Iankim keŋ kʋ'ʋlʋmin la

Ebenezer Begyina Sekyi Hughes

Di yinɛ Wikipedia
Ebenezer Sekyi-Hughes
human
Sex or gendermale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Given nameEbenezer Dɛmisim gbɛlima
Date of birth4 Sɛnlʋŋ/Nwadispiigin 1939 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthCape Coast Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish Dɛmisim gbɛlima
Occupationsolicitor, barrister, politician Dɛmisim gbɛlima
Position heldMember of the Parliament of Ghana Dɛmisim gbɛlima
Educated atUniversity of Ghana Dɛmisim gbɛlima

Ebenezer Begyina Sekyi Hughes (Ba da du’a o nԑ yʋʋm tusir, kͻbʋswai nԑ pistan’ nԑ wai nwadis awai la daba anaasi daar, 4 September 1939) ka o da ane gͻmena wada maanib kpԑԑm (Speaker of the Parliament of Ghana) yʋʋm tusayi’ nԑ anu la ni, (2005) kem paae yʋʋm tusayi’ nԑ awai la ni (2009).[1]

On sin’iŋ si’em[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]

Ba da du’a Ebenezer Sekyi-Hughes nԑ yʋʋm tusir, kͻbʋswai nԑ pistan’ nԑ wai nwadis awai la daba anaasi daar, (4 September 1939) bԑ Cape Coast,[2] line bԑ Central Region sʋ’ʋlim, Ghana. Lin yi  yʋʋmtusir, kͻbʋs wai nԑ pisnaasi nԑ anu la ni (1945) kem paae  yʋʋm tusir, kͻbʋswai nԑ pisnu’ nԑ atan’ la ni to (1953),

O sakur yԑla[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]

O da pin’il o sakur kennԑ Cape Coast Government dasam sakur la ni (line yʋn an Philip Quaque dasam sakur la). Philip Quaque, da pin’il sakur nwa’ yʋʋm tusir, kͻbʋs yͻpͻi nԑ pisyuobu nԑ ayʋobu la ni’ (1766), onԑ da an yiiga sͻb, ninsabilis teŋin ka Anglican winpʋ’ʋs dͻͻg dim da maal o kpԑԑm.[3] O da keŋ o secondary education nԑ Adisadel College, yʋʋm tusir, kͻbʋswai nԑ pisnu’ nԑ anaasi la nii (1954) keŋ paae yʋʋm tusir, kͻbʋs wai nԑ pisyuobu la ni (1960). Yʋʋma tusir, kͻbʋswai nԑ pisyuobu nԑ yinne la ni (1961), O da paam suori  keŋ University of Ghana, Legon, ka da zamisi paam Bachelor of Arts kasԑta gbaʋŋ yʋʋm tusir, kͻbʋswai nԑ pisyuobu nԑ anaasi la ni (1964).[4] O da tͻlisi  keŋ Ghana School of Law, zamisi yina nԑ kasԑta gbaʋŋ (LLB) yʋʋm tusir, kͻbʋswai nԑ pisyuobu nԑ ayuobu la ni (1966).[2]

Tʋʋma[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]

Ebenezer Sekyi-Hughes da kilim Ghana kͻͻtʋ ni tʋmtʋm, da anԑ barristersolicitor tis nԑ Supreme Court of Ghana yʋʋm tusir, kͻbʋs wai nԑ pisyuobu nԑ ayuobu la ni (1966). O da tum kͻͻtͻ tʋʋma nԑ wada tʋʋma bԑ Accra nԑ Takoradi linԑ bԑ Western Region sʋ’ʋlim la yʋʋmtusir, kͻbʋs wai nԑ pisyuobu nԑ ayuobu nwadis piiga la ni (October 1966).[4] O da paam kpԑŋ kanԑ yʋʋri buon Notary Public yitnԑ Ghana banԑ gͻsid wada tʋʋma kpԑԑm (Chief Justice of Ghana)  yʋʋmtusir,  kͻbʋs wai nԑ pisyͻpͻi nԑ anaasi la ni (1974).[2] O da nͻbigi lieb Senior Advocate yʋʋmtusir, kͻbʋs wai nԑ piswai la ni (1990). Sekyi-Hughes da anԑ Western Region sʋ’ʋlim kpԑԑm tis Ghana Bar Association  yʋʋmtusir, kͻbʋs wai nԑ pisyͻpͻi nԑ ayͻpͻi la ni (1977) kem paae  yʋʋmtusir, kͻbʋs wai nԑ pisnii la ni (1981). O da paas Judicial Council of Ghana yʋʋm kan la.[4] Sekyi-Hughes tԑŋ na’anam nԑ o tԑŋ nidib (Western Region sʋ’ʋlim) da gaŋ o ye o paasi sa’an Ghana teŋ nͻbigir yԑla (Council of State of Ghana), yʋʋm tusayi’ nԑ yinne la ni (2001).[2] On da nya’ na’adͻͻg First National Vice-Chairman ka da kͻ’ͻŋ yʋʋmtusir, kͻbʋs wai nԑ piswai saŋa la (1990), o da kpԑn bԑ o na’adͻͻg la ni’, nԑ on ti nya’ na’am ka yʋ’ʋn di’ ya’an, ka da an National Council of Elders ka lin nya’aŋ ka ba gaŋ o ye o an Ghana wada maanib kpԑԑm (Speaker of Parliament), na’adͻͻg kanԑ yʋ’ʋri buon NPP na’am saŋa la.

Mԑŋ bԑllim[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]

Sekyi-Hughes Mͻr pʋ’abiis ayuobʋ.[4]

Gbanvɛɛnsa[dɛmisim gbɛlima | dɛmisimi din yi zin'isiana]

  1. https://web.archive.org/web/20090117074611/http://news.myjoyonline.com/politics/200901/24711.asp
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 https://web.archive.org/web/20070927045829/http://www.parliament.gh/leadershipdetails.php?id=0003
  3. https://www.graphic.com.gh/features/features/philip-quaque-school-carries-history-of-ghana-s-education.html
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/people/pop-up.php?ID=233