban zɔt ye nidib la na ti lɔbi ba nɛ kuga la zug.
27 Ban mɔri ba na zi'eli ba tuon la, ka maanmaan kpɛɛm la bu'osi ba ye,
28 “Ti daa pʋ yɛli ya ye ya mid ka ya lɛm pa'al sɔ' kpɛla nɛ yʋ'ʋkaŋa nwa' ya'asɛɛ? Amaa ya zan'asnɛ ka pɛ'ɛl Jerusalem wʋsa nɛ ya pa'alʋg la, ka mɔɔd ye ya zaŋ dau nwa' ziim zuol tinam zugin.”
29 Ka Pita nɛ o Tʋmtʋm taaba la lɛbisi ba ye, “Tinam na siak nɛ Wina'am nɔɔr ka ka' ninsaalib nɔɔrɛ.
30 Wina'am onɛ ka ti yaanam da pʋ'ʋsid la daa vʋ'ʋg Yesu onɛ ka ya daa kpa' tabil dapuudir zugʋ kʋ la.
31 On la ka Wina'am dʋ'ʋs o zin'ili o datiuŋ, ka o an tuongat nɛ faangidi tis Israel dim ye ba nyɛ suori tiaki ba sʋnya ka Wina'am yisi ba tʋʋmbɛ'ɛdi bas.
32 Tinam nɛ Wina'am Siig Kasi onɛ ka Wina'am tis na la anɛ kasɛtib yɛlbama ni. Onɛ an piini tis banɛ siak o nɔɔr la.”
33 Ban wʋm pian'akaŋa nwa' la, ka ba sʋnya pɛlig hali ka ba bɔɔd ye ba kʋʋ ba.
34 Ka dau sɔ' duoe zi'en la'asʋg la sʋʋgin, ka an Farisii nid ka o yʋ'ʋr buon Gamaliel, o da anɛ onɛ pa'an Wina'am wada, ka lɛn an yʋ'ʋr daan nidib la sʋʋgin. Ka o tis nɔɔr ye ba yisim tʋmtʋmnib la yiŋ ka li niŋ bi'ela. Ka ba yisi ba.
35 Ka o yɛl ye, “Israel dima, Gu'usiminɛ ya mɛŋ nɛ yanamɛ maan nimbama nwa' si'em la.
36 Ya tɛnr ye li pʋ yuug sa ka Teudas da duoe dʋ'ʋs o mɛŋi yɛl ye on anɛ nintita'ar. Ka nidib da nwɛnɛ kɔbisnaasi dɔl o. Amaa ban da kʋʋ o la, nimbanɛ dɔl o la wʋsa da widignɛ ka li lieb zaalim.
37 Ka lin nya'aŋ ka Judas onɛ yi Galile la mɛ duoe, nidib kaalʋg saŋa la ka ninsieba dɔl o. Ban da kʋʋ o la nimbanɛ da dɔl o la da widignɛ mɛn.
38 Dinzugɔ nannanna m yɛti ya nɛ ye ya yisi ya nu'us nimbama yɛla ni; ka li ya'a anɛ ninsaalib tʋʋma, li na ti lieb zaalim.
39 Amaa li ya'a anɛ Wina'am din, ti kʋ tun'e san'ami lii. Daasi'erɛɛ ti na ti nyɛ ka ti zabid nɛ Wina'am.”
40 Ka ba siak o yɛlʋg la, ka buol tʋmtʋmnib la kɛ ka ba bʋ' ba, ka yɛli ba ye, “Mid ka ya lɛn tu'as Yesu yʋ'ʋri tis nidib ya'as.” Ka basi ba ka ba keŋ.
41 Ka tʋmtʋmnib la yi la'asʋg la zin'igin nɛ sumalisim ban mi' ye Wina'am kaali ba paas banɛ sʋm ye ba namis ka di nyan Yesu yɛla la.
42 Daar wʋsa ka ba bɛ Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la ka kpɛn'ɛd yaanɛ mɔɔn labasʋŋ la, ka pʋ bas nidib la zamisʋgɔ, ka yɛti ba ye Yesu an Kristo la.
TƲƲMA 6
Sʋŋidiba ayɔpɔi la yɛla
Dabisban la ni nya'andɔlib la kal da paasidnɛ, ka Jew dim banɛ pian'ad Girik la nwa'asid nɛ Jew dim banɛ pian'ad Hibiru pian'ad la ka yɛt ye, ban sʋŋid nidib nɛ diib daar wʋsa la, ba pʋ tisid ban pʋkɔnya la si'ela.
2 Alazug ka tʋmtʋmnib pii nɛ ayi' la buol nya'andɔlib la wʋsaa yɛli ba ye, “Li pʋ nar ye ti bas Wina'am labaar mɔɔlʋg ka tʋm diib tʋʋma.
3 Dinzugɔ ti zuanama, gɔsimi ya sʋʋgini gaŋ dapa ayɔpɔi banɛ an ya'am dim, ka Wina'am Siig Kasi bɛɛ ba ni bɛdegʋ, ka ti zaŋ tʋʋm kaŋa nwa' niŋi ba nu'usin.
4 Ka tinam na kpɛm pɛsigi ti mɛŋ nɛ Wina'am sɔsʋg nɛ labasʋŋ la mɔɔlʋg tʋʋma.”
5 Ka ban yɛl si'em la niŋ nidib la wʋsa malisim. Ka ba gaŋ Sitivin onɛ niŋ yadda bɛdegʋ, ka Wina'am Siig Kasi bɛɛ o ni bɛdegʋ la, nɛ Filip nɛ Prokorus nɛ Nikanor nɛ Timon nɛ Parmenɔs nɛ Nikolas onɛ yi Antiok teŋin na ka dɔl Jew dim pʋ'ʋsim malʋŋ la.
6 Bama ka ba mɔri keŋ tʋmtʋmnib la san'an ka ba pa'ali ba nu'usi ba zut ka sɔs Wina'am tisi ba.
7 Ka Wina'am pian'ad la yadigid ka nya'andɔlib la kal mɛ paasid bɛdegʋ Jerusalem ni. Ka maanmaannib la bɛdegʋ daa siaki niŋ Yesu yadda.
Sitivin gban'ar la yɛla
8 Wina'am albareka nɛ o paŋ tita'ar da bɛ Sitivin ni ka o tʋm tʋʋmnyalima pamm nidib la sʋʋgin.
9 Amaa ninsieba banɛ pʋ'ʋsid la'asʋg dɔkanɛ ka li yʋ'ʋr buon Sʋ'oe M Mɛŋ Dim ka yi Sairene teŋin nɛ Alekzandria teŋin, nɛ Jew dim sieba banɛ yi Silisia nɛ Asia tɛɛnsin na la, nwa'asid nɔŋgbannwa'ar nɛ Sitivin,
10 amaa ka pʋ tun'e lɛbisid o yam pian'abanɛ ka Wina'am Siig Kasi tis o ka o pian'ad laa.
11 Alazug ka ba bɔ ninsieba ka yɛli ba ye ba yɛlim ye, “Ti wʋm ka o pian' pian'abɛ'ɛdi tʋ'ʋd Moses nɛ Wina'am.”
12 Ka ba kɛ ka nidib la sʋnf duoe la'an nɛ kpɛɛmnam nɛ gbauŋmi'idib la ka ba keŋ gban'e o mɔr o keŋ kpɛɛmnam la'asʋg zin'igin.
13 Ka buol ziri kasɛtib ka ba ma'aa ziil o ye, “Dau kaŋa nwa' tʋ'ʋd Wina'am Pʋ'ʋsim Yir kanɛ an Kasi la nɛ Wina'am wada la ka pʋ basida.
14 Ti wʋm ka o yɛl ye, Yesu onɛ yi Nazaret la na san'am Wina'am Pʋ'ʋsim Yir la ka tiak malima ban ka Moses tisi ti la.”
15 Ka banɛ zin' kpɛɛmnam la'asʋgʋn la wʋsa gɔsid Sitivin kii, ka nyɛ ka o nindaa nwɛnɛ maliak nindaa nɛ.
TƲƲMA 7
Sitivin pian'ad la yɛla
| 7 |
Ka maanmaan kpɛɛm la bu'os Sitivin ye, “Ala bɛɛ?”
2 Ka o lɛbis ye, “M ba'abiis nɛ m saamnama, kɛlisimi! Wina'am onɛ ka o na'am mɔr pipilim la, da nie o mɛŋi ti yaab Abraham san'an on da bɛ Mesopotamia teŋin ka nam pʋ keŋ zin'in Haran teŋin la,
3† ka yɛl o ye, ‘Yim ka basi fʋ teŋ nɛ fʋ buudi la, ka keŋ teŋ kanɛ ka m na pa'alif.’
4 “Ka Abraham yi Kaldea dim teŋin la keŋ zin'in Haran teŋin. Ka o saam kum nya'aŋ ka Wina'am lɛn yis o keŋ teŋ kanɛ ka ya bɛ nwa' ni,
5 ka pʋ tis o paalʋ teŋ la ni ka li siak o nɔbir tiɛnrɛ, amaa Wina'am da yɛli zi'el ye, o na tis o teŋ kan la. Ka o kum nya'aŋ o yaas na ti sʋ'oe li, hali saŋkan la ka o nam pʋ du'a biiga.
6† Wina'am da yɛl o si'em nwa', ‘Fʋ yaas na lieb saam teŋ si'a linɛ ka' ya mɛŋ teŋa, ka ba na namisi ba yʋma kɔbisnaasi (400).
7† Amaa m na ti namis sʋ'ʋlim kanɛ ka ba na ti an yammis la ka li nya'aŋ, ba na yii anina na lɛb na pʋ'ʋs mam kpɛla.’
8 Wina'am da tis Abraham nɔɔr ye, on nɛ o yaas wʋsa kpɛn'ɛm baŋʋ ka li pa'al ye Wina'am nɛ Abraham siak taaba nɔɔr. Abraham n da du'a Isaak la li daba anii daar la ka o kpɛn'ɛs o baŋʋ. Ka Isaak du'a Jakob. Ka Jakob du'a ti Jew dim yaanam pii nɛ ayi' la.
9 “Kpɛɛmnam la da mɔr fufum nɛ Josef ka kuos o tis Egipt teŋ dim. Amaa Wina'am da bɛ nɛ o,
10 ka yis o namisʋg wʋsa pʋʋgin kɛ ka o tʋʋma malis Egipt na'ab Faaro, ka tis Josef ya'am na'ab la tuon. Ka na'ab la tis o kpi'euŋ ka o sʋ'oe Egipt teŋ la nɛ o yir wʋsa.
11 “Ka kɔ'ɔm tita'ar li Egipt nɛ Keenan tɛɛnsin mɔr namistita'ar na hali. Ka ti yaanam la kɔ'ɔŋ diib.
12 Jakob n da wʋm ye diib bɛ Egipt la, o da tʋmi ti yaanam ye ba keŋ Egipt n da na.
13 Ba lɛbig linɛ paasi abʋyi' la ka Josef kɛ ka o ba'abiis la baŋ o. Ka Faaro mɛ baŋ Josef ba' yidim.
14 Ka Josef tʋm buol o ba' Jakob nɛ o yidim wʋsa. Ba kal da paae pisyɔpɔi nɛ anu.
15 Ka Jakob duoe keŋ Egipt teŋin. Anina ka on nɛ ti yaanam da kpi.
16 Ka ba zii ba keŋ Sekɛm teŋin mumi ba yaʋg kanɛ ka Abraham da da' Hamor biis san'an la.
17 “Amaa Wina'am kaanbʋg nɛ Abraham saŋa da li'el la, nidib da paasnɛ lieb bɛdegʋ Egipt teŋin.
18 Hali ka sɔ' ti di Egipt na'am ka zi' Josef yɛllɛ,
19 ka maal ya'ambɛ'ɛd nɛ ti buudi la, ka mugusi ti yaanam ka ba basi ba bilies ka ba kpi.
20 “Lin saŋa ka ba da du'a Moses ka o an bivɛnliŋ ka paae Wina'am ya'am. Ka ba ugus o nwadis atan' o ba' yin.
21 Ka ban da bas o la, Faaro bipuŋ da nɔk o ugus. Ka o lieb o mɛŋ biig. 22 Ka Moses zamis Egipt dim ya'am wʋsa ka lieb nintita'ar, o pian'ad nɛ o tʋʋma wʋsa ni.
23 “On da paae yʋma pisnaasi la, li da kɛɛn o sʋʋnrin na ka o bɔɔd ye o keŋ kaae o buudi banɛ an Israel yaas la,
24 ka nyɛɛ ba nid yinne ka Egipt nid namisid o. Ka o sʋŋi ti nid la kʋ onɛ an Egipt nid la yɔ sam.
25 Moses da tɛn'ɛsid ye o buudi la na baŋ ye Wina'am bɔɔd ye o kɛ ka on yisi ba, ba fara la ni. Amaa ba da pʋ baŋɛ.
26 Ka bɛog nie ka o nyɛ Israel nidib ayi' ka ba zabid nɛ taaba. Ka o bɔɔd ye o kɛ ka ba naal nɔɔr la ka bu'osi ba ye, ‘M zuanama, ya anɛ ba'abiis ka bɔ niŋ ka ya zabid nɛ taaba?’
27 “Amaa onɛ maal o kpi'e bɛ'ɛd la da'ae Moses, ka bu'os o ye, ‘Anɔ'ɔnɛ gaŋif ye fʋ sʋ'oe ti ka tu'a ti antu'a?
28 Fʋ bɔɔd ye fʋ kʋʋm nwɛnɛ fʋn sa kʋ Egipt dim dau la si'em laa?’
29 Pian' kaŋa zug, ka Moses zɔɔ keŋ Midian teŋin lieb saan. Anina ka o du'a biis ayi'.
30 “Yʋma pisnaasi gaad la nya'aŋ, o da bɛ nɛ mɔɔgin linɛ kpi'e Sinai zuor la, ka nyɛ ka bugum pielim bɛ tituugin ka Zugsɔb maliak nie o mɛŋ anina.
31 Moses n nyɛ li la ka li lidig o, ka o li'el ye o gɔsi li, Ka wʋm Zugsɔb la kʋkɔr,
32† ka o yɛl ye, ‘Manɛ aan fʋ yaanam Wina'am la, m anɛ Abraham Wina'am nɛ Isaak Wina'am nɛ Jakob Wina'am.’ Ka Moses kirid ka pʋ nyaŋi gɔsi lii.
33 “Ka Zugsɔb la yɛl o ye, ‘Pidigimi fʋ ta'ada la, ka zin'ikanɛ ka fʋ zi'e la anɛ kasi.
34 M nyɛɛm nimbanɛ bɛ Egipt teŋin la namisid si'em, m wʋmi ba fabʋlʋg ka sig na ye m faaɛn ba. Alazug kem na ka m tʋmif Egipt teŋin.’
35 “Moses kanɛ ka ba da zan'as o, ka yɛl o ye, ‘Anɔ'ɔnɛ gaŋif ye fʋ sʋ'oe ti ka tu'a ti antu'a la?’ On la ka Wina'am da kɛ ka o maliak pian' tis o tituugin la. On la ka Wina'am tʋm ye o sʋ'oe o nidib ka yisi ba namisʋg pʋʋgin la.
36 O da mɔri ba yi Egipt teŋin ka tʋm nyalima nɛ zanbina anina nɛ Atɛuk Zɛn'ugʋn la nɛ mɔɔgin la yʋma pisnaasi.
37 “Moses kan la da yɛl Israel dim ye, ‘Zugsɔb Wina'am na tisi ya o nɔdi'es ka o nwɛnɛ mam nɛ ka yii ya mɛŋ buudi la sʋʋgin na.’
38 O da bɛ Wina'am nidib la sʋʋgin ban da bɛ mɔɔgin la nɛ maliak kanɛ da pian' tis o Sinai zuorin la nɛ ti yaanam, ka di'e Wina'am pian'ad linɛ vʋe la tisi ti.
39 “Amaa ti yaanam da pʋ bɔɔd ye ba siak o nɔɔrɛ, ka zan'as o, ka tɛn'ɛsidi ba sʋnya ni bɔɔd ye ba lɛb Egipt teŋin.
40† Ba da yɛl Aaron ye, ‘Maalim wina banɛ na gaadi ti tuonnɛ tisi ti. Ka ti zi' dinɛ niŋ Moses onɛ mɔri ti yi Egipt teŋin la naa!’
41 Ka ba kud na'abil ka li an ba win ka maan maana li ni, ka maan sumalisim nɛ ba mɛŋ nu'usi kud si'el la.
42 Dinzug ka Wina'am basi ba ka ba pʋ'ʋsid bʋn linɛ wʋsa bɛ agɔl, wʋʋ lin sɔb Wina'am nɔdi'esidib gbana pʋʋgin si'em la ye, “‘Israel nidiba, ya da mɔr maana nɛ piini na tisim yanamɛ da bɛ mɔɔgin yʋma pisnaasi laa?
43 Ya da zun'od Molek onɛ an teŋgban la, nɛ nwadbil Refan onɛ an ya win la, ya da maal bada anina pʋ'ʋsidi ba. Dinzugɔ, m na kɛ ka ba gban'e ya keŋ teŋ zʋŋ linɛ tʋʋg Babilon teŋ.’
44 “Ti yaanam da mɔr Fuug Sʋgʋr mɔɔgin la, ka Wina'am wada la bɛɛ li pʋʋgin. Ba da maali li nɛ, wʋʋ Wina'am da yɛl Moses ye ba maali li si'em la.
45 Ti yaanam banɛ da di'e Fuug Sʋgʋr la, ba da la'am zii li keŋ Josua da gaadi ba tuon ka ba faaɛn sʋ'ʋlim banɛ ka Wina'am da kad nidib la yis ka tisi ba la ni. Ka li kpɛm bɛ paae David saŋa.
46 David da paae Wina'am ya'am ka sɔs o ye o kɛl ka o mɛ' yiri tis on kanɛ aan o yaab Jakob Wina'am la.
47 Amaa li anɛ Solomon n da mɛ' yir la tis Wina'am.
48 “La'an nɛ wala, Wina'am onɛ gaad bʋn wʋsa la pʋ bɛ ya' banɛ ka ninsaalib mɛ nɛ nu'us nii, li anɛ wʋʋ Wina'am nɔdi'esi da yɛl si'em la ye,
49 “‘Zugsɔb yɛl ye, Arezana anɛ m na'am gbauŋ, ka dunia aan m nɔba zi'elʋg zin'ig. Yir bɔ buudi ka ya na mɛɛ tis mam? Ka m vʋ'ʋsʋm zin'ig na bɛ yaanɛ?
50 Li ka' mam nu'usi maal si'el wʋsaa?’”
51 “Yanam banɛ zuti kpi'em, ka ya sʋnya digilim ka ya tʋba ziank la! Ya nwɛnɛ ya yaanam la nɛ. Ya zan'asid Wina'am Siig Kasi la saŋa wʋsa.
52 Wina'am nɔdi'es kanɛ da bɛ, ka ya yaanam la da pʋ namis o? Hali ba da kʋ sieba banɛ da mɔɔn onɛ an pʋpielim sɔb la ken la na yɛla. Onɛ la ka ya zam o ka kʋʋ o la.
53 Ya anɛ banɛ da di'e Wina'am wada ban ka maliaknam da tisi ya la. Amaa ya pʋ siaki lii.”
Ba lɔb Sitivin nɛ kuga
54 Ban wʋm nɛ'ɛŋa la, ba sʋnya pɛlig nɛ, ka ba ga'adi ba nyina o yɛla.
55 Amaa Sitivin da pɛ'ɛlnɛ nɛ Wina'am Siig Kasi la, ka gɔdigi gɔsid arezana ni kii, ka nyɛ Wina'am na'am pipilim ka li nie nyɛɛn pil-pil ka Yesu zi'e Wina'am datiuŋ.
56 Ka o yɛli ba ye, “Gɔsimi ya, m nyɛ ka arezana yɔ'ɔg ka Ninsaal Biig la zi'e Wina'am datiuŋ.”
57 Ka ba ɛndi ba tʋba ka tans nɛ kʋkɔtitada niŋ nɔɔr yinne la'as taaba zɔɔ gban'e o,
58 ka vɛ'ɛg o yis teŋ la yiŋi lɔb o nɛ kuga. Ka kasɛtib zaŋi ba fuudi gu'ul dasaŋ ka o yʋ'ʋr buon Saul.
59 Ka ban lɔbid Sitivin nɛ kuga la, ka o sɔs Zugsɔb la ye, “Zugsɔb Yesu, di'emi m siig!”
60 Ka igin teŋin tans nɛ paŋi yɛl ye, “Zugsɔba, kɛl nimbama nwa' taali bas.” On yɛl nɛ'ɛŋa la ka bas o mɛŋ.
TƲƲMA 8
Saul namis yadda niŋidib la
Saul da bɛɛ ani ka siak Sitivin kum la yɛla. Ka ba pin'il saŋkan la namisid banɛ niŋ Yesu yadda ka bɛ Jerusalem la, hali ka ba wʋsa zɔɔ widigi keŋ Juda nɛ Samaria sʋ'ʋlim ni, ka tʋmtʋmnib la gʋllim kpɛlim.
2 Nimbanɛ zɔt Wina'am da zi Sitivin n keŋ mum o ka maal sʋnsa'aŋ ka kum o kʋʋr hali bɛdegʋ.
3 Amaa Saul da kpɛ'ɛŋ o mɛŋ ye o san'am banɛ niŋ Yesu yadda la wʋsa ka kpɛn'ɛd yir wʋsa gban'ad pu'ab nɛ dapi kpɛn'ɛsid sanrega ni.
Filip mɔɔl Wina'am labasʋŋ la Samaria
4 Banɛ da zɔɔ widig la da kennɛ ka mɔɔn Wina'am labaar la zin'is wʋsa.
5 Ka Filip keŋ Samaria teŋ si'a mɔɔl Kristo labaar la tisi ba.
6 Nidib bɛdegʋ da maal nɔɔr yinne ka kɛlisid Filip n tu'asidi ba si'el la, ban wʋm ka nyɛ tʋʋmnyalima banɛ ka o maal la.
7 Kikiris da tansid nɛ paŋ ka yit ka basid ban mɔr sieba la. Ka nidib bɛdegʋ banɛ nu'us nɛ nɔba kpi la nyɛ laafi.
8 Ka sumalisim bɛdegʋ bɛ teŋ la pʋʋgin.
9 Dau sɔ' da bɛ teŋ la ni ka o yʋ'ʋr buon Simon. O da bʋgʋd nɛ ba'akɔlʋg ka li lidigid Samaria teŋ nidib. O da dʋ'ʋs o mɛŋ ye o anɛ nintita'ar.
10 Ka nidib wʋsa kɛlisid o pian'ad sʋ'ʋŋa, banɛ an tadimnam nɛ kpi'emnam wʋsa da yɛt ye, “Dau kaŋa mɔr Wina'am paŋ kanɛ sid an paŋ tita'ar.”
11 Nidib da siaki dɔl o sʋ'ʋŋa bɔzugɔ, on da kɛ ka ba lidigid nɛ o ba'akɔlʋg bʋgʋb la li da yuug ya.
12 Amaa ban da wʋm ka Filip mɔɔn Wina'am na'am nɛ Yesu Kristo labasʋŋ la, ba pu'ab nɛ dap wʋsa da niŋ yadda ka o sʋʋ ba Wina'am Ku'om.
13 Ka Simon mɛŋ mɛ niŋ yadda ka di'e Wina'am Ku'om sʋʋb ka bɛ Filip san'an ka nyɛt tʋʋmnyalima linɛ maan la ka li lidig o.
14 Yesu tʋmtʋmnib banɛ bɛ Jerusalem la da wʋm ye Samaria dim di'e Wina'am pian'ad la, ba da tʋm Pita nɛ Joon ba san'an.
15 Ka ban paae anina la, ka sɔs Wina'am tisi ba ye ba di'e Wina'am Siig Kasi la, 16 bɔzugɔ ba da sʋʋ banɛ Wina'am Ku'om ka ba lɛɛ da nam pʋ di'e Siig Kasi la.
17 Ani ka Pita nɛ Joon zaŋi ba nu'usi pa'ali ba zutin ka ba di'e Wina'am Siig Kasi la.
18 Simon n nyɛ ka li anɛ tʋmtʋmnib la nu'us pa'alʋg zug ka ba di'e Siig Kasi la, o da bɔɔd ye o tisi ba ligidi,
19 ka yɛli ba ye, “Tisimim paŋ kaŋa nwa' ka on mɛkama ka m pa'alim nu'us o zug na di'e Siig Kasi la.”
20 Amaa Pita da yɛl o ye, “Fʋn nɛ fʋ ligidi la na ba'as yɔri fʋn tɛn'ɛs ye Wina'am piini la da'adi nɛ ligidi la zug!
21 Fʋ nu'ug kae tʋʋma nwa' nii, ka fʋ pʋʋr mɛ kae li nii, bɔzugɔ fʋ sʋʋnr ka' nyain Wina'am san'anɛ.
22 Tiakimi fʋ sʋʋnr nɛ gban'abɛ'ɛd kanɛ bɛɛ fʋ ni la, ka sɔs Zugsɔb la ka o kɛɛ fʋ taali bas pʋtɛn'ɛbɛ'ɛd kanɛ bɛɛ fʋ sʋʋnrin la zug;
23 ka man nyɛya ka fʋ sʋnf pɛ'ɛl nɛ tɔɔg ka tʋʋmbɛ'ɛd gban'af.”
24 Ka Simon lɛbis ye, “Sɔsim Zugsɔb la tisim, ka bʋn linɛ ka ya yɛl la
baa yinne da paae ma.”
25 Pita nɛ Joon da di kasɛt ka mɔɔl Zugsɔb labaari anina. Ban da lɛbid Jerusalem la, ba da mɔɔn labasʋŋ la Samaria tɛɛns bɛdegʋ ni.
Filip nɛ Etiopia dau la yɛla
26 Zugsɔb maliak da pian' tis Filip ye, “Duom kpa' nintaŋ dagɔbʋgʋ keŋ kidig pipirig suokanɛ yit Jerusalem ken Gaza la.”
27 Ka o duoe keŋ, ka nyɛ Etiopia dau sɔ' ka o an nintita'ar Etiopia teŋin ka gur pu'ana'ab Kandase ligidi. Ka o keŋ Jerusalem sɔs Wina'am,
28 ka lɛbidi kun ka zin' tɛreko kanɛ ka widi tɛɛd la ni karim Wina'am nɔdi'es Azaya gbauŋ.
29 Ka Wina'am Siig la yɛl Filip ye, “Kem li'el tɛreko la, ka dɔlli li.”
30 Ka Filip zɔɔ paae wʋm ka o karim Wina'am nɔdi'es Azaya gbauŋ. Ka Filip bu'os o ye, “Fʋ baŋ fʋn karim si'el nwa' gbinnɛ?”
31 Ka o lɛbis ye, “M na niŋ wala baŋi li ka sɔ' pʋ pa'ali ma?” Ka o sɔs Filip ye, “Dum na zin'inɛ m san'an.”
32 Wina'am gbauŋ zin'ikanɛ ka o karim la da sɔb nɛ ye, “Ba daa mɔr o keŋ wʋʋ pɛ'ɛkanɛ ka ba mɔri ken kɔdigir zin'igin nɛ, ka nwɛnɛ pɛbil kanɛ ka ba kiesid o kɔnbid, ka o an baanlimm ka pʋ ya'ae o nɔɔrɛ.
33 Ka ba pɔ'ɔg o ka pʋ kad o saria la ka li dɔl suor sʋ'ʋŋa. Ka anɔ'ɔnɛ na nyaŋi tiɛn on kpi ka pʋ bas yaas la yɛllɛ, o nyɔvʋri naae dunia nwa' ni la zug.”
34 Ka pu'ana'ab ligidgur la yɛl Filip ye, “Yɛlimi ma, Wina'am nɔdi'es Azaya tu'asid o mɛŋ yɛl bɛɛ ninsɔ' yɛla?”
35 Ka Filip pin'il nɛ Wina'am gbauŋ kanɛ ka o karim la, mɔɔl Yesu labasʋŋ la tis o.
36 Ka ba dɔl suor la keŋ paae zin'isi'a ka ku'om bɛ. Ka ligidgur la yɛl Filip ye, “Gɔsima, ku'om nwa' kpɛla. Bɔɔ na vi'im nɛ Wina'am ku'om sʋʋbɔ?”
37 Ka Filip yɛl o ye, “Fʋ ya'a niŋ yadda nɛ fʋ sʋʋnr wʋsa fʋ na tun'e di'e Wina'am ku'om sʋʋb.” Ka o lɛbisi yɛl o ye, “Man siak ye Yesu Kristo la anɛ Wina'am Biig.”
38 Ka o kɛ ka tɛreko la zi'en. Ka Filip nɛ on sig ku'omin la ka Filip sʋʋ o Wina'am ku'om.
39 Ban dʋ ku'omin na la, ka Zugsɔb la Siig zaŋ Filip n gaad. Ka ligidgur la pʋ lɛn nyɛɛ o ya'asɛ, ka gban'e o suori keŋ nɛ sumalisim.
40 Nidib da nyɛ Filip Azotus teŋin. Ka o gat ka mɔɔn labasʋŋ la tɛɛns la wʋsa ni, hali paae Sizerea teŋin.
TƲƲMA 9
Saul tiakir la yɛla
(Tʋm 22:6-16; 26:12-18)
Ka Saul kpɛm kpɛn'ɛsid Zugsɔb nya'andɔlib la dabiem mɔɔd ye o kʋʋ ba, ka keŋ maanmaan kpɛɛm san'an
2 ye o sɔb gbana tis o ka o mɔri keŋ Jew dim la'asʋg dɔɔd banɛ bɛ Damaskus teŋin la, ka o ya'a nyɛ sɔ' ka o dɔl Yesu suor ka an dau bɛɛ pu'a, on gban'e o lɔɔ mɔr o keŋ Jerusalem.
3 On ti li'el Damaskus la, ka nɛɛsim yi arezana ni na nie nyain gilig o.
4 Ka o li teŋin, ka wʋm ka li yɛl o ye, “Saul, Saul, bɔ ka fʋ namisidi ma?”
5 Ka Saul lɛbis ye, “Naa, fʋ an anɔ'ɔnɛ?” Ka o lɛbis ye, “M anɛ Yesu onɛ ka fʋ namisid la.
6 Duom kpɛn' tempʋʋgin la, ka ba na yɛlif fʋn na niŋ si'em.”
7 Ka dap banɛ dɔl o la zi'e baanlimm, ka lɛɛ wʋm kʋkɔr la, amaa ka pʋ nyɛ sɔ'ɔsɔ.
8 Ka Saul duoe lak o nini ka pʋ tun'e nyɛt si'ela. Ka ba vɛ' o mɔr o keŋ Damaskus.
9 Dabisa atan' ka o nini pʋ nyɛta, ka o mɛ pʋ di diib bɛɛ nu si'ela.
10 Nya'andɔlib la yinne da bɛ Damaskus, ka o yʋ'ʋr buon Ananias. Ka o nyɛ si'el ka li nwɛnɛ zaansʋŋ nɛ, ka Zugsɔb la buol o ye, “Ananias.” Ka o lɛbis ye, “Manɛ nwa', Zugsɔba.”
11 Ka Zugsɔb la yɛl o ye, “Duom dɔl suor linɛ ka ba buon sappi suor la, keŋ Judas yin ka bu'os dau kanɛ yi Tarsus, ka o yʋ'ʋr buon Saul la yɛla.
Ka o bɛɛ anina sɔsid Wina'am.
12 O winsɔsʋg la pʋʋgin ka o nyɛ si'el ka li nwɛnɛ zaansʋŋ nɛ, ka dau sɔ' yʋ'ʋr buon Ananias ka o kpɛn' na tik o nɛ nu'us, ye o nini la lak.”
13 Amaa ka Ananias lɛbis ye, “Zugsɔba, m pʋn wʋm dau nwa' tʋm Wina'am nidib bɛ'ɛd hali bɛdegʋ si'em Jerusalem teŋin.
14 Nannanna ka o di'e nɔɔr maanmaan kpɛɛmnam san'an ye o gban'e banɛ wʋsa aan fʋ nidib la.”
15 Amaa ka Zugsɔb la yɛl Ananias ye, “Kem ka m gaŋ o nɛ ye o tʋmi m tʋʋma ka zaŋi m yʋ'ʋri keŋ nimbanɛ ka' Jew dim buudi la ni, nɛ na'anam nɛ Israel nidibin.
16 Mam mɛŋ na pa'al o, on na namis si'em man Zugsɔb la yʋ'ʋr zug.”
17 Ka Ananias keŋ kpɛn' yin la ka tik Saul nɛ o nu'us ka yɛl o ye, “M ba'abiig Saul, Zugsɔb Yesu onɛ nie o mɛŋi pa'alif suorin saŋa kanɛ ka fʋ kennɛn na la, onɛ tʋm man fʋ san'an na ye fʋ nini la lak, ka Wina'am Siig Kasi la pɛ'ɛlif.”
18 Li pʋ yuugɛ ka si'el nwɛnɛ pa'ad nɛ kpɛn yi Saul nini la nii li. Ka o nini lak ka o nyɛt. Ka o duoe di'e Wina'am ku'om sʋʋb,
19 ka di diib ka o paŋ lɛb na.
Saul bɛ Damaskus teŋin
Saul da kpɛlim nya'andɔlib la ni dabisa bi'ela Damaskus teŋin.
20 Ka li pʋ yuugɛ ka o kpɛn' la'asʋg dɔɔdin la mɔɔnnɛ yɛt ye, Yesu anɛ Wina'am Biig.
21 Ka li lidig banɛ wʋmi li la wʋsa. Ka ba bu'osid ye, “Ka' dau kaŋa nwa' daa bɛ Jerusalem teŋin namisid nimbanɛ pʋ'ʋsid nɛ yʋ'ʋr kaŋa nwa' laa? Li ka'anɛ lin yɛla ka o kɛn kpɛla na ye o gban'e ba lɔɔ mɔri keŋ maanmaan kpɛɛmnam san'anɛɛ?”
22 Amaa ka Saul kpɛm paasid o pian'ad la nɛ paŋ, ka nyaŋ Jew dimbanɛ bɛ Damaskus la nie pa'ali ba ye, Yesu an Kristo la.
23 Ka dabisa bɛdegʋ gaad la ka Jew dim gban'e nɔɔr yinne ye ba kʋʋ o.
24 Amaa Saul da baŋ ban gban'e ye ba niŋ si'em la. Ba da gur teŋ la yaŋa ni nintaŋ nɛ yʋ'ʋŋ wʋsa ye ba kʋʋ o.
25 Amaa o nya'andɔlib la da zaŋ o yʋ'ʋŋʋ kɛ ka o zin'in pɛogʋn ka ba sigis o vɔɔnr linɛ bɛ zaŋguomin.
Saul n bɛ Jerusalem la yɛla
26 On da paae Jerusalem la, ka bɔɔd ye o la'as nɛ nya'andɔlib la. Amaa ba da zɔt o nɛ dabiem, ban da pʋ niŋ o yadda ye o sid anɛ nya'andɔl la zug.
27 Amaa ka Barnabas zaŋ Saul n mɔr o keŋ tʋmtʋmnib la san'anɛ pa'ali ba on daa nyɛ Zugsɔb la suorin, ka o pian' tis o si'em, nɛ Saul n mɔɔl Yesu yɛla nɛ sʋnkpi'euŋ Damaskus teŋin si'em.
28 Ala ka Saul da bɛ nɛ nya'andɔlib la Jerusalem, ka gɔɔndi mɔɔn nɛ sʋnkpi'euŋ Zugsɔb la yʋ'ʋr zug.
29 O da pian'ad ka nwa'asid nɛ kpi'euŋ nɛ Jew dim banɛ wʋm Girik pian'ad la Zugsɔb Yesu yɛla. Amaa ka ba mɔɔd ye ba kʋʋ o.
30 Ka yadda niŋidib la baŋi li ka mɔr o keŋ Sizerea teŋin kɛ ka o gaadi keŋ Tarsus teŋin.
31 Ka yadda niŋidib la wʋsa banɛ bɛ Juda nɛ Galile nɛ Samaria la mɔr sumbʋgʋsʋm. Ka ba kal paasid, ka ba yadda niŋir nɔbigid. Ka ba na'asid Zugsɔb la nɛ ba sʋnya wʋsa. Ka Wina'am Siig Kasi sʋŋidi ba.
Pita n bɛ Lidda nɛ Joppa tɛɛnsin la yɛla
32 Pita da gɔɔndi giligid zin'ig-zin'ig, o da keŋ ye o kaae Wina'am nimbanɛ bɛ Lidda teŋin la.
33 Anina ka o nyɛ dau ka o yʋ'ʋr buon Aneas. Ka o bɛn' pɔn'ɔlim digi yʋma anii.
34 Ka Pita yɛl o ye, “Aneas, Yesu Kristo tisif laafi. Duom ka maali fʋ digisig la digil.” Ka o duoe yimmʋ.
35 nimbanɛ wʋsa da bɛ Lidda nɛ Saron tɛɛnsin la nyɛɛ o la, ka nɔki ba mɛŋi tis Zugsɔb la.
36 Pu'a sɔ' da bɛ Joppa teŋin ka an nya'andɔlib la yinne, ka o yʋ'ʋr buon Tabita. Li gbin anɛ Dokas bɛɛ Mɔlif. O da anɛ onɛ an tʋʋm sʋma daan, ka sʋŋid nɔŋ dim.
37 Saŋkan la ka ban'as gban'e o ka o kpi ka ba sʋʋ o digil girimbisa dɔɔgin.
38 Joppa da pʋ lal nɛ Lidda, ka nya'andɔlib la wʋm ye Pita bɛɛ anina la, ka tʋm nidib ayi' ye ba yɛl o ye o da yuugɛ ka kena.
39 Ka Pita duoe dɔlli ba keŋ. Ka ba paae mɔr o dʋ girimbisa la zugʋ kpɛn' dɔɔgin la. Ka pʋkɔnya la wʋsa zi'e kpi'e nɛ Pita ka kaasid kʋʋr ka pa'an fubanɛ ka Dokas daa nam bɛ nɛ ba ka ʋgi tisi ba la.
40 Ka Pita yisi ba wʋsa yiŋ, ka igini sɔs Wina'am ka yɛl kpi'im la ye, “Tabita, duom.” Ka o lak o nini nyɛ Pita ka duoe zin'in.
41 Ka Pita gban'e o nu'ugʋ duoe o zi'el, ka buol yadda niŋidib nɛ pʋkɔnya banɛ niŋ yadda la zaŋ Dokas on vʋ'ʋg la tisi ba.
42 Joppa teŋin la dim wʋsaa wʋm yɛl kaŋa nwa' la, ka ba bɛdegʋ niŋ Zugsɔb la yadda.
43 Pita da kpɛlim Joppa teŋin la dabisa bɛdegʋ. O da bɛ nɛ Simon onɛ an gbanzab la yin.
TƲƲMA 10
Pita nɛ Konelius la yɛla
10
Dau sɔ' da bɛ Sizerea, ka o yʋ'ʋr buon Konelius. O da anɛ soogianam kɔbiga kpɛɛm ka ba buoni ba ye Itali dim soogianam.
2 O da anɛ ninsʋŋ ka pʋ'ʋsid Wina'am, on nɛ o yidim wʋsa, ka sʋŋid Jew dim banɛ an nɔŋ dim, ka pʋ'ʋsid Wina'am daar wʋsa.
3 Ka daar yinne winkɔɔr ka li nwɛnɛ zaansʋŋ nɛ, ka o nyɛ maliak nyain. Ka maliak la yi Wina'am san'an kpɛn' o san'an na buol o ye, “Konelius.”
4 Ka on nyɛ maliak la ka dabiem kpɛn' o ka o yɛl ye, “Naa, wala?” Ka maliak la yɛl o ye, “Fʋ Winsɔsʋg nɛ fʋ tʋʋm sʋma la paae Wina'am san'an tiɛn Wina'am fʋ yɛla.
5 Tʋm nidib Joppa teŋin ka ba mɔr Simon Pita na.
6 O signɛ Simon onɛ an gbanzab la yin. Ka o yir kpi'e nɛ atɛuk.”
7 Ka maliak la tu'as o naae ka keŋ la, ka Konelius buol o tʋmtʋmnib ayi' nɛ soogia yinne onɛ pʋ'ʋsid Wina'am ka mɛ an banɛ gur o la yinne,
8 ka o tu'asi ba linɛ maal la wʋsa naae, ka tʋmi ba Joppa teŋin.
9 Ka bɛog nie ka ba keŋ hali ti li'el teŋ la, ka saŋkan la nɔɔ ka Pita dʋ dɔɔg zug nintaŋ tisʋʋs ye o sɔs Wina'am.
10 Ka o kɔ'ɔm zabid ka o bɔɔd diib ye o di. Ban nam bɛɛ anina maan diib la, ka li nwɛnɛ o zaansim nɛ. Ka o nyɛ
11 ka arezana yɔ'ɔg, ka si'el nwɛnɛ pien tita'ar nɛ lɔ li nɔya anaasi sigid dunia ni na.
12 Ka bʋnkɔnbid buudi wʋsa la'an nɛ bʋnvuuda nɛ niis buudi wʋsa bɛɛ li pʋʋgin.
13 Ka o wʋm ka li yɛl ye, “Pita, duom ka kʋʋ lii ɔnb.”
14 Amaa ka Pita lɛbis ye, “Ayei, Zugsɔba, m nan zi' di linɛ kis ka an dian'adɛ.”
15 Ka kʋkɔr la lɛn yɛl o ya'as ye, “Bʋn linɛ ka Wina'am maal sʋ'ʋŋa la, mid ka fʋ ye li kis.”
16 Ka li niŋ ala nɔɔr atan', ka yʋ'ʋn lɛb arezana ni.
17 Ka Pita nam bi'esid o pʋtɛn'ɛrin bʋn linɛ ka o nyɛ la gbin. Ka banɛ ka Konelius tʋm la bu'os Simon yir zin'ig ka kena zi'e yaŋirin,
18 ka buoli bu'osidi bɔɔd ye ba baŋ ye Simon Pita la sig nɛ anina bɛɛ?
19 Pita nan tɛn'ɛsid linɛ ka o nyɛ la yɛla la, ka Wina'am Siig Kasi yɛl o ye, “Gɔsima, dap atan' bɔɔdif.
20 Duom sigi bieli ba ka da bi'esida; ka manɛ tʋmi ba na.”
21 Ka Pita sig teŋin keŋ dap la san'an yɛli ba ye, “Manɛ la ka ya ieed la. Ya kɛn labaar an bɔ?”
22 Ka ba yɛl o ye, “Konelius onɛ an soogianam kɔbiga kpɛɛm la tʋmi ti na, o anɛ ninsʋŋ ka pʋ'ʋsid Wina'am, ka Jew dim wʋsa pian'ad o yɛla sʋ'ʋŋa, ka Wina'am sa tʋm o maliak kanɛ an kasi o san'an yɛl o ye, o tʋm buolif na ka fʋ na tu'as o fʋn mɔr si'el.”
23 Ka Pita di'e ba ka ba gbɛɛn o san'an. Ka bɛog nie ka o duoe dɔlli ba. Ka yadda niŋidib sieba banɛ bɛ Joppa la biel o keŋ.
24 Ka daba ayi' daar ka ba paae Sizerea teŋin. Ka Konelius guri ba ka buol o du'adib nɛ o zuanamɛ la'as.
25 Ka Pita kpɛn'ɛd la, ka Konelius tʋ'ʋs o igin o tuonnɛ pʋ'ʋs o nɛ na'asi. 26 Amaa ka Pita duoe o ka yɛl o ye, “Zi'enim, ka mam mɛ anɛ ninsaal wʋʋ fʋn an si'em la.”
27 Pita daa pian'ad nɛ Konelius ka ba dɔl taaba kpɛn'ɛd la, o nyɛ ka nidib bɛdegʋ la'as.
28 Ka o yɛli ba ye, “Ya mɛŋ mi' ye Jew dim kis nɛ ban na la'as nɛ onɛ an buudzʋŋ bɛɛ ba kpɛn' o yin. Amaa Wina'am pʋn pa'al man ye m da buol nid ye dian'ad sɔb bɛɛ onɛ ka' nyainnɛ.
29 Alazug ka fʋ tʋm buolim ka m pʋ zan'asɛ, ka kena. Bɔ yɛla ka fʋ tʋm buoli ma?”
30 Ka Konelius lɛbis o ye, “Dabisa anaasi nwa' ka m daa bɛɛ m yinne sɔsid Wina'am saŋkaŋa nwa' win. Ka dau sɔ' yɛ fuug ka li nie nyain zi'e m tuon,
31 ka yɛl ye, ‘Konelius, Wina'am wʋmi fʋ sɔsʋg, ka tiɛn fʋn sʋŋid nɔŋ dim si'em la yɛla.
32 Dinzugɔ, tʋm Joppa teŋin buol Simon Pita na. O sig nɛ Simon onɛ an gbanzab ka o yir kpi'e atɛuk la yin.’
33 Alazug ka m tʋm tɔ'ɔtɔ, ka fʋ maal sʋm ka kena la. Ti wʋsa bɛ Wina'am tuon kpɛla ye ti wʋm bʋn linɛ wʋsa ka Zugsɔb la yɛlif ye fʋ tu'asi ti la.”
Pita pian'ad la yɛla
34 Ka Pita pin'ili pian'ad ye, “M yʋ'ʋn baŋ ya ye li anɛ yɛlmɛŋir ye Wina'am pʋ gaansid nidiba.
35 Amaa buudi wʋsa ni sɔ' ya'a pʋ'ʋsid o ka maan linɛ an sʋm, on daana paae o ya'am.
36 Ya mi' Wina'am daa kɛ ka ba zaŋ labasi'a tu'asi tis Israel teŋ dim la; ba daa mɔɔl labasʋŋ la yɛla pa'an ye sumbʋgʋsʋm yitnɛ Yesu Kristo onɛ aan ti wʋsa Zugsɔb la san'an na.
37 Ya mi' tʋʋm kanɛ da pʋn maal zin'ig wʋsa Juda teŋin la yɛla. Li da pin'il nɛ Galile teŋin Joon n da mɔɔn Wina'am Ku'om sʋʋb yɛla la nya'aŋ.
38 Ya mi' Yesu onɛ yi Nazaret la yɛla, onɛ ka Wina'am da tis o Siig Kasi nɛ
paŋ ka o ken zin'ig wʋsa tʋm tʋʋm sʋma, ka tisid banɛ wʋsa ka Sʋntaana namisid laafi la. Bɔzugɔ Wina'am da bɛɛ o san'an.
39 “Ti di kasɛt nɛ bʋn linɛ wʋsa ka o tʋm Jew dim teŋin nɛ Jerusalem la. Ba da ya'al o dapuudir zugʋ kʋʋ o.
40 Amaa Wina'am da vʋ'ʋg o kumin dabisa atan' daar ka kɛ ka o nie o mɛŋ ka ti nyɛɛ o.
41 O da pʋ nie o mɛŋ nidib wʋsa san'anɛ, amaa li anɛ banɛ ka Wina'am da gaŋ la san'an ka o nie. Ka tinam banɛ la'am di ka nu nɛ o, o kum vʋ'ʋgir nya'aŋ la tu'asid nidib bʋn linɛ ka ti nyɛ.
42 O yɛli ti ye ti mɔɔlim yɛl nidib ye on ka Wina'am zaŋi zi'el ye o kad banɛ vʋe nɛ banɛ kpi la saria.
43 Wina'am nɔdi'esidib la wʋsa da tu'as o yɛla, ye on mɛkama niŋ Yesu yadda, Wina'am na yis o daana tʋʋmbɛ'ɛdi bas o yʋ'ʋr zug.”
Banɛ ka' Jew dim di'e Wina'am Siig Kasi
44 Pita nan tu'asid nɛ'ɛŋa la, ka Wina'am Siig Kasi la sig banɛ wʋsa wʋm pian'ad la zutin.
45 Ka Jew dim yadda niŋidib banɛ dɔl Pita kena la lidig nɛ ban nyɛ ka Wina'am tisid nimbanɛ ka' Jew dim buudi o Siig Kasi la,
46 nɛ ban wʋm ka ba pian'ad teŋ zʋŋ pian'adi dʋ'ʋsid Wina'am yʋ'ʋr la zug.
47 Ani ka Pita yɛl ye, “Nimbama nwa' di'e Wina'am Siig Kasi la nwɛnɛ tinamɛ da di'e si'em la. Ka anɔ'ɔnɛ na kadi ba ye ba da di'e Wina'am Ku'om sʋʋbɔ?”
48 Ka o yɛli ba ye ba di'em Wina'am Ku'om sʋʋb nɛ Yesu Kristo yʋ'ʋr. Ka ba sɔs Pita ye o kpɛlimmi ba san'an dabisa bi'ela.
TƲƲMA 11
Pita pian' tis yadda niŋidib Jerusalem
11
Ka Yesu tʋmtʋmnib nɛ yadda niŋidib banɛ bɛ Juda sʋ'ʋlim la wʋm ye nimbanɛ ka' Jew dim buudi mɛ di'e Wina'am pian'ad.
2 Ka Pita lɛb Jerusalem na ka Jew dim yadda niŋidib banɛ bɔɔd ye yadda niŋidib wʋsa kpɛn' baŋʋ la pɔ'ɔg Pita,
3 ka yɛl o ye, “Bɔɔ niŋ ka fʋ la'as nɛ nimbanɛ pʋ kpɛn' baŋʋ la dit nɛ ba?”
4 Ka Pita pin'ili pa'ali ba bʋn linɛ daa maal hali pin'ilʋgʋn la sa ka ye,
5 “M daa bɛ nɛ Joppa teŋin sɔsid Wina'am ka li nwɛnɛ zaansʋŋ nɛ, ka m nyɛ ka si'el sigid na nwɛnɛ pien tita'ar nɛ lɔ luos anaasi yi arezana ni sigid na paae mam bɛ si'el la.
6 Ka mam gɔsidi li la, m nyɛ yin bʋnkɔnbid nɛ TƲƲMA 11 sian'arin bʋnkɔnbid nɛ bʋnvuuda nɛ niis.
7 Ka m wʋm kʋkɔr ka li yɛl ye, ‘Pita, duom kʋʋ li di.’
8 “Amaa ka m yɛl ye, ‘Ayei, Zugsɔba, bʋn linɛ kis ka an dian'ad nam pʋ kpɛn' man nɔɔrinɛ.’
9 “Ka kʋkɔr la lɛm pian' yi arezana ni na ye, bʋn lin ka Wina'am yɛl ye li an bʋnsʋŋ la mid ka fʋ yɛl ye li kis.
10 Nɛ'ɛŋa daa niŋnɛ ala nɔɔr atan', ka vɛ'ɛgi lɛb arezana ni ya'as.
11 “Saŋkan la ka nidib atan' banɛ ka ba daa tʋmi m san'an na la yi Sizerea teŋin paae yikanɛ ka m daa bɛ la na.
12 Ka Wina'am Siig Kasi la yɛlim ye m dɔlli ba keŋ ka da bi'esɛ. Ka yadda niŋidiba ayuobʋ bama bielim ka ti keŋ kpɛn' dau la yin.
13 Ka dau la yɛli ti on daa nyɛ maliak la ka o zi'e o yin ka ye o tʋm Joppa teŋin buol Simon onɛ ka ba buon Pita la na,
14 ka onɛ na tu'as o labaar kanɛ na tis o faangir on nɛ o yidim wʋsa.
15 “Ka man pin'il ye m pian' la ka Wina'am Siig Kasi la sigi ba zutin na, wʋʋ lin da niŋ tinam si'em pin'ilʋgʋn la.
16 Ka m tiɛn Zugsɔb la da yɛl si'el la ye, ‘Joon sʋʋd nidib la nɛ Wina'am Ku'om amaa ba na sʋʋ ya nɛ Wina'am Siig Kasi la.’
17 Alazug Wina'am ya'a sadigim tisi ba piinkanɛ ka o da tisi ti, saŋkanɛ ka ti da niŋ Zugsɔb Yesu Kristo yadda la, mam aan anɔ'ɔnɛ na ki'is Wina'am?”
18 Ban wʋm nɛ'ɛŋa la ka sin, ka dʋ'ʋsid Wina'am yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa yɛt ye, “Alazugɔ Wina'am mɛ tis nimbanɛ ka' Jew dim buudi la suor ka ba na tiaki ba sʋnya ka nyɛ nyɔvʋr.”
Antiok yadda niŋidib yɛla
19 Banɛ da nyɛ namisʋg bɛdegʋ ka widig ban da kʋ Sitivin saŋsi'a la da keŋ hali paae Fonisia nɛ Saipuros nɛ Antiok tɛɛnsini mɔɔn Wina'am labaar la tisid Jew dim buudi gʋllim.
20 Amaa dap sieba banɛ da yi Saipuros nɛ Sairene sʋ'ʋlim la da keŋ Antiok teŋin pian' tis Girik dim ka mɔɔl Zugsɔb Yesu labasʋŋ la tisi ba.
21 Zugsɔb la paŋ da bɛɛ ba san'an. Ka nidib bɛdegʋ niŋ Zugsɔb la yadda ka fɛndigi dɔl o.
22 Wina'am nimbanɛ bɛ Jerusalem la wʋm labakaŋa nwa' la, ka tʋm Barnabas Antiok teŋin.
23 On da paae nyɛ Wina'am niŋi ba yɛlsʋm si'em la, li da niŋ o malisim hali. Ka o sa'ali ba wʋsa ye ba kpɛn dɔl Zugsɔb la nɛ sida ka da basɛ.
24 O da anɛ ninsʋŋ ka Wina'am Siig Kasi la pɛ'ɛl o, ka o yadda niŋir an bɛdegʋ. Ka nidib bɛdegʋ niŋ Zugsɔb la yadda.
25 Barnabas da babis Saul Tarsus teŋin.
26 On nyɛɛ o la o dɔl o lɛb Antiok na. Ka ba nɔk yʋʋm mummi la'asid nɛ Wina'am nidib ka pa'an nidib bɛdegʋ. Antiok teŋin ka ba pin'ili buon nya'andɔlib la ye, Kristo nidib.
27 Saŋkan la Wina'am nɔdi'esidib da yi Jerusalem kɛn Antiok na.
28 Ka ba nid yinne onɛ yʋ'ʋri buon Agabus la duoe zi'en. Ka Wina'am Siig Kasi la pɛ'ɛl o, ka o tu'as yɛlkanɛ bɛ tuon, ka yɛl ye, kɔ'ɔm tita'ar na ti li dunia wʋsa zug. Li sid da niŋnɛ na'ab Klaudius zʋmaana ni.
29 Ka nya'andɔlib la siak ye, sɔ' wʋsa yisim on mɔr si'el o paŋ bɛnnɛ tis, ka li sʋŋ yadda niŋidib banɛ bɛ Juda sʋ'ʋlimin la.
30 Ba da niŋ ala, ka zaŋi li niŋ Barnabas nɛ Saul nu'usin ye ba kem tis yadda niŋidib kpɛɛmnam banɛ bɛ Juda sʋ'ʋlimin la.
TƲƲMA 12
Namisʋg ya'as
12
Saŋkan la Na'ab Herod da namisid Wina'am nidib la sieba,
2 ka kɛ ka ba kʋ Jemes onɛ ba'abiigi an Joon la nɛ sʋ'ʋraug.
3 Ka on nyɛ ka li malis Jew dim sʋnya la, ka o kɛ ka ba gban'e Pita mɛn. Nɛ'ɛŋa da niŋnɛ bodobodo linɛ ka' danbin la diib saŋa.
4 Ban gban'e o kpɛn'ɛs sanrega la ka o kɛ ka soogianam pii nɛ ayuobʋ pʋdig anaas naasi gur o sʋ'ʋŋa, ka bɔɔd ye Kum Maliak Gaadʋg malʋŋ nya'aŋ ka ba mɔr o yi nidib la san'an na.
5 Ba da kpɛn'ɛs Pita sanrega ni, amaa ka Wina'am nidib la sɔsid Wina'am tisid o hali ka pʋ basida.
Maliak yis Pita sanrega ni
6 Herod da zi'el dabisir kanɛ ka o na yis Pita niŋ nidib la nu'usin. Dabisir la da nan kpɛlim wʋʋ bɛog la, li yʋ'ʋŋ ka Pita digi soogianama ayi' sʋʋgin gbisid. Ka ba lɔɔ o nɛ bana ayi'. Ka banɛ gur la bɛ za'anɔɔrini gur sanrega la.
7 Ka tɔ'ɔtɔ yim ka Zugsɔb maliak nie o mɛŋ ka nɛɛsim nie nyain dɔɔgin la. Ka maliak la nwɛ' Pita lʋgiri nie o ka yɛl o ye, “Duom tɔ'ɔtɔ.” Ka bana la ka ba lɔɔ o nu'us la kɛnsigi li.
8 Ka maliak la yɛl o ye, “Yɛɛmi fʋ fuud, ka pidi fʋ ta'ada.” Ka o niŋ ala, ka maliak la lɛn yɛl o ye, “Lɔɔmi fʋ fugɔbʋg la ka dɔllim.”
9 Ka Pita dɔl o yi yiŋ ka nam pʋ baŋ ye maliak la niŋid si'el la anɛ amɛŋaa, ka tɛn'ɛs ye li anɛ zaansʋŋ.
10 Ka ba gaad banɛ gur yiiga nɛ ayi' zin'igin la ti paad kʋnt TƲƲMA 12
za'anɔɔrin linɛ ken tempʋʋgin la, ka li yɔ'ɔgi li mɛŋ ka ba yi yiŋi dɔl suor la. Ka maliak la kpɛn bas Pita.
11 Ka Pita pʋtɛn'ɛr yʋ'ʋn nie ka o yɛl ye, “Nannanna m baŋ ya ye li anɛ amɛŋa, Zugsɔb la tʋm o maliak ka o faanm Herod nu'usin nɛ bʋn linɛ wʋsa ka Jew dim la bɔɔdin ye ba niŋim la.”
12 On baŋ la, ka keŋ Joon onɛ ka ba buon Mak la ma Mɛɛri yin. Anina ka nidib bɛdegʋ da la'as taabaa sɔsid Wina'am.
13 Ka o paae yaŋirini kabir ka bipuŋ onɛ yʋ'ʋri buon Roda la kena ye o gɔs.
14 On baŋ Pita kʋkɔr la, ka o sʋnf ma'ae galis ka o pʋ yɔ'ɔg yaŋir laa, ka zɔɔ kpɛn' yɛl ye, “Pita zi'e yaŋirin la.”
15 Ka ba yɛl bipuŋ la ye, “Fʋ gɛɛm nɛ.” Ka o zan'as ka yɛl ye, “Li anɛ onɛ la.” Ka ba lɛbis ye, “Li anɛ o maliak.”
16 Amaa ka Pita kpɛn nwɛ'ɛd gam la. Ka ba yɔ'ɔgi nyɛ ka li an on la. Ka ba lidig hali.
17 Ka Pita yibisi ba nɛ o nu'ug, ye ba an baanlimm. Ka o tu'asi ba Zugsɔb la niŋ si'em yis o sanrega la ni. Ka o yɛli ba ye, “Yɛlimi Jemes nɛ yadda niŋidib banɛ kpɛlim la.” Ka naan yii tɔɔm zin'isi'a.
18 Bɛogʋ nie la ka daauŋ tita'ar naan soogianam la sʋʋgin, ban bɔɔd ye ba baŋ linɛ niŋ Pita la zug.
19 Ka Herod iee Pita gʋ'ʋŋ la ka tu'a banɛ gur sanrega la antu'a, ka bas nɔɔr ye ba kʋʋ ba. Lin nya'aŋ ka o yi Juda keŋ Sizerea teŋin kpɛlim anina.
Herod kum la yɛla
20 Ka na'ab Herod sʋʋnr pɛlig hali nɛ nimbanɛ bɛ Taya nɛ Sidon tɛɛnsin la. Ka ba la'as taaba dɛŋi nyɛ Bilastus onɛ an na'ab Herod saman na'ab la maal suor ye o nwɛ' na'ab nu'ug. Bɔzugɔ, ba diib daa yitnɛ na'ab la teŋin na.
21 Ka na'ab Herod daa zi'eli ba dabisir ye ba kɛɛn o san'an na. Ka dabsir la daa paae la, ka o yɛɛ o na'am kparibi zin' o na'am gbauŋ zug ka pian' tis nidib la.
22 Ka nidib la tans ye, “Nwa' anɛ win kʋkɔr ka li ka' ninsaal dinnɛ.”
23 Anina yim ka Zugsɔb maliak kpɛn nwɛ' na'ab la, on pʋ dʋ'ʋs Wina'am yʋ'ʋr la zug. Ka zʋnzʋnya dii o ka o kpi.
24 Amaa ka Wina'am pian'ad la yadigi paas.
25 Barnabas nɛ Saul n da naae ba tʋʋma Jerusalem la, ba da dɔl Joon Mak n lɛb Antiok.
TƲƲMA 13
Wina'am Siig Kasi gaŋ Barnabas nɛ Saul
13
Antiok teŋin la Wina'am nɔdi'esidib nɛ pa'annib da bɛ yadda niŋidib la sʋʋgin. Ba da anɛ Barnabas nɛ Simeon Niger nɛ Lusius onɛ yi Sairene na la, nɛ Manaen, onɛ ka ba da ugus o nɛ na'ab Herod la nɛ Saul.
2 Ka ba daa lɔ nɔɔri pʋ'ʋsid Zugsɔb la, ka Wina'am Siig Kasi yɛli ba ye, “Gaŋim Barnabas nɛ Saul ka ba bɛɛ ba gʋnni, ka ba tʋm tʋʋm kan ka m gaŋi ba ye ba tʋm la.”
3 Ka ba lɔ nɔɔr ka sɔs Wina'am, ka zaŋi ba nu'usi pa'ali ba zutin ka tʋmi ba ka ba yii keŋ.
Saul bɛ Saipuros teŋin
4 Ka Wina'am Siig Kasi la tʋmi ba la, ka ba keŋ Selusia teŋin kpɛn' anrʋŋ anina keŋ Saipuros sʋ'ʋlimin,
5 ka ba paae Salamis teŋinɛ mɔɔl Wina'am pian'ad la Jew dim la'asʋg dɔɔdin. Ka Joon Mak da bɛ ka sʋŋi ba nɛ tʋʋma la.
6 Ba da lɔ'ɔŋ Saipuros teŋ kanɛ ka ku'om giligi li la, paae Pafos na, ka nyɛ ba'akɔlʋg daan ka o an Jew nid ka ma'aa ye o anɛ Wina'am nɔdi'es, ka o yʋ'ʋr buon Bar-Yesu.
7 O da anɛ teŋ kan gɔmena la zua. Gɔmena la da mɔr ya'am hali. O yʋ'ʋr da buoni Sergius Paulus. Ka o buol Barnabas nɛ Saul, on bɔɔd ye o wʋm Wina'am pian'ad la zug.
8 Amaa ba'akɔlʋg daan Bar-Yesu onɛ ka ba buon ye Elimas Girik pian'adin la kpɛ'ɛŋ o mɛŋi ki'isid Saul nɛ Barnabas ye o san'am gɔmena la yadda niŋir.
9 Amaa Saul, onɛ ka ba buon Paul la, da pɛ'ɛl nɛ Wina'am Siig Kasi la ka kpa' gɔsid ba'akɔlʋg daan la kii,
10 ka yɛl o ye, “Fʋn onɛ an Sʋntaana biig nɛ tʋʋm sʋma wʋsa bi'em nɛ zam daan la, wala ka fʋ mɔɔd ye fʋ san'am Zugsɔb la suor linɛ an sʋ'ʋŋa la?
11 Gɔsima, Zugsɔb la na namisif. Fʋ na zu'om ka kʋ tun'e nyɛt saŋa bi'ela.” Ka o kpɛn zu'om duoe babinnɛ bɔɔd ye sɔ' vɛ' o.
12 Ka gɔmena la daa nyɛ linɛ niŋ la ka niŋ Zugsɔb la yadda. Ka linɛ ka o zamis Zugsɔb la yɛla la mɛ lidig o hali.
Paul n bɛ Antiok linɛ bɛ Pisidia la
13 Ka Paul nɛ o tʋmtʋm taaba kpɛn' anrʋŋʋ yi Pafos teŋin keŋ Perga teŋin linɛ bɛ Pamfilia sʋ'ʋlimin la. Ka Joon basi ba ka lɛb Jerusalem.
14 Ba da yi Perga gaadi paae Antiok linɛ bɛ Pisidia sʋ'ʋlimin la. Ka Jew dim Vʋ'ʋsʋm Daar ka ba keŋ la'asʋg dɔɔgini zin'in.
15 Ka ban karim Wina'am wada nɛ Wina'am nɔdi'esidib gbana naae la, ka la'asʋg dɔɔg la kpɛɛmnam tʋmi ba san'an yɛli ba ye, “Ti zuanama, ya ya'a mɔr sa'alʋgʋ na sa'al nidib la, yanam pian'am tisi ba.”
16 Alazug ka Paul duoe zi'en ka yibisi ba nɛ o nu'ug ka yɛli ba ye, “Israel nidib nɛ banɛ pʋ'ʋsid Wina'am la, kɛlisimi.
17 Wina'am onɛ ka Israel dim pʋ'ʋsid la da gaŋi ti yaanam ka dʋ'ʋsi ti buudi la, ban da nam an saamme bɛ Egipt teŋin la. Ka Wina'am mɔri ba yi Egipt teŋin na nɛ o paŋ tita'ar.
18 Yʋma pisnaasi ka o di suguru nɛ ba, ban da bɛ mɔɔgin la.
19 O da san'am buudi ayɔpɔi Keenan sʋ'ʋlimin la ka tisi ba teŋ la ka ba sʋ'oe ka li aan ba faar.
20 Nɛ'ɛŋa da niŋ la, li da paae wʋʋ yʋma kɔbisnaasi nɛ pisnu. “Ka lin nya'aŋ ka o tisi ba tuongatib hali ti paae nɔdi'es Samuel saŋa.
21 Ka ba sɔs o ye ba bɔɔdi na'ab ka Wina'am tisi ba Kis biig Saul, onɛ an Benjamin yaaŋ la, ka o di na'am yʋma pisnaasi.
22 Wina'am da pidig Saul na'am la, ka gaŋ David ka o di na'am la. Wina'am da yɛl ye, ‘M nyɛ Jese biig David ka o an onɛ paae m ya'am ka na tʋm linɛ wʋsa ka m bɔɔd.’”
23 Paul da lɛn yɛl ye, “Na'ab David yaas la sʋʋgin ka Wina'am da kɛ ka faangid yii anina na tis Israel dim, onɛ an Yesu la, nwɛnɛ on da pʋn yɛl si'em zi'el la.
24 Yesu da nam pʋ kena la, ka Joon mɔɔli tis Israel nidib wʋsa ye ba tiakimi ba sʋnya ka di'e Wina'am Ku'om sʋʋb.
25 Ka Joon tʋʋma da bɔɔd naar la, o da bu'os nidib la ye, ‘Ya tɛn'ɛs ka m aan anɔ'ɔnɛ? Mam ka' on ka ya gur laa. Amaa sɔ' na kɛn mam nya'aŋ na, ka m pʋ nar nɛ mam na pidig o ta'adaa.’”
26 Ka Paul yɛl ye, “M ba'abiis banɛ an Abraham yaas nɛ banɛ pʋ'ʋsid Wina'am nwɛnɛ tinam la, li anɛ tinam zug ka Wina'am kɛ ka faangir labaar la kɛɛn ti san'an na.
27 Jerusalem nidib nɛ ba kpɛɛmnam la wʋsa da pʋ baŋ ye Yesu an faangid laa. Ka mɛ pʋ baŋ nɔdi'esidib pian'ad la ka ba karim Vʋ'ʋsʋm Daar wʋsa la gbinnɛ. Ban kad o saria ka kʋʋs o bɛ'ɛd la kɛ ka nɔdi'esidibi da yɛl si'el la niŋ amɛŋa.
28 Hali nɛ ban pʋ nyɛ yɛlbɛ'ɛd nɛ linɛ sʋm ye o kpi la, ba la'am sɔs Pailet ye o bas suor ka ba kʋʋ o.
29 Ka ban da niŋ si'el wʋsa nwɛnɛ lin pʋn sɔb o yɛla si'em naae la, ka sigis o dapuudir la zugʋ pin' o yaʋgʋn.
30 Amaa Wina'am da vʋ'ʋg o kumin.
31 Dabisa bɛdegʋ ka o nie o mɛŋi pa'al banɛ da dɔl o yi Galile keŋ Jerusalem la, ka ba nyɛɛ o. Nannanna banɛ an kasɛtib ka tu'asidi tisid nidib la ban nyɛɛ o si'em.
32 “Ti mɔri labasʋŋ la kɛɛn ya san'an na. Linɛ ka Wina'am da pʋn dɛŋi yɛli zi'eli ti yaanam la,
33 linɛ nwa' niŋ amɛŋa tis tinam banɛ aan ba yaas la, ka o vʋ'ʋg Yesu kumin. Li nwɛnɛ lin sɔb yʋʋma gbauŋʋn karʋŋ zuta ayi' la ni si'em la ye, “‘Fʋ anɛ mam Biig; zina ka m s liebi fʋ Saam.’
34 Wina'am da vʋ'ʋg Yesu kumin ka pʋ kɛ ka o niŋgbiŋ pun'oe la yɛla da pʋn sɔbnɛ o gbauŋʋn nwa' ye,
‘M na tisif bareka kanɛ ka m da pɔɔ zi'el David la.’
35 Dinzug ka li lɛn yɛl yʋʋma gbauŋʋn la zin'isi'a ya'as ye, ‘Fʋ kʋ kɛ ka Onɛ an Kasi tisif la pun'oe.’
36 “David da tʋm linɛ paae Wina'am ya'am, o mɛŋ zʋmaana la saŋa, ka kpi ka ba mum o, o yaanam san'an ka o niŋgbiŋ pun'oe.
37 Amaa on ka Wina'am vʋ'ʋg o kumin la pʋ pun'oe.
38 “Dinzugɔ m ba'abiisɛ, baŋimi ye dau kaŋa nwa' ma'asim zug ka tʋʋmbɛ'ɛd yisib yɛla mɔɔnnɛ ya san'an la.
39 O zug ka onɛ wʋsa niŋ o yadda, Wina'am na yis o tʋʋmbɛ'ɛd linɛ ka Moses wada la kʋ tun'e yis la wʋsa bas.
40 Dinzugɔ, gu'usim ka yɛl banɛ ka Wina'am nɔdi'esidib da yɛl la da luu ya zutin nɛ.
41 “‘Gɔsimi, yanam banɛ an yʋ'ʋsan'auŋ dima, ya na vɔl ya'am kpi. M ye m tʋmnɛ tʋʋm tita'ar si'a ya zʋmaana nwa' ni, ka hali baa sɔ' ya'a pɛlig o pʋʋgʋ pa'ali ya, ya kʋ siak ye li sid na niŋɛ.’”
42 Paul nɛ Barnabas n da yit la, ka nidib la sɔsi ba ye ba lɛm Vʋ'ʋsʋm Daar kanɛ kenna la tu'asi ba bʋn linɛ ka ba tu'asi ba la ya'as.
43 La'asʋg la widig la, ka Jew dim bɛdegʋ nɛ banɛ ka' Jew dim buudii, ka lɛɛ dɔl Jew dim suor la da dɔl Paul nɛ Barnabas. Ka ba sa'ali ba ye ba kpɛm bɛ Wina'am yɛlsʋm la pʋʋgin.
44 Ka Vʋ'ʋsʋm Daar lɛm paae ya'as, ka teŋ la dim bɛdegʋ la'as taaba ye ba wʋm Wina'am pian'ad.
45 Ka Jew dim la nyɛ ka nidib la an bɛdegʋ la, fufum gban'e ba nɛ ka ba pin'ili ki'isid Paul n tu'asid si'el la, ka pian'ad o pian'abɛ'ɛd.
46 Amaa Paul nɛ Barnabas tu'asi ba nɛ sʋnkpi'euŋʋ yɛli ba ye, “Li sʋm ka ti tu'as Wina'am pian'ad la tis yanam yiiga. Amaa yanamɛ zan'asi li ka
gɔs ka ya pʋ nar nɛ nyɔvʋr linɛ ka' naar la, ti na fɛndigi keŋ banɛ ka' Jew dim buudi la san'an.
47† Zugsɔb la zi'el nɔsi'a tisi ti la sɔb ye, “‘M kɛya ka fʋ an nɛɛsim tis banɛ ka' Israel dim buudi la ka kɛ ka ba baŋ Wina'am yɛla nyain. Ala ka fʋ na mɔri m faangir la paae dunia bɛn wʋsa.’”
48 Banɛ ka' Jew dim buudi la wʋm nɛ'ɛŋa la, ka di niŋi ba malisim hali ka ba wɔ'ɔg Wina'am yʋ'ʋr o pian'ad la zug. Ka Wina'am da gaŋ sieba ye ba nyɛ nyɔvʋr linɛ ka' naar la niŋ o yadda.
49 Zugsɔb pian'ad la da mɔɔli widigi gilig sʋ'ʋlim kan la wʋsa.
50 Amaa Jew dim la da kɛ ka pu'a banɛ zɔt Wina'am ka ba yʋ'ʋr dʋ teŋin la, nɛ dap banɛ an tuongatib teŋin la, sʋnya pɛlig nɛ Paul nɛ Barnabas. Ka ba pin'ili namisidi ba ka kadi ba yisi ba sʋ'ʋlim la ni.
51 Ka Paul nɛ Barnabas kpa'asi ba nɔba titan ka li pa'al ye ba ba'a ka' nɛ baa, ka yii keŋ Ikonium teŋin.
52 Ka nya'andɔlib la mɔr sumalisim. Ka Wina'am Siig Kasi bɛɛ ba ni.
TƲƲMA 14
Paul bɛ Ikonium teŋin
14
Paul nɛ Barnabas da keŋ Ikonium teŋin kpɛn' Jew dim la'asʋg dɔɔgin pian' hali ka nidib bɛdegʋ niŋ Wina'am yadda. Ba da anɛ Jew dim nɛ banɛ ka' Jew dima.
2 Amaa ka Jew dim banɛ pʋ niŋ Yesu yadda la tugul banɛ ka' Jew dim la fɛndigi ba ya'am ka ba kisig nimbanɛ an Yesu nya'andɔlib la.
3 Ka Paul nɛ Barnabas zin'in anina yuug ka pian'ad Zugsɔb la yɛla nɛ sʋnkpi'euŋ. Ka Zugsɔb tisi ba paŋ ka ba tʋm tʋʋmnyalima nɛ zanbina ka li pa'al nidib la ye Wina'am pʋpielim labaar la anɛ sida.
4 Ka teŋ la nidib pʋdig. Ka sieba bɔɔd Jew dim ka sieba bɔɔd Paul nɛ Barnabas.
5 Ka Jew dim nɛ banɛ ka' Jew dim nɛ ba kpɛɛmnam bɔɔd ye ba diis Paul nɛ Barnabas nyan ka lɔbi ba nɛ kuga.
6 Amaa ka ba baŋ ka zɔɔ keŋ Listra nɛ Derbe, tembanɛ bɛ Likaonia sʋ'ʋlimin la, nɛ tembibis banɛ gilig la,
7 mɔɔl labasʋŋ la anina.
Paul bɛ Listra teŋin
8 Dau sɔ' da bɛ Listra teŋin an pɔn'ɔri zin' o nɔba zug ka pʋ tun'e kenna. O da pɔn'ɔlim nɛ o biilimin sa, ka nan zi' keŋɛ.
9 Ka o kɛlisid Paul pian'ad la. Ka Paul gɔs o kii ka baŋ ye o niŋ Wina'am yadda ye o na nyɛ laafi.
10 Alazug ka o yɛl pɔn'ɔr la nɛ kʋkɔtita'ar ye, “Duom zi'en!” Ka dau la ianki agɔla zi'en ka pin'ili ken.
11 Ka nidib la bɛdegʋ nyɛ Paul n tʋm si'el la, ba tans nɛ Likaonia pian'ad ye, “Wina la sigi ti san'an na nwɛnɛ nidib nɛ.”
12 Ba da nɔki ba wina yʋda pʋd o ba. Ba da pʋd Banabas yʋ'ʋr ye Zeus, ka pʋd Paul yʋ'ʋr Hemɛs, bɔzugɔ onɛ da aan ba antu'a tu'ad.
13 Zeus maanmaan la pʋ'ʋsim dɔɔg da bɛ nɛ teŋ la yiŋ. Maanmaan la nɛ nidib la da tɛn'ɛs ye ba anɛ wina, ka mɔr na'araad nɛ tiis puum keŋ teŋ la za'anɔɔrin na bɔɔd ye ba maal maana tis Barnabas nɛ Paul.
14 Amaa Paul nɛ Barnabas n wʋm nɛ'ɛŋa la, ba aansi ba mɛŋ fuud ka kpɛn' nidib la sʋʋgin tansid ye,
15 “Ti zuanama, bɔ ka ya niŋid nɛ'ɛnama? Tinam mɛ anɛ nidib nwɛnɛ yanam nɛ. Labasʋŋ la ka ti mɔɔnnɛ tisidi ya ye ya bas linɛ ka' gbinnɛ ka fɛndigi dɔl Wina'am onɛ vʋe ka maal saazug nɛ teŋgbauŋ nɛ atɛuk nɛ linɛ bɛɛ li ni la wʋsa.
16 Kʋdimin la, Wina'am da kɛ ka buudi wʋsa dɔlli ba mɛŋ suoya,
17 amaa ka lɛɛ tʋm tʋʋm sʋma pa'al ye o bɛ. O tisidi ti saa, nɛ zʋʋd bunib saŋa ye ti dii tig ka mɔr sumalisim.”
18 La'an nɛ ban da pian' pian'abama la, li da tɔi nɛ ban na giŋ nidib la ka ba da maal maana tisi baa.
19 Ka Jew dim yi Antiok nɛ Ikonium tɛɛnsin kena nyaŋi fɛndig nidib la ya'am, ka ba lɔb Paul nɛ kuga, ka vuug o yis teŋin la, ka tɛn'ɛs ye o kpinɛ.
20 Amaa ka nya'andɔlib la la'asi gilig o ka o duoe kpɛn' teŋin la. Bɛogʋ nie la ka Paul nɛ Barnabas keŋ Derbe teŋin.
Paul lɛb Antiok linɛ bɛ Siriya la
21 Paul nɛ Barnabas da mɔɔl labasʋŋ la Derbe teŋin, ka nyɛ nya'andɔlib bɛdegʋ anina, ka lɛb Listra nɛ Ikonium ka nyaan lɛb Antiok teŋin naa
22 kpɛmis banɛ niŋ Yesu yadda la ka sa'ali ba ye ba kpɛn zi'e ba yadda la ni kiŋ-kiŋ, ka yɛl ye, “Li nar ka ti namis yiiga ka naan kpɛn' Wina'am na'amin.”
23 Ba da gaŋ kpɛɛmnamɛ tis yadda niŋidib banɛ la'asid teŋ-teŋ la wʋsa, ka lɔ nɔɔri sɔs Wina'am nɔki ba niŋ Zugsɔb onɛ ka ba niŋ o yadda la nu'usin.
24 Ka ban yi Pisidia la, ba gaadi keŋ Pamfilia.
25 Ka ban mɔɔl Wina'am pian'ad Perga teŋin naae la, ka gaadi keŋ Attalia linɛ bɛ teŋir la.
26 Anina ka ba kpɛn' anrʋŋʋ lɛb Antiok teŋin na. Bɔzugɔ, ani ka ba da sɔs Wina'am tisi ba ka ba pin'il tʋʋm kanɛ ka ba tʋm naae la.
27 Ban da paae Antiok la ka la'as Yesu nya'andɔlib la ka yɛli ba Wina'am nɔki ba tʋm si'em, nɛ on maal suori tis banɛ ka' Jew dim ye ba niŋ o yadda la,
28 ka zin'in nɛ nya'andɔlib la yuug.
TƲƲMA 15
Ban la'as Jerusalem la yɛla
15
Ka ninsieba yi Juda teŋin na pa'an yadda niŋidib la ye, “Ya ya'a pʋ kpɛn' baŋʋ wʋʋ Moses wada la pa'an si'em laa ya kʋ nyaŋi paam faangirɛ.”
2 Nɛ'ɛŋa da kɛ ka Paul nɛ Barnabas nwa'as nɛ nidib la hali, ka dinzug ka ba gaŋ Paul nɛ Barnabas nɛ yadda niŋidib sieba ye ba keŋ tʋmtʋmnib la nɛ yadda niŋidib kpɛɛmnam banɛ bɛ Jerusalem la san'an bu'osi baŋ yɛl la gbin.
3 Ka yadda niŋidib la yisi ba tʋm ka ba dɔlli yi Fonisia nɛ Samaria n yɛt nimbanɛ ka' Jew dim la tiakir la yɛla. Ka Fonisia nɛ Samaria dim yadda niŋidib la sʋnf ma'ae hali.
4 Ban paae Jerusalem la, ka yadda niŋidib nɛ tʋmtʋmnib la nɛ ba kpɛɛmnam wʋsa di'e ba. Ka ba tu'as Wina'am zaŋi ba tʋm tʋʋm sieba wʋsa.
5 Ka yadda niŋidib banɛ an Farisii dim la duoe zi'en ka yɛl ye, “Asɛɛ ka ba kpɛn' baŋʋ, ka ti zamisi ba, ka ba siak Moses wada la.”
6 Ka tʋmtʋmnib nɛ yadda niŋidib kpɛɛmnam la la'as ye ba gban'e yɛl kaŋa nwa' gbin.
7 Ka nwa'as nɔŋgban nwa'ar ka li yuug, ka Pita duoe zi'en ka yɛli ba ye, “M ba'abiisɛ, ya mi' ye pin'ilʋgʋn sa ka Wina'am da gaŋ mam ya ni ye m tu'as o labasʋŋ la tis banɛ ka' Jew dim la ka ba wʋm ka siak.
8 Ka Wina'am onɛ mi' saalib pʋtɛnda la daa tisi ba o mɛŋ Siig Kasi la nwɛnɛ on daa tis tinam si'em la ka li pa'al ye o di'e ba.
9 Bakir daa kae tinam nɛ ban sʋʋgin nɛ. Ba daa niŋ Wina'am yadda ka o yisi ba tʋʋmbɛ'ɛdi bas.
10 Bɔ ka ya makid Wina'am ka tisid o nya'andɔlib malimkpi'ema linɛ ka tinam nɛ ti yaanam da pʋ nyaŋi maalɛ?
11 Tinam siakya ye ti paam faangir nɛ ti Zugsɔb Yesu pʋpielim pʋʋgin, nwɛnɛ lin niŋ si'em tis banɛ ka' Jew dim la.”
12 Ka nidib la wʋsa an baanlimm, ka kɛlisid Barnabas nɛ Paul n tu'asid tʋʋmnyalima nɛ zanbina banɛ ka Wina'am nɔki ba tʋm banɛ ka' Jew dim buudi sʋʋgin si'em la.
13 Ban pian' naae la, ka Jemes yɛl ye, “M ba'abiisɛ, kɛlisimi.
14 Simon Pita pian' pa'ali ti Wina'am da dɛŋi gaŋ banɛ ka' Jew dim la pa'al ye o bɔɔd ye ba lieb o nidib mɛn.
15 Yɛlbama nwa' dɔlnɛ Wina'am nɔdi'esidibi sɔb si'em la ye,
16 “Nɛ'ɛŋa nya'aŋ m na lɛb na maligim maal David Fuug Sʋgʋr linɛ li teŋin la. M na maali li wɛn la wʋsa mɛɛ lɛbis, ka li lɛbi li naŋnaŋin.
17 Ka nimbanɛ kpɛlim la na ieed Zugsɔb la, hali nɛ banɛ ka' Jew dim buudi ka m gaŋ ye ba aan m nidib la.”
18 Zugsɔb onɛ nie nɛ'ɛnamɛ pa'al kʋdimin sa la yɛli li.
19 “Alazug mam pʋtɛn'ɛr anɛ ye ti da daam banɛ ka' Jew dim buudi ka fɛndigi lɛbid Wina'am san'an la naa,
20 amaa ka lɛɛ sɔb gbauŋʋ yɛli ba ye ba da di ba'ar diibɔ ka li ka' nyainnɛ. Ka dap nɛ pu'ab da san'am taaba. Ka da ɔnb bʋnkɔnbid banɛ ka ba sianki kʋʋ, nɛ ni'im kanɛ nam mɔr ziim.
21 Kʋdimin sa ka ba mɔɔl Moses pa'alʋg la tɛɛns wʋsa ni ka karim o sɔb la la'asʋg dɔɔdin, Vʋ'ʋsʋm Daar wʋsa.”
22 Ka tʋmtʋmnib nɛ yadda niŋidib wʋsa nɛ ba kpɛɛmnam tɛn'ɛs ye li an sʋm ka ba gaŋ nidibi ba sʋʋgin tʋmi ba Antiok teŋin la'an nɛ Paul nɛ Barnabas. Ka ba gaŋ Judas onɛ ka ba lɛm buon Barsabas la nɛ Silas. Nimbama anɛ banɛ ka yadda niŋidib la na'asidi ba.
23 Gbauŋ kanɛ ka ba da sɔbi tisi ba la nwa': Tinam banɛ an tʋmtʋmnib nɛ yadda niŋidib kpɛɛmnam la pʋ'ʋsid yadda niŋidib banɛ ka' Jew dim buudi, ka bɛ Antiok teŋin nɛ Siriya nɛ Silisia tɛɛnsin la.
24 Ti wʋmya ye ninsieba yii ti san'an na daamidi ya nɛ pian'abanɛ fɛndigidi ya ya'am, amaa tinam pʋ tisi ba nɔɔrɛ.
25 Alazug ka ti la'as taaba gban'e nɔɔr yinne ye li an sʋm ka ti gaŋ ninsieba tʋmi ba ya san'an na. Ban nɛ ti zuanam Paul nɛ Barnabas
26 banɛ zaŋi ba nyɔvʋya pɛ'ɛsigi ti Zugsɔb Yesu Kristo tʋʋma la na la'an kena.
27 Dinzug ka ti tʋm Judas nɛ Silas ye ba yɛli ya tinamɛ sɔb si'el la nɛ ba mɛŋ nɔɔr.
28 Li an sʋm tis Wina'am Siig Kasi la nɛ tinam ye ti da ziili ya yɛla gaad lin nar si'em ka ya'a ka' bʋmbama nwa':
29 Ya da di ba'ar diibɔ, ka da ɔnb ni'im kanɛ nam mɔr ziim nɛ bʋnkɔnbid banɛ ka ba sianki kʋʋ; ka dap nɛ pu'ab da san'am taabaa. Ya ya'a gban'e ya mɛŋ nɛ nɛ'ɛnam niŋir, ya maal sʋm. Wina'am na tisi ya yɛlsʋm.
30 Ba da yisi ba tʋm, ka ba keŋ Antiok teŋin la'as yadda niŋidib la, ka nɔk gbauŋ la tisi ba.
31 Ka nidib la karim gbauŋ la ka li niŋi ba sumalisim, bɔzugɔ, labaar la daa kpɛmisi ba nɛ hali bɛdegʋ.
32 Ka Judas nɛ Silas banɛ an Wina'am nɔdi'esidib la, pian' hali kpɛmis yadda niŋidib la.
33 Ka zin'in nɛ yadda niŋidib la yuug bi'ela ka ba nyaan kɛɛsi ba nɛ sumbʋgʋsʋm. Ka ba lɛb banɛ daa tʋmi ba la san'an.
34 Silas da gban'e ye o kpɛlim anina.
35 Ka Paul nɛ Barnabas mɛ kpɛlim Antiok ka ban nɛ pa'annib bɛdegʋ banɛ bɛ anina la pa'an ka mɔɔn Zugsɔb pian'ad la.
Paul nɛ Barnabas bakir yɛla
36 Dabisa bi'ela nya'aŋ ka Paul yɛl Barnabas ye ba lɛn kaae yadda niŋidib tɛɛns banɛ wʋsa ni ka ba daa mɔɔl Zugsɔb pian'ad la, gɔs ban an si'em.
37 Ka Barnabas bɔɔd ye o dɔl Joon on yʋ'ʋri buon Mak la ka ba la'am keŋ.
38 Amaa ka Paul tɛn'ɛs ye li ka' sʋm ka ba dɔl onɛ daa zɔ ka basi ba Pamfilia teŋin ka pʋ dɔlli ba tʋm la.
39 Ka ba nwa'as taaba pʋdig kɔn'ɔb-kɔn'ɔb. Ka Barnabas nɔk Mak ka ba kpɛn' anrʋŋʋ keŋ Saipuros teŋin.
40 Ka Paul gaŋ Silas. Ka yadda niŋidib la sɔs Wina'am n tisi ba ye o guri ba nɛ o yɛlsʋm.
41 Ka ba keŋ yi Siriya nɛ Silisia tɛɛnsin kpɛmisid yadda niŋidib la sʋnya.
TƲƲMA 16
Timoti dɔl Paul nɛ Silas
16
Ka ba keŋ paae Derbe nɛ Listra tɛɛnsin na. Ka Wina'am nya'andɔl daa bɛ Listra ka o yʋ'ʋr buon Timoti, ka o ma an Jew dim nid, ka an yadda niŋid. Amaa ka o saam an Girik nid.
2 Ka Listra nɛ Ikonium yadda niŋidib pian' o tʋʋm sʋma yɛla.
3 Ka Paul bɔɔd ye Timoti dɔl o la zug ka o kpɛn'ɛs o baŋʋ, bɔzugɔ Jew dim wʋsa banɛ da bɛ zin'ikan la mi' ye o saam anɛ Girik nid.
4 Ka ba yii ken ka tu'asidi tisid yadda niŋidib la tʋmtʋmnib nɛ yadda niŋidib kpɛɛmnam banɛ bɛ Jerusalem la gban'e si'em, ka yɛli ba ye ba dɔl gban'akaŋa.
5 Ka yadda niŋidib la yadda kpɛ'ɛŋ ka ba kal paasid daar wʋsa.
Paul zaansim Troas teŋin
6 Ka Paul nɛ o taaba yi Frigia nɛ Galatia tɛɛnsin, ka Wina'am Siig Kasi la pʋ kɛ ka ba pian' Wina'am pian'ad Asia teŋin la.
7 Ka ba paae Misia teŋ bɛn na kpɛ'ɛŋ ye ba keŋ Bitinia teŋin. Amaa ka Yesu Siig pʋ siaki tisi ba suorɛ.
8 Ka ba dɔlli gaad Misia teŋin keŋ sig Troas teŋin.
9 Ka li nwɛnɛ zaansʋŋ nɛ kɛn Paul san'an na yʋ'ʋŋ kan la, ka o nyɛ Masedonia dim dau ka o zi'e bɛlim o ye, “Kem Masedonia na sʋŋi ti.”
10 Ka on nyɛ zaansʋŋ la ka ti ti'eb tɔ'ɔtɔ ye ti keŋ Masedonia teŋin, tinamɛ gban'e ye Wina'am buoli ti ye ti tu'as labasʋŋ la tisi ba la zug.
Lidia tiak Filipi teŋin
11 Ka ti kpɛn' anrʋŋ anina kpa' tituaa keŋ Samotires teŋin. Ka bɛog nie ka ti keŋ Niapolis teŋin.
12 Ka ti yi anina keŋ Filipi teŋin linɛ an Room Sʋ'ʋlim ka an Masedonia teŋ tita'ar la. Ka ti zin'in anina dabisa bɛdegʋ.
13 Ka Vʋ'ʋsʋm Daar ka ti yi teŋin la keŋ kɔldaug baba; zin'ikanɛ ka ti tɛn'ɛs ye ti na nyɛ pʋ'ʋsim zin'ig. Ka ti zin'in anina pian' tis pu'ab banɛ la'as na la.
14 Pu'a sɔ' da bɛɛ ani ka o yʋ'ʋr buon Lidia. O da yinɛ Tiatira na ka an onɛ kuosid fuvɛnla ka pʋ'ʋsid Wina'am. Ka Zugsɔb la yɔ'ɔg o pʋtɛn'ɛr ka o gban'e Paul pian'ad la gbin sʋ'ʋŋa ka niŋ yadda.
15 Ka on nɛ o yidim di'e Wina'am Ku'om sʋʋb. Ka o yɛli ti ye, “Ya ya'a siak ye m sid niŋ Zugsɔb la yadda, yanam kem na zin'ini m yin.” Ka ti siaki keŋ.
Paul nɛ Silas bɛ sanrega ni
16 Ka tinamɛ wa'ae pʋ'ʋsim zin'igin la, ka bipuŋ onɛ an yammʋg ka kikirig dɔl o tʋ'ʋsi ti. O da anɛ ba'abʋgʋd ka o bʋgʋb la ni ka o nyɛt kpan'am bɛdegʋ tisid banɛ sʋ'oe o la.
17 Ka o dɔl Paul nɛ ti wʋsa tansid ye, “Nimbama nwa' anɛ Wina'am Onɛ Gaad Si'el Wʋsa la tʋmtʋmnib, ba mɔɔnnɛ yɛti ya faangir la suor.”
18 O daa niŋ anwa paae nɔɔr si'em. Ka li ti zab Paul hali galis, ka o fɛndigi yɛl kikirig la ye, “M yɛtif nɛ Yesu Kristo yʋ'ʋr zug ye fʋ yim ka bas bipuŋ la.” Ani yim ka kikirig la yii o san'an.
19 Amaa banɛ sʋ'oe o la baŋ ye ti'ir kanɛ ka ba daa mɔr ka nyɛt kpan'am la lɛn kae la, dinzug ka ba gban'e Paul nɛ Silas vɛ'ɛgi ba kpɛn' da'an banɛ sʋ'oe teŋ la tuon.
20 Ka ba mɔri ba keŋ onɛ tu'asid antu'a la san'anɛ yɛl ye, “Nimbama nwa' anɛ Jew dim banɛ san'amidi ti teŋ la.
21 Ba pa'annɛ malima banɛ pʋ dɔlli ti wadaa. Tinamɛ an Room nidib la ti kʋ siaki dɔl malimbamaa.”
22 Ka nidib bɛdegʋ la'asi giligi ba ka onɛ tu'asid antu'a la pidig Paul nɛ Silas fuud nɛ paŋ ka bas nɔɔr ye ba fiebimi ba.
23 Ka ba bʋ' ba bɛdegʋ ka kpɛn'ɛsi ba sanrega ni ka yɛl onɛ guri sanrega dɔɔg la ye o gɔsimi ba sʋ'ʋŋa.
24 Ban yɛl nɛ'ɛŋa la zug ka o kpɛn'ɛsi ba dɔɔg kanɛ bɛ pʋʋgin la, ka lɔɔ ba nɔba ta'al nɛ datitada.
25 Amaa yʋ'ʋntisʋʋs saŋa ka Paul nɛ Silas pʋ'ʋsid ka yʋ'ʋm yʋʋma tisid Wina'am ka banɛ la'am bɛ nɛ ba sanrega ni la kɛlisid.
26 Tɔ'ɔtɔ ka teŋ dam hali ka sanrega dɔɔg ɛɛnbir la mɛ dammid. Ka za'anɔya wʋsa yɔ'ɔs. Ka bana la yidig nidib la wʋsa ni.
27 Ka onɛ gur sanrega la duoe gbɛɛmin ka nyɛ ka za'anɔya la yɔ'ɔs, ka o tɛn'ɛs ye ba su'anɛ yi, ka fuoe sʋ'ʋg ye o kʋʋ o mɛŋ.
28 Amaa ka Paul tans nɛ kʋkɔr kpi'euŋ ye, “Da pu'alimi fʋ mɛŋa, ka ti wʋsa bɛ kpɛla.”
29 Ka onɛ gur sanrega la buol ka ba mɔr fitir na. Ka o va bap-bap kpɛn' igin Paul nɛ Silas tuon ka kirid nɛ dabiem.
30 Ka mɔri ba yina bu'osi ba ye, “Dapa, m na niŋ wala ka nyɛ faangirɛ?”
31 Ka ba yɛl o ye, “Niŋim Zugsɔb Yesu yadda ka fʋn nɛ fʋ yidim wʋsa na nyɛ faangir.”
32 Ka ba tu'as Zugsɔb la pian'ad tis on nɛ banɛ wʋsa bɛɛ o yin la.
33 Ka o nɔki ba yʋ'ʋŋ kan la, piesi ba fɛn'ɛd la. Ka ba sʋ on nɛ o yidim wʋsa Wina'am Ku'om.
34 Ka o mɔri ba keŋ o yin ka tisi ba diib. Ka li niŋ on nɛ o yidim wʋsa sumalisim, ban niŋ Wina'am yadda la zug.
35 Ka bɛog nie ka banɛ tu'ad antu'a la tʋmi ba tʋmtʋmnib ye ba yɛl onɛ gur sanrega la ye, “Basim ka nidib ayi' la yi.”
36 Ka sanrega gur la yɛl Paul ye, “Antu'a tu'adib la tis nɔɔr ye m kɛ ka ya yi. Dinzugɔ yim keŋi nɛ sumbʋgʋsʋm.”
37 Amaa Paul yɛl tʋmtʋmnib la ye, “Tinam anɛ Room teŋ dim. Amaa ba sa bʋ' ti nidibin ka pʋ wʋmi ti nɔɔr pian'adɛ, ka kpɛn'ɛsi ti sanrega ni. Nannanna ba yʋ'ʋn yisidi ti, ka li nwɛnɛ su'adimnɛ. Ayei, kɛl ka ba mɛŋ kena yisi ti.”
38 Ka tʋmtʋmnib la keŋ yɛl antu'a tu'adib la nɛ'ɛŋa. Ka dabiem kpɛn' ba, ban wʋm ye Paul nɛ Silas anɛ Room dim la zug.
39 Ka ba mɛŋ kena nwɛ' ba nu'ug ka yisi ba ka bɛlimi ba ye ba yim teŋin la.
TƲƲMA 17
Paul bɛ Tɛsalonika teŋin
16 Ba da dɔlli yi Amfipolis nɛ Apolonia tɛɛnsin gaadi kɛn Tɛsalonika na, zin'ikan la ka Jew dim la'asʋg dɔɔg da bɛ.
2 Paul da kpɛn' anina Vʋ'ʋsʋm dabisir nɔɔra atan', wʋʋ on yiiti maan si'em la, ka tu'asidi ba dinɛ bɛ Wina'am gbauŋʋn la
3 bigisidi baa li gbin nyain ye li da anɛ tilas ye Kristo namis ka vʋ'ʋg kumin, ka ye, “Yesu on ka m mɔɔnnɛ o yɛla tisidi ya la an Kristo la.”
4 Jew dim la sieba da siaki dɔl Paul nɛ Silas la'an nɛ Girik dim nidib bɛdegʋ banɛ pʋ'ʋsid Wina'am la'an nɛ pu'ab bɛdegʋ banɛ an tuongatib la.
5 Amaa Jew dim la da bɛn'ɛd fufum ka buol bugusim dim sieba banɛ bɛ da'ani ka' tʋʋma la. Ka ba la'asi an bɛdegʋ ka maal tʋkpiidʋgʋ keŋ gilig Jason yiri ieed Paul nɛ Silas ye ba mɔri ba yi nidibin la na.
6 Ka pʋ nyaŋi nyɛɛ ba ka gban'e Jason nɛ yadda niŋidib sieba mɔri ba keŋ teŋin kpi'emnam san'an ka tans ye, “Nimbama nwa' anɛ banɛ bɔɔd yɛla daam dunia wʋsa. Nannanna ba paae kpɛla na,
7 ka Jason di'e ba. Ba wʋsa ki'isid Room na'ab Siiza wada ka yɛt ye, na'asɔ' lɛm bɛ, ka ba buon o Yesu.”
8 Ban wʋm nɛ'ɛŋa la ka li zab nidib la nɛ teŋin kpi'emnam la.
9 Ka ba di'e ligidi Jason nɛ banɛ dɔl o la san'an, ka na lɛbisi tisi ba, ba ya'a ti nyɛ ka ba pʋ kpɛn' yɛl si'a ni ya'asɛ, ka basi ba ka ba keŋ.
Paul bɛ Berea teŋin
10 Ka yʋ'ʋŋ sɔb ka yadda niŋidib la yis Paul nɛ Silas ka ba keŋ Berea teŋin. Ka ba paae anina keŋ kpɛn' Jew dim la'asʋg dɔɔgin.
11 Ka Jew dim banɛ bɛ Berea teŋin la pʋtɛnda nie gaad Jew dim banɛ bɛ Tɛsalonika la. Ka ba di'e pian'ad la nɛ nyɛlʋg, ka karim Wina'am gbauŋ la zamisid daar wʋsa ye ba gɔs ye Paul n tu'asidi ba si'el la an sida bɛɛ li ka' sida.
12 Ka Jew dim bɛdegʋ niŋ yadda la'an nɛ Girik dim pu'ab nɛ ba dap banɛ mɔr yʋ'ʋr nidib la sʋʋgin bɛdegʋ la.
13 Jew dim banɛ bɛ Tɛsalonika la wʋm ye Paul mɔɔn Wina'am pian'ad Berea teŋin la, ka ba keŋ anina daam nidib la ka kɛ ka ba sʋnya pɛlig nɛ Paul nɛ Silas.
14 Ka yadda niŋidib la kɛ ka Paul keŋ atɛuk la gbɛog tɔ'ɔtɔ. Amaa ka Silas nɛ Timoti kpɛlim anina.
15 Ka banɛ biel Paul la mɔr o paae Atens na ka lɛbid ka Paul tɔlimi ba ye ba ya'a paae ban yɛl Silas nɛ Timoti ye ba kɛn nannanna na.
Paul bɛ Atens teŋin
16 Paul da gur Silas nɛ Timoti Atens teŋin ka nyɛ ka teŋ la pɛ'ɛl nɛ wina nɛ bada, ka o sʋnf pɛlig.
17 Ka o keŋ Jew dim la'asʋg dɔɔgin tu'asid Jew dim nɛ banɛ ka' Jew dima ka lɛɛ pʋ'ʋsid Wina'am nwɛnɛ ban la. Daar woo ka o tu'asid nimbanɛ bɛ da'an nɛ la'asʋg zin'isin wʋsa.
18 Ka nimbanɛ zamis ya'am hali ka ba buoni ba Epikurea dim nɛ Stoik dim, nwa'asid nɛ o. Ka sieba bu'os ye, “Bɔ ka yalim kaŋa nwa' bɔɔd ye o yɛlɛ?” Ka sieba yɛl ye, “Ti wʋm ye o mɔɔnnɛ win saamis yɛla” Paul da pa'an Yesu nɛ kum vʋ'ʋgir yɛla la kɛ ka ba da yɛl ala.
19 Ka ba mɔr o keŋ Areopagus zin'ig kanɛ ka nidib la'as la, ka yɛl o ye, “Kɛl ka ti baŋ pa'alsaaŋ kanɛ ka fʋ tu'asid la;
20 ka yɛlbama nwa' anɛ yɛlsaaŋi tisi ti ka ti bɔɔd ye ti baŋi li gbin.”
21 Ka Atens dim nɛ saam banɛ zin' anina la da pʋ tʋm si'ela, ka bɔɔd ye ba tu'asid ka kɛlisid yɛlpaala saŋa wʋsa.
22 Ka Paul duoe zi'en Areopagus la'asʋg la sʋʋgin ka yɛl ye, “Atens nidiba, m baŋ ye ya si'el mɛkama wʋsa ni ya dɔl ba'a maalʋg yɛla sʋ'ʋŋa.
23 Man gilig ka gɔs zin'ibanɛ ka ya pʋ'ʋsid la, m nyɛɛ ya pʋ'ʋsim malʋŋ zin'ig ka li sɔb anina ye, ‘WINA'AM KANƐ KA TI ZI' LA.’ Linɛ ka ya pʋ'ʋsid ka la'am zi' la, lin ka m ye m mɔɔli tisi ya la.
24 “Wina'am onɛ maal dunia nɛ linɛ bɛ li ni wʋsa, ka sʋ'oe saazug wʋsa la, pʋ zin' dɔɔd banɛ ka ninsaalib mɛ' la nii.
25 La'an nɛ linɛ wʋsa ka ninsaal tʋm tis o pʋ pa'al ye si'el pansig oo. O mɛŋ mɔr nyɔvʋr nɛ vʋ'ʋsʋm nɛ si'el mɛkama wʋsa tisid nidib wʋsa.
26 Nid yinne ni ka o maal nidib buudi wʋsa kɛ ka ba bɛ dunia ni wʋsa. O mɛŋi zi'en saŋa tisid nɛ zin'ibanɛ ka ba na zin'in.
27 O tʋm nɛ'ɛŋa ye ba iee o zin'ig, ka daasi'erɛɛ ba na nyɛɛ o. Amaa o pʋ lal nɛ tii.
28 O ni ka ti bɛ ka vʋ'ʋsid ka ken, nwɛnɛ yanam Atens sʋ'ʋlim dim sieba da yɛl ye, ‘Tinam mɛ anɛ o biis la.’
29 “Tinamɛ sadigim aan o biis la, ti da tɛn'ɛs ye Wina'am bɛllim nwɛnɛ bada banɛ ka ninsaal nɔk sanlima bɛɛ anzurifa bɛɛ kuga, tɛn'ɛsi maal nɛ o nu'usɛ.
30 Wina'am da pʋ mugus ninsaalib saŋkan ka ba da zi' on an si'em la. Amaa nannanna o tis nɔɔr zin'is wʋsa ye nidib wʋsa tiak ka bas tʋʋmbɛ'ɛd.
31 Bɔzugɔ o zi'el dabisir ka ninkanɛ ka o gaŋ la na kad dunia nidib wʋsa saria nɛ sida. O pa'al nɛ'ɛnam nyain tis sɔ' wʋsa on vʋ'ʋg ninkan kumin la zug.”
32 Ban wʋm ye Paul pian'ad kum vʋ'ʋgir yɛla la, ka sieba la' o. Amaa ka sieba yɛl ye, “Ti bɔɔd ye ti wʋm ka o lɛm pian' pian'akaŋa ya'as.”
33 Ka Paul yii ba san'an.
34 Amaa ka Dionisius onɛ an Areopagus la'asʋg nid la nɛ pu'a sɔ' onɛ yʋ'ʋri buon Damaris la nɛ ninsieba niŋ yadda ka dɔl Paul.
TƲƲMA 18
Paul bɛ Korint teŋin
16
Nɛ'ɛŋa nya'aŋ ka Paul daa yi Atens n keŋ Korint teŋin.
2 Anina ka o nyɛ Jew dim dau onɛ an Pontus teŋin biig ka o yʋ'ʋr buon Akuila. On nɛ o pu'a Prisila daa kʋdim nan yinɛ Room linɛ bɛ Itali la kena. Bɔzugɔ, gɔmena Klaudius daa tis wada ye Jew dim wʋsa duom Room teŋin. Paul daa keŋ ye o kaae ba.
3 Ban an gbanzabnam wʋʋ Paul la zug ka o kpɛlim anina, ka ba la'an tʋm.
4 Ka o pian'ad la'asʋg dɔɔgin Vʋ'ʋsʋm Daar wʋsa zigid ye o fɛndig Jew dim nɛ Girik dim ka ba siak o pian'ad la.
5 Silas nɛ Timoti da yi Masedonia paae na la, Paul da nɔknɛ o mɛŋ ya'a wʋsa tu'asid labasʋŋ la yɛt Jew dim la ye Yesu la an Kristo.
6 Ka Jew dim la ki'is o ka pian' pian'abɛ'ɛd o yɛla. Ka o kpa'as o fuug ka li bigis ye ban pian'ad si'em la ka' sʋ'ʋŋaa, ka yɛli ba ye, “Ya ya'a bɔdig, li anɛ ya mɛŋ zugin yɛl ka mam ba'a kae. Lin yi saŋkaŋa wa'ae m na keŋ banɛ ka' Jew dim la san'an.”
7 Ka o basi ba ka keŋ bɛ onɛ ka' Jew dim nid yin, onɛ yʋ'ʋri buon Titius Justus ka o pʋ'ʋsid Wina'am, ka o yir da kpi'e la'asʋg dɔɔg la.
8 La'asʋg dɔɔg la kpɛɛm da anɛ Krispus ka on nɛ o yidim wʋsa niŋ Zugsɔb la yadda. Ka Korint dim bɛdegʋ banɛ wʋm labasʋŋ la niŋ yadda ka ba sʋʋ ba Wina'am Ku'om.
9 Yʋ'ʋŋ yinne ka Paul zaansim ka Zugsɔb yɛl o ye, “Da zɔt dabiem, amaa kpɛm pian'am ka da basɛ;
10 ka m bɛ nɛf. Sɔ' kʋ nyaŋi daamif bɛɛ pu'alimi fɔ. Nimbanɛ bɛ teŋin nwa' bɛdegʋ anɛ m nidib.”
11 Ka Paul zin'in anina yʋʋm nɛ pʋsʋk ka pa'an nidib la Wina'am pian'ad.
12 Gallio da sʋ'oe Akaia sʋ'ʋlim saŋsi'a la, ka Jew dim duoe la'asi gban'e Paul n mɔr o keŋ kɔɔtʋ ni
13 ka yɛl ye, “Niŋkaŋa nwa' zigidnɛ ye o fɛndig nidib la pʋtɛnda ka ba pʋ'ʋs Wina'am ka li pʋ dɔlli ti wada la suorɛ.”
14 Paul n nam bɔɔd ye o pian' la, ka Gallio yɛl Jew dim la ye, “Nɛ'ɛŋa ya'a aannɛ linɛ ka'an sʋm bɛɛ tʋʋmbɛ'ɛd si'a ka o maalin, m naan mɔdigin ka kɛlisi ya pian'ad la.
15 Amaa lin anɛ pian'ad nɛ yʋda ka ya nwa'asid nɛ ya mɛŋ wada yɛla la, yanam mɛŋ gban'am maali li; ka mam kʋ niŋ nɛ'ɛŋa sariakata.”
16 Ka kadi ba yis kɔɔtʋ la ni.
17 Ka ba wʋsa gban'e Sostenes onɛ an Jew dim la'asʋg dɔɔg kpɛɛm la bʋ' o kɔɔtʋ la tuon. Amaa ka Gallio ba'a kae ban tʋm si'el laa.
Paul lɛb Antiok teŋin
18 Ka Paul zin'in Korint teŋin nɛ yadda niŋidib la ka li yuug. Ka o yʋ'ʋn kɛɛsi ba ka kpɛn' anrʋŋ nɛ Prisila nɛ Akuila keŋ Siriya teŋin. On da nam bɔɔd ye o kpɛn' anrʋŋ Senkiria teŋin la, ka pʋn o zug on da pʋ'ʋlʋm tis Wina'am la zug.
19 Ka ba paae Efesus teŋin, ka Paul bas Prisila nɛ Akuila anina ka keŋ la'asʋg dɔɔgin tu'as Jew dim Yesu Kristo labasʋŋ la yɛla.
20 Ka ba sɔs o ye o kpɛlimmi ba san'anɛ yuug. Amaa ka o zan'as,
21 ka kɛɛsi ba ka ye, “Wina'am ya'a siak m na lɛbi ya san'an na ya'as.” Ka yi Efesus n kpɛn' anrʋŋ.
22 On paae Sizerea la, o keŋ Jerusalem pʋ'ʋs yadda niŋidib banɛ bɛɛ anina la ka nyaan keŋ Antiok.
23 Ka o yuug anina bi'ela ka gɔɔnd Galatia nɛ Frigia tɛɛnsin kpɛmisid yadda niŋidib la wʋsa sʋ'ʋŋa.
Apollos bɛ Efesus nɛ Korint tɛɛnsin
24 Ka Jew dau sɔ' onɛ an Alekzandria teŋin biig ka o yʋ'ʋr buon Apollos daa kɛn Efesus na ka an onɛ mɔr baŋir ka mi' Wina'am gbauŋ la sʋ'ʋŋa.
25 Dau nwa' paam zamisʋg Zugsɔb la suor yɛla ka kpɛ'ɛŋid o mɛŋi pa'an Yesu suor sʋ'ʋŋa, hali la'an nɛ lin an Joon Wina'am ku'om sʋʋb la yɛla ma'aa ka o mi' la.
26 Ka o pin'ili tu'asid nɛ sʋnkpi'euŋ Jew dim la'asʋg dɔɔgin la. Ka Prisila nɛ Akuila wʋm o pian'ad la ka dɔl o keŋ bigis o Wina'am suor la yɛla sʋ'ʋŋa paas.
27 Ka o bɔɔd ye o keŋ Akaia teŋin ka yadda niŋidib banɛ bɛ Efesus teŋin la kpɛmis o, ka sɔb gbauŋʋ tis yadda niŋidib banɛ bɛ Akaia la ye ba di'em o sʋ'ʋŋa. Ka o paae anina sʋŋ banɛ ka Wina'am da pʋn tisi ba o yɛlsʋm ka ba niŋ o yadda la.
28 Ka o nwa'as nɛ Jew dim la nyaŋi ba nidib la sʋʋgin, ka pa'ali ba Wina'am gbauŋ pʋʋgin ye Yesu an Kristo la.
TƲƲMA 19
Paul n bɛ Efesus teŋin la yɛla
16
Apollos n da nam bɛ Korint teŋin la, ka Paul dɔlli yi tɛɛnsin la keŋ Efesus teŋin. Anina ka o nyɛ nya'andɔlib sieba,
2 ka bu'osi ba ye, “Yanamɛ niŋ Yesu yadda la, ya di'e Wina'am Siig Kasi laa?” Ka ba lɛbis ye, “Ayei, ti nan zi' wʋm ye Siig Kasi bɛɛ.”
3 Ka Paul bu'osiba ye, “Bɔ Wina'am ku'om sʋʋb ka ya di'e?” Ka ba lɛbis ye, “Li anɛ Joon Wina'am Ku'om sʋʋb la ka ti di'e.”
4 Ka Paul yɛl ye, “Joon Wina'am ku'om sʋʋb la pa'alnɛ ye ya tiakya ka bas tʋʋmbɛ'ɛd. Joon da pa'al Jew dim la ye ba dɔl onɛ na kɛn on Joon nya'aŋ la na, o yʋ'ʋri buon Yesu.”
5 Ban wʋm nɛ'ɛŋa la ka di'e Wina'am Ku'om sʋʋb Zugsɔb Yesu yʋ'ʋr zug.
6 Ka Paul nɔk o nu'usi pa'ali ba zutin ka Wina'am Siig Kasi la kɛɛn ba san'an na ka ba pian'ad pian'azʋna ka di'e Wina'am pian'adi tis nidib.
7 Ba da anɛ wʋʋ nidib pii nɛ ayi'.
8 Nwadis atan' ka Paul da kpɛn'ɛd Jew dim la'asʋg dɔɔgin pian'adi tisid nidib nɛ sʋnkpi'euŋ ka tu'asidi ba Wina'am na'am yɛla kpɛ'ɛŋid ye o fɛndigi ba.
9 Ka sieba mɔr zukpi'euŋ ka pʋ siakɛ, ka pian'ad pian'ayɔɔd Zugsɔb suor la yɛla paalʋ. Ka Paul basi ba ka dɔl nya'andɔlib la keŋ Tirannus karindɔɔgin pa'an Wina'am yɛla daar wʋsa.
10 O da niŋ ala yʋma ayi', ka Jew dim nɛ banɛ ka' Jew dim ka bɛ Asia tɛɛnsin la wʋsa wʋm Zugsɔb pian'ad la.
Seva biis la yɛla
11 Wina'am da nɔk Paul n tʋm tʋʋmnyalima hali.
12 Hali ba da nɔk piena nɛ fuud linɛ si'is o niŋgbina la mɔri keŋ si'is ban'adnam ka ba paam laafi, ka kikiris yi ka bas sieba.
13 Ka Jew dim sieba banɛ da giligidi kad kikiris nidib san'an la da makid ye ba kad kikiris nɛ Zugsɔb Yesu yʋ'ʋr ka yɛt kikiris la ye, “M yɛti ya nɛ Yesu yʋ'ʋr, on ka Paul mɔɔn o yɛla la, ye ya yim.”
14 Ba da anɛ Jew dim maanmaan kpɛɛm on yʋ'ʋri buon Seva la biis ayɔpɔi da tʋm nɛ'ɛŋa.
15 Amaa ka kikirig la lɛbis ye, “M mi' Yesu ka mi' Paul. Ka yanam aan anɔ'ɔnama?”
16 Ka onɛ ka kikiris dɔl o la duoe nyaŋi ba, ka bʋ' ba pu'alim hali ka ba zɔɔ yi yin la bi'ela.
17 Ka Jew dim nɛ banɛ ka' Jew dim ka bɛ Efesus teŋin la wʋsa wʋmi li yɛla. Ka dabiem kpɛn' ba wʋsa. Ka ba dʋ'ʋsid Zugsɔb Yesu yʋ'ʋr.
18 Ka yadda niŋidib bɛdegʋ kɛn nidibin la na pɛligi ba pʋʋsi tu'asi ba tʋʋmbɛ'ɛd.
19 Ka tima dim sieba mɔri ba gbana na la'asi nyu'oe bugum ka li di sɔ' mɛkama nini ni. Ka ba gɛlig gbana la ligidi ka li an anzurifa ligidi tusa pisnu.
20 Ala ka Zugsɔb pian'ad la da kpɛn yadigid ka paasid nɛ paŋ.
Efesus dimi maan tʋkpiidʋg la yɛla
21 Nɛ'ɛŋa nya'aŋ ka Paul tɛn'ɛs o sʋnfʋn ye o na gaadi yi Masedonia nɛ Akaia tɛɛnsin keŋ Jerusalem, ka ye, “M ya'a keŋ anina, asɛɛ ka m la'am keŋ Room teŋin.”
22 Ka o kɛ ka Timoti nɛ Erastus banɛ aan o sʋŋidib la keŋ Masedonia teŋin ka on mɛŋ kpɛlim Asia yuug bi'ela.
23 Saŋkan la li da anɛ tɔɔgʋ tis banɛ dɔl Zugsɔb suor la Efesus teŋin.
24 Dau sɔ' da bɛ ka o yʋ'ʋr buon Demetrius. O da mɔri anzurifa maan Artemis winpu'a pʋ'ʋsim dɔbibis. Ka on nɛ banɛ tʋmi li tʋʋma la da nyɛt nyɔɔd bɛdegʋ.
25 Ka o la'as o tʋmtʋm taaba yɛli ba ye, “Nidiba, ya mi' ye tʋʋma nwa' ni ka ti kpan'am yit na.
26 Amaa ya wʋmya ka nyɛ dau onɛ ka ba buon Paul la yɛt nidib ye wina banɛ ka ba zaŋ nu'usi maal ka' wina! Bʋn kaŋa ka' Efesus teŋin kpɛla ma'aanɛ amaa la'an nɛ Asia sʋ'ʋlim wʋsa.
27 Linɛ pak ka'anɛ ti tʋʋma la san'auŋ ma'aanɛ, amaa Artemis onɛ mɔr paŋ ka Asia sʋ'ʋlim nɛ dunia nidib wʋsa pʋ'ʋsid la yʋ'ʋr mɛ na san'am. Ba ya'a pʋ niŋ si'ela, o pʋ'ʋsim dɔɔg la na lieb zaalim.”
28 Ban wʋm pian'abama la, ba sʋnya pɛlignɛ ka ba tans ye, “Efesus dim winpu'a Artemis anɛ onɛ mɔr paŋ.”
29 Ka tʋkpiidʋg yadig teŋin la wʋsa. Ka nidib la gban'e Gaius nɛ Aristarkus banɛ an Masedonia nidib ka dɔl Paul la, tɛɛgi ba zɔɔ keŋ teŋ la la'asʋg zin'igin.
30 Ka Paul bɔɔd ye o kpɛn' nidibin la amaa ka o nya'andɔl taaba pʋ siakɛ.
31 Ka kpɛɛmnam sieba banɛ aan o zuanam tʋm o san'an na bɛllim o ye o da kpɛn' teŋ la la'asʋg zin'igin la.
32 Ka tʋkpiidʋg duoe nidibin la ka ba tansid kɔn'ɔb-kɔn'ɔb. Nidib la bɛdegʋ da zi' linɛ kɛ ka ba la'asɛ.
33 Ka Jew dim gaŋ Alekzanda ka o zi'en nidib la tuon, ka sieba tɛn'ɛs ye onɛ sʋ'oe antu'a la. Ka Alekzanda pa'al nɛ o nu'us ye nidib la an baanlimm ka o pian' tisi ba.
34 Amaa ban baŋ ye o anɛ Jew nid la, ka ba wʋsa la'asi maal tʋkpiidʋgʋ yuug hali yɛt ye, “Efesus dim winpu'a Artemis anɛ onɛ mɔr paŋ.”
35 Ka teŋ la kpɛɛm yɛl nidib la ye ba an baanlimm ka yɛl ye, “Efesus nidiba, dunia nidib wʋsa mi' ye Efesus dim gur Artemis onɛ mɔr paŋ la dɔɔg, ka la'am gur kugir kanɛ naam saazugʋ li na la.
36 Sɔ' kʋ nyaŋi ki'is yɛlbama. Dinzugɔ kɛlli tʋkpiidʋg ka da niŋ sʋnkpi'euŋ yɔɔdɛ.
37 Nimbama ka ya mɔri ba kpɛla na la pʋ kpɛn' ya wina dɔɔdin zu la'ad bɛɛ pian' pɔ'ɔgi baa.
38 Ka Demetrius nɛ o tʋmtʋmnib ya'a mɔrin pian'ad nɛ sɔ', antu'a dabisir bɛ, ka banɛ mɔr kpi'euŋ bɛ. Dinzug ya tun'e mɔr taaba paae antu'a tu'ad la tuon.
39 Amaa ya ya'a lɛm bɔɔd si'eli paas, li na maal nɛ nidibi la'asid zin'isi'a tu'ad antu'a la.
40 Yanamɛ maal si'el zina la zug, ti bɛ nɛ yɛla ni. Ti kʋ nyaŋi yɛl linɛ kɛ ka ba maal tʋkpiidʋg nwaa. Ti mɛ kʋ nyaŋi tu'asi li gbin nyainnɛɛ, bɔzugɔ li pʋ mɔr gbinnɛ.”
41 On yɛl nɛ'ɛŋa naae la ka yɛli ba ye ba widigim.
TƲƲMA 20
Paul keŋ Masedonia nɛ Akaia tɛɛnsin
20
Tʋkpiidʋg la nya'aŋ ka Paul buol yadda niŋidib la kpɛmisi ba ka kɛɛsi ba ka yi keŋ Masedonia.
2 Ka kpɛmisid yadda niŋidib banɛ bɛ tembanɛ wʋsa ka o dɔlli gat la, ka naan paae Akaia teŋin
3 zin'in anina nwadis atan'. O daa ti'eb ye o kpɛn' anrʋŋʋ keŋ Siriya teŋin ka wʋm ye Jew dim gban'e pʋtɛn'ɛbɛ'ɛd o yɛla. Linzug ka
o gban'e o pʋtɛn'ɛrin ye o lɛbi yi Masedonia.
4 Pirus biig Sopata onɛ yi Berea teŋin na la, da dɔl o la'an nɛ Tɛsalonika nidib ayi', Aristarkus nɛ Sekundus, nɛ Derbe nid ka o yʋ'ʋr buon Gaius, nɛ Tikikus nɛ Trofimus, nidib ayi' bama da yinɛ Asia teŋin na, nɛ Timoti.
5 Bama da gaad tuonnɛ guri ti Troas teŋin.
6 Ka bodobodo kanɛ ka' danbin malʋŋ la'asʋg dabisa la nya'aŋ, ka ti kpɛn' anrʋŋʋ yi Filipi teŋin, ka daba anu daar ka ti paae banɛ bɛ Troas teŋin la ka zin'in anina daba ayɔpɔi.
Paul gaas Troas teŋin
7 Asibid daar yʋ'ʋŋ yinne ka ti la'as ye ti di Zugsɔb diib. Ka Paul n bɔɔd ye o duoe bɛkanɛ nied la zug, ka o pian' tis nidib la ka yʋ'ʋŋ kena sʋdig.
8 Ka fita bɛdegʋ da bɛ girimbisa dɔkanɛ ka ti la'as la ni.
9 Ka dasaŋ sɔ' onɛ yʋ'ʋri buon Yutikus da bɛɛ ani ka zin' dɔɔg la takoro zug. Ka Paul kpɛm pian'adi ken tuon la, ka gbɛn'um gban'e o, ka o gbisi naam dɔkanɛ bɛɛ agɔl la zugʋ li teŋin na. Ka ba ʋk o duoe ka o pʋn kpi sa.
10 Ka Paul sig teŋin keŋ tɔ'ɔtɔ bibig o ka ye, “Da kɛ ka li paki ya; ka o nan vʋe.”
11 Paul daa lɛbi dʋʋ gbin'es bodobodo ɔnb ka sɔns nɛ ba yuug. Ka bɛog nie ka o basi ba ka keŋ.
12 Ka ba dɔl dasaŋ la kul. Ka o vʋe, ka li niŋi ba sumalisim bɛdegʋ.
Paul paae Miletus teŋin
13 Ka ti kpɛn' anrʋŋʋ dɛŋ Paul tuonnɛ keŋ Assos teŋin, on ye o keŋ nɛ nɔba la zug.
14 On tʋ'ʋsi ti Assos teŋin la o la'am kpɛn' anrʋŋ la nɛ ti keŋ Mitilene teŋin.
15 Ka bɛog nie ka ti yi Mitilene teŋin keŋ Kios teŋ baba. Ka bɛog nie ya'as ka ti paae Samos teŋin na. Ka li yimbɛogʋn ya'as ka ti paae Miletus teŋin.
16 Paul n da bɔɔd ye o bɛ Jerusalem ka Pentekost daar naan paae la zug, o da kpɛn' anrʋŋʋ luak Efesus, on pʋ bɔɔd ye o yuug Asia sʋ'ʋlimin la zug.
Paul pian' tis Efesus yadda niŋidib kpɛɛmnam
17 Ka Paul naam Miletus teŋin tɔlim Efesus teŋin ye yadda niŋidib kpɛɛmnam la tʋ'ʋs o na.
18 Ka ban paae o san'an na la, o yɛli ba ye, “Ya mi' man daa bɛ bɛllim si'a nɛ ya daakanɛ ka m paae Asia sʋ'ʋlimin kpɛla hali nɛ zina.
19 M daa sigisi m mɛŋi tʋm Wina'am tʋʋma nɛ ninta'am ka siaki di'e mugusʋg linɛ daa yi Jew dim makirin na.
20 La'an nɛ wala, ya mi' ye m daa pʋ zan'as ye m tu'asi ya bʋn linɛ na sʋŋi yaa. Amaa m daa pa'ali ya paalʋ nɛ ya yaan,
21 ka pian' nɛ nimmua tis Jew dim nɛ banɛ ka' Jew dim la ye ba fɛndigim dɔl Wina'am ka niŋ Zugsɔb Yesu yadda.
22 “Nannanna m siak Wina'am Siig Kasi nɔɔr ye m keŋ Jerusalem ka zi' linɛ na niŋim aninaa.
23 M mi' ye man paae tempʋsi'a ni wʋsa, Siig Kasi la pa'annim ye ba na lɔɔm ka namisim ka kpɛn'ɛsim sanrega ani.
24 Amaa m gɔs ka m nyɔvʋr anɛ zaalim, man on ya'a nyaŋi zɔ zɔɔg la paae li bɛn, ka tʋm tʋʋm kanɛ ka m Zugsɔb Yesu tisim ye m mɔɔl Wina'am pʋpielim labasʋŋ la.
25 “M mi' ye yanam banɛ ka m mɔɔl Wina'am na'am yɛla ya san'an la kʋ nyɛɛm ya'asɛ.
26 Dinzug ka m yɛti ya zin'ikaŋa ye ya yinne ya'a bɔdig m ba'a lɛn ka' o ni la.
27 M mɔɔli tisi ya Wina'am yɛla wʋsa ka pʋ su'a si'ela.
28 Gu'usimi ya mɛŋ ka gur nimbanɛ wʋsa ka Wina'am Siig Kasi la gu'uli ya la. Guri Wina'am nimbanɛ ka o da' nɛ o Biig la ziim la.
29 M mi' ye m ya'a basi ya, nimbɛ'ɛdnam na kɛɛn ya san'an na gban'e ya wʋʋ zaŋku'ari gban'ad kɔnbid si'em la.
30 Hali ninsieba na yii ya sʋʋgin na tiak yɛlsida ka ma' yadda niŋidib la pi'e ba keŋi ba san'an.
31 Dinzugɔ gu'usiminɛ ya mɛŋ ka tɛnr ye yʋma atan' nwa' ka m sa'annɛ ya nɛ nimmua nintaŋ nɛ yʋ'ʋŋ wʋsa nɛ ninta'am ka pʋ basɛ.
32 “Nannanna m zaŋi ya niŋ Wina'am nu'usin nɛ o pʋpielim pian'ad linɛ na kpɛmisi ya yadda ka kɛ ka ya la'as nɛ Wina'am maal ninsieba ka ba an nyain la.
33 M daa pʋ mɔr ya'amlɛog nɛ sɔ' anzurifa bɛɛ sanlima bɛɛ fuudɛ.
34 M tʋm nɛ m mɛŋ nu'usi diisidi m mɛŋ nɛ m dɔllim taas la.
35 M pa'ali ya si'el mɛkama wʋsa ye, asɛɛ ka ya sʋŋ tadimnam nɛ ba tʋʋma pʋʋgin nwɛnɛ man daa niŋid si'em la, ka tɛnr pian'ad linɛ ka ti Zugsɔb Yesu daa yɛl la ye, ‘Albareka bɛ nɛ onɛ tisidi gat onɛ di'ed.’”
36 Paul n pian' nɛ'ɛŋa naae la ka igin teŋin nɛ o taaba la wʋsa pʋ'ʋs Wina'am.
37 Ka ba wʋsa kaasi bibid Paul ka kɛɛs o.
38 Ba sʋnya daa san'amnɛ hali on yɛl ye, ba kʋ lɛn nyɛɛ o la. Ka ba biel o keŋ anrʋŋʋn la.
TƲƲMA 21
Paul keŋ Jerusalem
21
Ka ti kɛɛsi ba ka kpɛn' anrʋŋʋ kpa' keŋ Kos teŋin paae ani. Ka bɛog nie ka ti paae Rodes teŋin ka naam anina keŋ Patara teŋin.
2 Ani ka ti nyɛ anrʋŋ ka li wa'ae Fonisia teŋin ka ti kpɛn' keŋ.
3 Ka ti paae zin'isi'a ka gɔsi nyɛ Saipuros ka li bɛ tuon sa ka ti bas ka dɔl dagɔbʋg la ka luaki gaadi yi Siriya sʋ'ʋlim sig Taya teŋin, zin'ikan ka ba ye ba sigis anrʋŋ la la'ad la.
4 Ka ti iee nyɛ yadda niŋidib anina ka zin'in nɛ ba daba ayɔpɔi. Ka ba yɛl Paul nɛ Siig Kasi la paŋ ye o da keŋ Jerusalem.
5 Amaa ti saŋa paae la ka ti kɛɛsi ba ka gaad. Ka ban nɛ ba pu'ab nɛ ba biis wʋsa bieli ti yi teŋ la kpikpɛŋ. Ka ti wʋsa igin teŋin atɛuk nɔɔrini pʋ'ʋs Wina'am ka kɛɛs taaba.
6 Ka tinam kpɛn' anrʋŋʋn, ka ba mɛ lɛbi kul.
7 Ka ti yi Taya teŋin keŋ Tolemais teŋin pʋ'ʋs yadda niŋidib banɛ bɛ anina la, ka gbɛɛn ba san'an daar yinne.
8 Ka bɛog nie ka ti yi anina keŋ Sizerea teŋin kpɛn' Filip yinnɛ zin'in anina. O da anɛ onɛ mɔɔn Wina'am labaar, ka an kpɛɛmnam ayɔpɔi la ni yinne, ban ka ba da gaŋ Jerusalem teŋin ye ba tɔnd diib la.
9 O da mɔr pu'ayuos anaasi ka ba an yiwies ka mɛ an Wina'am nɔdi'esidib.
10 Ka ti da bɛɛ anina dabisa bi'ela ka Wina'am nɔdi'es onɛ yʋ'ʋri buon Agabus yi Juda paae na
11 ka kɛɛn ti san'an na fuoe Paul sɛnbidiŋi lɔɔ o mɛŋ nɔba nɛ o nu'us ka yɛl ye, “Wina'am Siig Kasi la yɛl si'em nwa', ‘Jew dim na lɔ sialɔɔdiŋ kaŋa nwa' daan anwana Jerusalem teŋin nɔk o niŋ banɛ ka' Jew dim la nu'usin.’”
12 Tinamɛ wʋm nɛ'ɛŋa la ka tinam nɛ nimbanɛ bɛɛ anina la bɛllim Paul ye o da keŋ Jerusalem.
13 Amaa ka o lɛbis ye, “Bɔ ka ya kaasidi san'amidi m sʋnfɔ? M pʋ ti'eb ye ba lɔɔm Jerusalem teŋin ma'aanɛɛ, amaa m la'am na kpi ani ti Zugsɔb Yesu yʋ'ʋr zug.”
14 Ka ti pʋ nyaŋ o ka o siaki tisi tii. Ka ti bas o ka yɛl ye, “Zugsɔb bɔɔdim niŋim.”
15 Ti da bɛ nɛ anina dabisa bi'ela ka nyaan ti'ebi keŋ Jerusalem.
16 Ka Sizerea teŋ nya'andɔlib sieba bieli ti mɔri ti keŋ Mason yin ye ti bɛɛ anina. Mason da anɛ Saipuros nid onɛ da an nya'andɔl pin'ilʋgʋn sa.
Paul paae Jerusalem
17 Ka ti paae Jerusalem na ka yadda niŋidib di'e ti nɛ sumalisim.
18 Ka bɛog nie ka Paul dɔlli ti keŋ Jemes san'an. Ka yadda niŋidib kpɛɛmnam wʋsa bɛ.
19 Ka Paul pʋ'ʋsi ba ka tu'asi ba Wina'am dɔlis o tʋʋma pʋʋgin maal si'el wʋsa tis banɛ ka' Jew dim la.
20 Ka ban wʋm la ka dʋ'ʋs Wina'am yʋ'ʋr sʋ'ʋŋa ka yɛl Paul ye, “Ti ba'abiiga, gɔsim lin an si'em. Jew dim tusa bɛdegʋ niŋ Yesu yadda, ka mɔr wada kanɛ ka Wina'am tis Moses la sʋ'ʋŋa.
21 Ti wʋm ye fʋ pa'al Jew dim wʋsa banɛ zin' nɛ banɛ ka' Jew dim la tɛɛnsin ye ba basim Moses wada, ka da kpɛn'ɛsi ba biis baŋʋ bɛɛ dɔl Jew dim malimaa.
22 Ba na wʋm ye fʋ kena. Bɔ ka ti na niŋɛ?
23 Kɛl ka ti yɛlif tinamɛ tɛn'ɛs ye fʋ niŋ si'em. Nidib anaasi bɛɛ ti san'an kpɛla pɔ ye ba na maal si'eli tis Wina'am.
24 Dɔlli ba keŋ ka la'as nɛ ba ka ya pie ya mɛŋi ba malʋŋ la zug, ka yɔɔ ba sama la tisi ba, ka ba nyaŋi pʋni ba zuobid. Nɛ'ɛŋa na kɛ ka sɔ' wʋsa baŋ ye linɛ ka ba pian' fʋ yɛla la ka' sidaa, amaa fʋn mɛ dɔlisidnɛ wada la yɛl ye ti niŋim si'em la.
25 Amaa li ya'a anɛ banɛ ka' Jew dima ka niŋ yadda la, ti daa sɔb gbauŋʋ yɛli ba ye, ‘Ba da di ba'ar diib bɛɛ di ziim. Ka da ɔnb bʋnkɔnbʋg kanɛ ka ba sianki kʋʋ. Ka dap nɛ pu'ab da san'am taabaa.’”
26 Ka bɛog nie ka Paul nɔk nidib la ka ba pie ba mɛŋ malʋŋ la yɛla. Ka lin nya'aŋ ka o keŋ Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la zi'el dabiskanɛ ka mɛŋ pier malʋŋ la na naae, ka sɔ' wʋsa na maal o maannɛ tis Wina'am.
Ba gban'e Paul Wina'am Pʋ'ʋsim Yin
27 Lin da kpɛlim bi'ela ka daba ayɔpɔi la naae la, ka Jew dim banɛ yi Asia sʋ'ʋlim na nyɛ Paul Wina'am Pʋ'ʋsim Yin, ka kɛ ka nidib la sʋnya pɛlig nɛ Paul ka ba gban'e o.
28 Ka tans ye, “Israel dima, sʋŋimi ti! Dau kaŋa nwa' giligid tɛɛns wʋsa pa'an nidib ye ba da dɔl Israel dim nɛ Moses wada nɛ Wina'am Pʋ'ʋsim Yir malʋŋ laa. Hali o mɔr banɛ ka' Jew dim la kpɛn' Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la naa miligi li.”
29 Ban nyɛ Trofimus onɛ yi Efesus na ka o dɔl Paul la zug, ka tɛn'ɛs ye o dɔl o nɛ kpɛn' Wina'am Pʋ'ʋsim Yin la.
30 Ka teŋ la dam ka nidib wʋsa zɔɔ la'as taaba gban'e Paul n tɛɛg o yis Pʋ'ʋsim Yin la. Ka yɔ za'anɔya la tɔ'ɔtɔ.
31 Ka bɔɔd ye ba kʋ Paul. Ka labaar paae Room soogia kpɛɛm san'an na ye Jerusalem wʋsa dam nɛ.
32 Ka o duoe tɔ'ɔtɔ dɔl soogianam nɛ ba kpɛɛmnam ka ba zɔɔ keŋ nidibin la. Ka ban nyɛ soogia kpɛɛm nɛ soogianam la ka bas Paul bʋ'ʋb.
33 Ka soogia kpɛɛm la keŋ gban'e Paul ka tis soogianam nɔɔr ye ba lɔɔm o nɛ bana ayi'. Ka bu'os on an sɔ' nɛ on niŋ si'el.
34 Ka nidib la daa tansidi pian'ad kɔn'ɔb-kɔn'ɔb ka tʋkpiidʋg la zu'oe hali ka kpɛɛm la daa pʋ nyaŋi wʋm linɛ maal la, o daa tis soogianam nɔɔr ye ba nɔkim o dʋʋ ba yitita'arin la.
35 Ka ba mɔr o paae ban dʋt si'eli kpɛn'ɛd dɔɔgin la ka soogianam la zii o kpɛn', nidib la bugusim zug.
36 Ka ba wʋsa kenna tansid ye, “Kʋʋmi nɛ o.”
Paul tu'a ye o yis o mɛŋ
[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]37 Ka ban ye ba kpɛn'ɛs Paul soogianam yin la, ka o yɛl soogia kpɛɛm la ye, “M mɔr si'el ye m yɛl.” Ka kpɛɛm la bu'os o ye, “Fʋ wʋm Girik dim pian'adɛɛ?
38 Alaa fʋ ka' Egipt nid onɛ daa zigid ye o kad gɔmena, ka daa dɔl ninkʋʋdib tusa anaasi keŋ mɔɔgin la?”
39 Ka Paul lɛbis ye, “M anɛ Jew nid ka yi Tarsus teŋin linɛ bɛ Silisia teŋgbauŋʋn la. M anɛ teŋ tita'ar nid. M sɔsidif ye fʋ kɛ ka m pian' tis nidib la.”
Ka kpɛɛm la bas o nɔɔr. Ka Paul zi'e ban dʋt si'eli kpɛn'ɛd dɔɔgin la zug, ka ʋk o nu'ug ka nidib la fɔn baanlimm, ka o pian' tisi ba nɛ Hibiru pian'ad ye,